Cilt Kanseri Nedir?

Cilt kanserinde vücut; deri hücrelerinin içindeki DNA hasarını onaramaz ve hücreler kontrolsüz bir şekilde bölünür ve büyür. Cilt hücresi hasarı, genetik ve cilt tipi de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Ancak çoğu cilt kanseri vakası güneş tarafından üretilen ultraviyole (UV) ışınlarına aşırı maruz kalmaktan kaynaklanır.
Cilt Kanseri Çeşitleri
Tüm cilt kanserleri ciddidir ve derhal tedavi edilmelidir. Ancak cilt kanseri tiplerinin tedavi seçenekleri, etkilenen hücrelerin türüne bağlı olarak geniş çapta değişir. Deri kanseri türü, hasar gören hücrelere bağlıdır. Örneğin:

· En yaygın cilt kanseri türü olan bazal hücreli karsinom, cilt yüzeyinin hemen altında bulunan bazal hücrelerin zarar görmesinden kaynaklanır.
· Skuamöz hücreli karsinom, cildin yüzeyindeki hücrelerin kanseridir. Skuamöz hücreler aynı zamanda sindirim ve solunum sistemlerinin ve böbrekler gibi içi boş organların iç astarını oluşturur.
· MELANOM, melanositler hasar gördüğünde ortaya çıkabilir. Bu hücreler, cildinize pigment verir ve güneşe maruz kaldığında cildi koyulaştırır.
· Merkel hücreli karsinom, Cildin altında yer alan ve sinir hücrelerinin yanında bulunan bu hücreler bazen dokunmatik hücreler olarak adlandırılır.
· Kaposi sarkomu (KS), bu cilt kanseri türü ciltte morumsu lekeler veya lezyonlar (genellikle yüz veya bacaklarda) olarak görünebilir, fakat aynı zamanda ağzın içinde veya lenf düğümlerinde de oluşabilir. Nadir durumlarda, akciğerlerde gelişebilir ve solunum problemlerine neden olabilir.
· Lenfoma, lenf sistemi veya lenfatik sistem olan lenfoma, dalak, lenf nodları, timus ve deri dahil olmak üzere vücudun çeşitli yerlerinde oluşabilir. Bu kanser, deride kaşıntı veya ülser yaratabilecek kırmızı veya mor lekeler, benler veya sivilceler olarak görünebilir. Diğer semptomlar yorgunluk ve kilo kaybıdır.

Melanom olmayan deri kanseri belirtileri:

Alışılmadık bir leke büyümesi veya iyileşmeyen yara, melanom olmayan bir deri kanserinin ilk göstergesi olabilir. Cilt kanseri başlangıçta cildin yüzeyinde nodül, döküntü veya düzensiz bir yama gibi görünebilir. Bu lekeler yükseltili olabilir ve kolayca büyüyebilir. Kanser büyüdükçe, görünür cilt kütlesinin boyutu veya şekli değişebilir ve kanser derinin daha derin katmanlarına ulaşabilir. Bir cilt kanseri türünü diğerinden ayırt etmek zor olabilir, bu nedenle cilt üzerinde şüpheli veya evrim geçiren lekeler fark ederseniz bir dermatoloğa danışın.

Baş veya boyundaki bazal hücreli karsinomlar, öncelikle ciltte solgun bölgeler ya da mumsu yarı saydam bir yumru gibi görünebilir. Kan damarlarını veya yumruların ortasında bir girinti görebilirsiniz. Karsinom göğüste gelişirse, kahverengimsi bir yara ya da ten rengi bir lezyon gibi görünebilir. Kanser geliştikçe, bazı bölgelerdeki yaralarda kan akabilir veya sızıntı gelişebilir.

Skuamöz hücreli karsinomlar ayrıca ciltte bir yumru olarak da gelişebilir. Bu sert topaklar tipik olarak bir bazal hücreli karsinomun pürüzsüz görünümünden farklı olarak yüzeyde sert olarak bulunur. Bir nodül oluşmazsa, kanser kırmızımsı, pullu bir yama gibi gelişebilir ve bu lezyon benzeri yamalar yavaş yavaş gelişmeye devam eder. Bu tip kanser tipik olarak baş, boyun, el veya kollarda bulunur, fakat aynı zamanda genital bölge gibi başka alanlarda da gelişebilir.

Merkel hücreli karsinomlar, hızlıca büyümüş kırmızı veya açık renkli lekeler olarak görünebilir. Bu küçük tümörler genellikle yüz, boyun veya kafa derisi gibi cildin güneşe maruz kalan bölgelerinde ortaya çıkarlar.

MELANOM Nedir?

Melanom, deriye rengini veren ve melanosit olarak bilinen ve kahverengi pigment üreten hücrelerden kaynaklanan bir kanser türüdür.. Deri kanserleri içinde en ciddi olanıdır. Deride doğuştan var olan benler melanoma dönüşebildiği gibi, sonradan ortaya çıkan benler üzerinden de gelişebilir.

