İnsan bedeninin normal yaşlanma süreci asla durmaz ancak günümüzde geçmiş yıllara göre daha fazla ve daha uzun süre çalışmamız, stres altında olmamız, sağlıksız beslenmemiz ve pek çok diğer faktör, maalesef yaşlanmanın etkilerinin daha fazla görülmesine sebep oluyor. Bunlar arasında sarkmalar ve yaşlı görünme olduğu kadar, obezite, kalp hastalıkları, diyabet ve kanser gibi hastalıklar da bulunuyor.

Hiç bir şeyin yaşlanmayı durduramayacağı bir gerçek ancak yaşlanmanın yarattığı etkiler hafifletilebilir ve daha kaliteli bir yaşlanma süreci elde edilebillir.

Kötü Yaşlanmanın 10 İşareti

Eklem Ağrıları

Ne yazık ki gergin, ağrılı eklemler, yaşlanmanın ve osteoartrit gibi rahatsızlıkların en büyük işaretleri arasında yer alıyor. Özellikle yaşlanmayla birlikte eklemlerdeki kıkırdak dokunun parçalanması bunun sebeplerinden birisi. Bu parçalanma dejeneratif eklem hastalığı olarak tanımlanıyor ve genelde şişkinlikler, inflamasyonlar da buna eşlik ediyorlar.

Yorgunluk ve Kötü Uyku

Eğer devamlı yorgun, bitkin ve uykusuz hissediyorsanız, bu yaşlanmanın bir işareti olabilir. Kronik yorgunluk ve gündüz uykunun gelmesi yaşlanmanın en belirgin semptomları arasındadır ve özellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkar.

Bunun temel sebeplerinden birisi uyku apnesidir. Bu rahatsızlık uyku sırasında nefes problemlerine işaret eder ve her yaşta ortaya çıkabilse de, yaşlılarda risk daha fazladır.

Kronik İnflamasyonlar

Kronik inflamasyonlar yaşla birlikte artış gösterirler ve bu nedenle sistemik inflamatuvar veya otoimmün rahatsızlıklar erken yaşlanmanın bir belirtisi olabilirler. Bilhassa sızdıran bağırsak sendromu gibi rahatsızlıklar erken yaşlanma vakalarında sık görülmektedir.

Bu rahatsızlığın temel belirtileri arasında besin hassasiyetleri, sindirim rahatsızlıkları, tiroid fonksiyon kaybı, beslenme eksiklikleri, ruh hali ve yorgunluk problemleri ile akne problemleri yer almaktadır. Bağışıklık sistemimizin %70’i bağırsaklarda bulunur ve bu nedenle bağırsaklardaki problemler tüm bedenimizi etkilerler.

İnflamasyonlar tüm rahatsızlıkların temelinde yer aldıkları için yaşlandıkça inflamasyonların artması şaşılacak bir şey değil. Yaşlanma sürecinde pek çok şeyde olduğu gibi kronik inflamasyonu tamamen engellemek mümkün değil ancak yaşa bağlı inflamasyonlarda stresin büyük bir rol oynadığı görülmektedir.

Zihin Bulanıklığı

Erken yaşlanmanın bir diğer belirtisi ise beyinde yaşanan bulanıklıktır. Bu durum kronik inflamasyonlardan kaynaklanır. Belirtileri arasında yorgunluk, sinirlilik, konsantrasyon problemleri, unutkanlık, baş ağrıları, motivasyonsuzluk, depresyon, kaygılar ve uykusuzluk bulunmaktadır.

Kilo Alımı

Her sene veya iki yılda bir 500 gramlık kilo alımı normal yaşlanma sürecinin bir parçası sayılır ancak pek çok birey bundan fazlasını alır ve bunun temel sebepleri arasında spora, uykuya vakit bulunamaması, kötü beslenme ve stres bulunmaktadır.

775 erkek üzerinde yapılan 10 yıllık bir çalışmada, obez olmayan erkeklerde bile gelecekte kilo alımının en büyük belirtilerinin birisinin yavaş bazal metabolizma olduğu görülmüştür. Bazal metabolizma, aktif olmadığınız zamanlarda yaktığınız kalorileri ifade eder. Bunun yanında solunum değişim yüzdesinin de daha yüksek olduğu görülmüştür.

Varisli Damarlar

Varisli damarlar bilhassa kadınlarda 50 yaşın üzerinde çok yaygın görünmektedirler ve her zaman bir sağlık problemine işaret etmeseler de, bazen bacak damarlarındaki kan basıncı değişimlerinden veya artan inflamasyonlardan kaynaklanabilirler.
Riski arttıran şeyler arasında obezite, düşük fiziksel hareketlilik, menopoz ve yüksek sistolik kan basıncı yer almaktadır. Özellikle hareketsiz bir yaşam tarzından dolayı kötü yaşlananlarda sık görülür ve aynı zamanda kalp hastalıkları riskinin de yüksek olduğunu gösterir.

