Genelde bahçelerde işgalci ve rahatsız edici bir ot olarak görülen demir dikenini sökmeden önce, bu güçlü tıbbi bitkinin etkileri üzerine biraz daha düşünmek isteyebilirsiniz.

Binlerce yıl boyunca doğal tıpta bir basamak olarak kullanılmış olan demir dikeni bitkisi, cinsel işlevsizlikten böbrek taşlarına kadar neredeyse her şeyin tedavisinde kullanıldı. Günümüzde onun köklerini çay veya toniğe eklemekle uğraşmak yerine doğrudan besin takviyesi olarak almak mümkün ancak her şekilde bu nadide bitkiyi rutinlerinize eklemek sağlık konusunda etkileyici faydalar elde etmenizi sağlayabilir.

Bitkinin kendisi yüzyıllar boyunca bütüncül tıpta kullanılmış olsa da, son yıllarda besin takviyesi olarak popülerlik kazandı ve hap, toz veya sıvı ekstrakt şeklinde eczane ile aktarlarda bulunabiliyor. En yaygın şekilde cinsel problemler ve libidonun arttırılması için kullanılıyor ancak inflamasyonların azaltılması, daha iyi kalp sağlığı ve kan şekeri düzeylerinde iyileşme gibi sağlığa diğer faydaları da mevcut.

Faydaları ve Kullanımı

Libidoyu Arttırır

Demir dikeni bitkisinin cinsel isteği ve cinsel tatmini doğal yoldan arttırma kabiliyeti var. Bir çalışmada onu almanın kadınlarda dört haftada cinsel fonksiyonlarda iyileşme sağladığı ve istekte, uyarımda, tatminde, ıslanmada ve ağrılar konusunda iyileşmelere sebep olduğu görülmüş.

2016 yılında Bulgaristan’da yayınlanan bir değerlendirmede ise onun cinsel istek problemleri ve iktidarsızlığın önlenmesi konusunda imkanlar sunduğu görülüyor ancak bunu sağlayan temel mekanizma henüz bilinmiyor.

Doğal Bir İdrar Söktürücüdür

Demir dikeni bitkisi doğal bir idrar söktürücü olarak çalışır ve idrar üretimini arttırarak vücuttan atılmasını sağlar. Hatta, bir çalışmada onunla uygulanan bir tedavide idrar söktürme özellikleri tespit edilmiş ve bu nedenle böbrek taşlarının temizlenmesinde doğal bir çözüm olabileceği düşünülüyor.

Demir dikeni gibi doğal diüretiklerin sağlık üzerinde başka faydaları da var. Şişkinlikleri engelleyebilir, kan basıncını düşürebilir ve vücudun toksinleri filtreleyerek atma kabilişyetini iyileştirebilir.

Ağrıları ve İnflamasyonları Hafifletir

Deney tüplerindeki ve hayvanlar üzerindeki çalışmalarda demir dikeni ekstraktının ağrı ve inflamasyonların hafifletilmesinde etkili olabildiği görülüyor. Kerman Eczacılık Fakültesi’nde yapılan bir çalışmada, yüksek dozda uygulanmasının farelerde ağrıları azalttığı görülmüş. Aynı zamanda diğer çalışmalarda bazı inflamasyon işaretlerinin düzeylerini azaltabildiği ve hayvanlarda şişkinlikleri azalttığı görülüyor.

Kan Şekerini Düşürür

Bazı araştırmalar demir dikenini rutin olarak almanın kan şekeri yönetimine büyük faydalar sağlayabileceği görülüyor. Bir çalışmada her gün 1000 mg takviye almanın tip-2 diyabet sahibi kadınlarda 3 aylık sürenin ardından plaseboya göre ciddi azalma sağladığı görülmüş.
Benzer şekilde, Şangay’daki hayvan çalışmalarında da demir dikeninde bulunan özel bir bileşenin diyabetli farelerde kan şekeri düzeylerini %40 oranında azalttığı görülüyor.

