Duygusal istismar kalıbı son dönemlerde sıklıkla duyduğumuz terimler arasında yer alıyor ve bu nedenle duygusal anlamdaki her olumsuz durumu genelde bu istismara bağlıyoruz. Halbuki neyin duygusal istismar olup olmadığı üzerine biraz daha düşünmek gerekiyor.
Duygusal istismar ne değildir?
Öncelikle neyin duygusal istismar olmadığından bahsedelim. Sevgilinizden ayrılmak duygusal istismar değildir. Sevgilinizle tartışmak da değildir. Birisi yaptığınız bir şeye tepki gösterince bu da bir duygusal istismar değildir. İnsanlar kendi algılarına göre tepki gösterirler ve onların reaksiyonları sizin davranışınızı tanımlamaz. Birisinin dobra olması duygusal istismar değildir.
Yapılan yorum ve konuşmalar anlamsız olabilir ancak bu istismar oldukları anlamına gelmez. Birisinin söylediği bir şeyden dolayı rahatsızlık duymanız duygusal olarak istismar edildiğiniz anlamına gelmez.
Partnerinize bağırmanız da duygusal istismar değildir ancak bu nokta genelde biraz geçişkendir. Dolayısıyla biraz durup konuşmak gerekli. Herkes zaman zaman bağırır. Herkes. Dolayısıyla hiç bir zaman bağırmayan bir insan genelde duygularını ifade etmek için arada bir daha yüksek sesle konuşan insana göre daha tehlikeli olabilir. Dolayısıyla herkesin arada bir yaptığı bir şey duygusal istismar olmamaktadır. Ancak histerik bir şekilde birisine bağırmak ve duygusal sözlerle onu bastırmaya çalışmak duygusal istismar kabul edilmektedir. Lakin bir karı ve koca birbirlerine veya çocuklarına bağırdıkları zaman bu sadece bir duygu ifadesidir. Duygu ifade edildikten sonra oturup probleme çözüm bulmak daha iyi bir tercih olacaktır.
Duygusal istismar ne amaçlı olur?
Duygusal istismar, fiziksel istismarda olduğu gibi bir diğer kişiyi kontrol etme amaçlı olmaktadır. Yani duygusal istismar gerçekleştiren kişi bunu fiziksel gücü ile gerçekleştirmemektedir. Bu kontrol duyguların birer silah olarak kullanılmaları ile gerçekleştirilmektedir.
Genelde duygusal istismar gerçekleştiren kişi bunun istismar olduğunun farkında da değildir. Bunun aksine partnerinin onu sevdiğine dair şüpheleri olduğu için onu aldatmakla suçlayabilir, mutsuzluğu için onu suçlayabilir, mesajlarını kontrol edebilir.
Suçlamalar ve devamlı kontrol de bir duygusal istismar çeşididir.
Partneri için neyin en iyi olduğunu bildiğini düşünebilir ve bu nedenle onun her davranışını kontrol etmek isteyebilir, yapmadığı zaman eleştirebilir veya tehdit edebilir. Onunla tartıştığında sözlü olarak saldırabilir çünkü ondan tepki alması onu kontrol edemediği anlamına gelir. Konuşmaları, yürümesi, giyinmesi, başkaları ile olan iletişimi, yaşam tarzı gibi konularda kontrol edici olmaya çalışır.
Duygusal istismar nasıl anlaşılır?
Örneğin: Ezgi devamlı olarak Ahmet’i eleştirmektedir ve bu sayede onun davranışlarını kontrol edebileceğini düşünmektedir. Yalnız kaldıklarında onu küçük düşürmektedir ve başkalarının önünde aşağılamaktadır. Ahmet konuşmaya çalıştığında Ezgi onun mantıklı olmadığını söyler ve kimsenin ona inanmayacağını belirtir. Mutsuzluğu için devamlı olarak Ahmet’i suçlar ve hisleri için onu suçlu bulur. Kendi davranış ve seçimlerine dair sorumluluk almaz. İş kendi davranışlarına geldiği zaman çifte standartlı davranır ve Ahmet’i eleştirdiği şeyleri yapacak olursa kendini sorumlu tutmaz. Onu aptal, başarısız görür ve bu şekilde adlandırır.
Aile ve arkadaşları ile konuştuğu zaman gözlerini devirir ve böylece onların da Ahmet’e saygı duymamalarını sağlamaya çalışır.
Bazen ona tiksinti ile bakar. Hatta onunla konuşmayı bırakacağını söyleyerek tehdit eder. Kızdığı zaman soğuktur, konuşmaz. Bazen onunla konuşmadan günler ve haftalar geçirebilir. Ahmet’i çevresinden izole etmeye çalışır ve böylece duygusal destek almasına engel olur. Ezgi bu noktada Ahmet’i şu şekilde duygusal olarak istismar etmektedir:
• Devamlı eleştiri ve manipülasyonlar
• Sözlü saldırı, utançlık ve suç duygusu vermeye çalışma
• Utandırıcı ve küçük düşürücü bir dil kullanma
• Sözlü istismar, lakaplar takma
• Aidiyete engel olma
• Cezalandırma ve cezalandırma tehditleri
• İlişkide kendi yerini reddetme
• Akıl oyunları oynama
• İletişim kurmayı durdurma
• Onu aile ve arkadaşlarından izole etme
Duygusal istismar fiziksel istismar ile aynı düzeni takip eder, duygusal istismara uğrayan kişi bunun farkına vardığında ve ayrılmak istediğinde yahut kişiye bunu bildirdiğinde, istismar eden kişi bir anda özür moduna girer ve romantikleşir, onu tekrar cebine koymaya çalışır. Çiçekler alır, yemekler yapar, çocuklara bakar ve gördüğü şeyin yanlış olduğunu kanıtlamaya çalışır.
Aslında mükemmel bir partnerdir ve ayrılmak için bir sebep yoktur. Ancak kişi tekrar geri döndüğünde istismar süreci devam eder. Artık ayrılmak daha zordur çünkü kişi istismarcıya inanmaya başlamıştır.
Duygusal istismar yorucu ve ciddi bir durumdur ve hedefi duygular ile bir başkasını kontrol etmeye çalışmaktır.
Koronavirüs ( Covid-19), sizde travma oluşturduysa ve sürekli olarak bu konu ile ilgili yoğun ve süreğen kaygı hissediyorsanız ve neler yapacağınızı, nasıl baş edeceğinizi bilmiyorsanız bunu birlikte çalışabiliriz. Online terapi almak isterseniz bana bu numaralardan ulaşabilirsiniz.
Uzman Klinik Psikolog Diana Güler
Telefon: 0216 266 24 48 & 0533 086 30 22
Mail: info@dianaguler.com
İnstagram: dianagulerr