Cilt ve Görünüm Değişiklikleri

Kötü yaşlanmanın temel belirtilerinden birisi cilt görünümünde ortaya çıkan değişimlerdir. Cilt lifleri yaşlanmadan farklı şekilde etkilenirler ve güneş lekeleri, cilt renginde bozulmalar, kaşınmalar, kırışıklar ve sarkmalar ortaya çıkabilir.

Cildin yaşlanmasındaki temel faktörlerden birisi korunmasız şekilde güneşe çıkmaktır. Zira yıllar içerisinde güneşe korunmasız şekilde maruz kalmak, cilt kalitesini çok hızlı şekilde düşürür. Doğrudan güneş ışınlarından cildi korudukça kolajenlerin dejenerasyonu yavaşlar.

Bunama

Bunama yaşlanma ile ortaya çıkan rahatsızlıklardan birisidir ve genelde Alzheimer hastalığı gibi hastalıklardan kaynaklansa da, beyindeki gerilemeden de kaynaklanabilir. Hatta depresyonun bunamaya sebep olduğunu gösteren çalışmalar da mevcut.

Lakin bunama illa ki yaşlanmanın bir belirtisi olmak zorunda değil. Alzheimer gibi hastalıklar beslenme düzeni, inflamasyonlar, aktivite düzeyi, meslek ve hatta bağırsak sağlığı ile alakalıdır. Bu koşullar kötüye gittikleri zaman erken yaşta bunama ve yaşlanma mümkün hale gelir.

Sindirim Problemleri

İnsanlar yaşlandıkça bunun sindirim sistemi üzerinde etkileri olur. Yaşlandıkça sindirim sistemi yavaşlar ve kabızlık olası hale gelir. Ayrıca bağırsaklardaki kötü bakteriler çoğalma eğilimi gösterirler. Özellikle erken yaşlanma, bu problemlerin daha erken görülmesine sebep olur.

Duyma Kaybı

Duyma kaybı kötü yaşlanmanın en büyük belirtileri arasındadır. Pek çok kişi bu problemin kulağın kendisinden kaynaklandığını düşünür ancak aslında sinir sistemi, kan hücreleri ve kulağın biyolojik fonksiyonları ile alakalıdır. Oksidatif stresin yükselmesi hücre ölümüne sebep olarak kulağın duyma kapasitesini bozabilir.

Genetik olarak duyma kaybına yatkın olabilirsiniz ancak diğer risk faktörleri arasında diyabet, sigara, düşük bilişsel fonksiyonlar, aşırı alkol alımı, kulak ameliyatları ve gürültüye maruz kalmak bulunmaktadır.

Yaşlanmayı Yavaşlatmanın Yolları

Beyni Destekleyen, Anti-İnflamatuvar Beslenme Düzeni

Yaşlanmayı yavaşlatmanın en etkili yollarından birisi iyi beslenmedir. Pek çok yaşlanma işareti doğrudan kronik inflamasyonlar ile bağlantılıdır ve bu inflamasyonlardan kurtulmak için inflamasyon karşıtı bir beslenme düzenine sahip olmak gerekir. Bu düzende yeşil yapraklı sebzeler, antioksidan zengini meyveler ve renkli sebzeler, deniz ürünleri, yüksek kaliteli etler, kuruyemişler, kemik suyu, baharatlar ve sağlıklı yağlar bol bulunmalıdırlar.

Ayrıca inflamasyon sebebi olan besin ve içeceklerden uzak durmak gerekir.
Sağlıklı yağlar beyin sağlığı için önemlidirler. Bu nedenle ketojenik diyet gibi beyni sağlıklı tutan diyetleri takip etmek iyi olabilir. Ayrıca probiyotik gıdalar ile bağışıklık sisteminizi, beyni ve sindirimi kuvvetli tutabilirsiniz.

Aktif Olun

Yaşlanmanın etkileri genelde hareketsizlik ile belirgin hale gelirler. Herkesin sporcu olmasına gerek yok ancak çok hareketsiz yaşamaktan da kaçınmak gerekir.

Bu yüzden gün içerisinde aktif olmanıza yardım olacak aktiviteler ve alışkanlıklar edinmelisiniz. Spordan tutun da yürümeye kadar pek çok şansınız var. Bisiklet de hareketsizliğin üstesinden gelebilmeniz için iyi bir yöntem.

Stresi Azaltır

Stres de inflamasyonlar ile yakından bağlantılıdır ve yaşlanmaya sebep olur. Bu nedenle hayatınızdaki stresi azaltmanız, sağlıklı yaşlanmanıza imkan tanıyacaktır.

Bunun için spor yapabilir, yogaya göz atabilir, ibadet edebilir, meditasyon yapabilir, akupunktur, terapi ve doğada vakit geçirme gibi yöntemlere başvurabilirsiniz.

Bunun yanında kendinizi aile ve dostlarınız ile çevrelemeniz de size katkı sağlayacaktır.