Melanositler, güneşin zararlı etkilerinden cildin daha derin katmanlarını korumak için çalışır. Melanositlerin DNA’sı tahrip olduğunda ve vücut, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünmesine ve büyümesine tepki veremediğinde melanom gelişir.

Melanositlerdeki DNA hasarı, genetik ve cilt tipi de dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlanabilir. Ancak çoğu melanom vakası, güneşten ya da solaryumdan alınan UV ışığına aşırı maruz kalmaktan kaynaklanmaktadır.

Malign melanom gelişiminde risk faktörleri nelerdir?

Kızıl renk saç, renkli göz ve küçüklükten beri çillere sahip ve güneşten çok çabuk ve kolay etkilenen bireyler
Kişinin ailesinde veya kendisinde melanom öyküsünü olması,
Dev konjenital nevüse sahip olmak,
50 den fazla bene sahip olmak,
Kişide ve ailesinde Xeroderma pigmentosum hastalığı ve familyal atipik mole melanoma sendromu(FAMM) olması,
Displastik  nevüslere sahip olmak,
Güneş yanığı hikayesi
İmmunosupresyon tedavisi altında olmak,
Güneşe fazla maruz kalmak,

Ne zaman melanomdan şüphelenelim?

Mevcut nevüs’ün boyutunda, şeklinde ve renginde değişme, kanama veya kaşıntının başlaması melanoma geliştiğin düşündüren ciddi bulgulardır.

Melanom koyu bir leke gibi görünebilir, iyileşmeyen ve büyümeye devam eden bir lezyon gibi durabilir ya da kanayabilir. Diğer deri kanserleri gibi melanom da vücudun genellikle güneş ışığına maruz kalan bölgeleri üzerinde gelişir. Melanom da organlara sıçrayabilir. Metastatik melanomun beyin, kemikler, karaciğer veya akciğerlerde bulunma olasılığı daha yüksektir.

Güneş ve UV Işınları Melanoma Neden Olur!

Güneşten gelen ultraviyole (UV) ışınlarına çok fazla maruz kalmak cilt kanserinin ana nedenidir. Genel olarak 10 melanom vakasından yaklaşık 9’unda, güneş suçlu bulunmuştur.

UV Işınları Nedir?

Cildimize zarar veren 2 ana UV ışın tipi vardır. Her iki tip de cilt kanserine neden olabilir:

· UVB cilt kanserine neden olan temel UV ışınıdır.
· UVA , UV ışınlarının %90 ını oluşturur. Cildi yaşlandırır, derinin bronzlaşmasından sorumludur, UVB nin karsinojen etkisini arttırır
· Üçüncü bir UV ışın tipi olan UVC, en tehlikeli olanı olabilir, ancak ozon tabakası tarafından tamamen engellenir ve dünyanın yüzeyine ulaşmaz.

Güneş yanığı, solaryum ve sık güneşlenme melanoma için risk oluşturur

UV ışını, cilt hücrelerinizdeki genetik materyale (DNA) zarar verir. Zamanla güneşe maruz kalarak oluşan DNA hasarı, hücrelerin kontrol dışına çıkmasına neden olur ve bu da cilt kanserine yol açar. Vücudunuzun, hasarın çoğunu tamir etme yolları vardır ancak mükemmel işlemeyebilir

Kanser Yayılabilir mi?

Melanom ve melanom olmayan cilt kanserleri invaziv olabilir. Deri yüzeyindeki büyümenin yanı sıra, tümörler bazen deri katmanları boyunca gelişebilirler. Tümör kan veya lenf damarının duvarından büyürse, kanser hücreleri vücudun diğer bölgelerine yayılır. Bu nedenle cilt kanseri, erken bir aşamada yakalandığında başarılı bir şekilde tedavi edilmesi genellikle daha kolaydır.

Peki cilt kanserlerinden nasıl korunmak gerekir?

Cilt kanserleri sıklıklar güneşe maruz kalma sonrası geliştiği için küçük yaştan itibaren çocuklarımıza fazla güneşte kalmanın zararları anlatılmalıdır

Solaryum ve kontrolsüz güneşlenmenin önüne geçmek gerekir

Yaz aylarında güneşin aktif olduğu saatlerde güneşte kalmamalı, kalmak gerekiyorsa kendimizi ve ailemizi en az 30 koruma faktörlü güneş kremleri ile korumalı ve bunu gün içinde düzenli tekrar etmeliyiz

Mevcut bir benimizde kanama, büyüme, şekil değişimi fark edersek hemen bir dermatoloji uzmanına başvurmalıyız
Vücudumuzdaki renkli benleri yıllık aralar ile, şüpheli olanları daha sık aralıklar ile dermatoloğunuza kontrol ettirin. Rutin kontrollerde dermatoloğunuzun şüphelendiği bir durumda benlerin çıkarılması ve incelenmesi gerekebilir
İmmünsupresif tedavi alanların özellikle düzenli aralıklar ile dermatoloğa görünmesi önemlidir

Sağlıklı günler dileği ile …