Kalp Sağlığını İyileştirir

Kalp hastalıkları dünya çapında en yüksek ölüm sebebi ve küresel çapta milyonlarca kişiyi etkileyen ciddi bir problem. Demir dikeni sadece inflamasyonları azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda kalp sağlığında önemli bir rol oynuyor ve kalp hastalıkları riskini düşürebildiği görülüyor.

Örneğin, bir çalışmada her gün 1000 mg demir dikeni tüketmenin toplam ve kötü kolesterol düzeyini düşürdüğü görülmüş.

İstanbul’da yapılan hayvan deneylerinde de benzer sonuçlar görülmüş ve demir dikeni kan damarlarını korurken kolesterolü ve trigliserit düzeylerini düşürmüş.

Kanserle Savaşa Yardımcı Olabilir

Bu konuda araştırmalar sınırlı miktarda ancak bazı çalışmalarda demir dikeninin doğal kanser tedavisinde faydalı olabileceği görülüyor. Hatta deney tüplerinde yapılan bir çalışmada hücre ölümünü sağlayabildiği ve insanlarda karaciğer kanseri hücrelerinin yayılımını engellediği görülüyor.

Diğer benzer çalışmalarda ise hem meme hem de prostat kanserine karşı koruma sağladığı keşfedilmiş. Ancak besin takviyesi formunda tüketiminin genel nüfusta kanser gelişimi üzerindeki etkilerinin görülmesi için daha fazla çalışma gerekli.

Yan Etkileri

Doğru şekilde kullanıldığında demir dikeni tüketimi güvenli ve çok nadiren yan etkiler çıkıyor. Ancak rapor edilen en yaygın belirtiler şöyle:

• Kramplar
• Mide ağrıları
• İshal
• Kabızlık
• Bulantı
• Kusma
• Uyuma zorluğu
• Ağır adet kanamaları

Bunlara ek olarak bazı vaka raporlarında ve hayvan deneylerinde böbrek problemleri riskini arttırabileceği tespit edilmiş ancak bu çok nadir bir durum.

Demir dikeni hamile ve emziren kadınlarda önerilmiyor çünkü bebeğin gelişimine etki edebilir. Diyabet ve tansiyon ilaçlarıyla da etkileşime girebilir ve bu nedenle bu tip ilaçlar alıyorsanız önce doktorunuza danışmanız iyi olur.

Dozaj ve Takviyeler

Demir dikeni kapsüllerinin dozajı, cinsel fonksiyonsuzluğun tedavisinde genelde günlük olarak 250-1500 mg arasında.

Takviyelerin içindekiler listesinde genelde saponinler bulunuyor ve bunlar bitkide bulunan ve sağlık üzerindeki pozitif etkileri yaratan maddeler. Pek çok takviyede yüzde 45-60 oranında saponin bulunuyor ve bu nedenle sizin aldığınızda oran daha yüksekse aynı sonuçları almak için dozajı azaltabilirsiniz.

Etkisini arttırmak için aldığınız besin takviyesinin üzerindeki talimatları takip etmek gerekiyor. İlk olarak düşük doz ile başlamak ve daha sonra tolerans geliştikçe arttırmak da isteyebilirsiniz.

Demir dikeni kapsül, toz ve likit ekstrakt formunda bulunuyor ve kişisel tercihinize göre istediğinizi eczane ve aktarlardan alabilir, online olarak da satın alabilirsiniz. Ancak alırken içindekiler listesini okuyun ve içine eklenmiş olan şeylerin mümkün olduğunca az olmasına dikkat edin.

Kapsül formunu günde bir kaç defa yemeklerde güne yayılmış şekilde alabileceğiniz gibi, toz veya sıvı halini içeceklerinize katarak tüketebilirsiniz.

Uyarılar

Demir dikeni genelde güvenli kabul ediliyor ve yan etkiler olmaksızın tüketilebilir. Ancak en yaygın yan etkileri arasında mide ağrısı, kusma, bulantı, kabızlık ve ishal var. Hayvan ve insanlardaki çalışmalarda böbrek riskini arttırabildiği görülse de bunun riski hayli düşük.

Eğer başka ilaçlar alıyorsanız ve sağlık problemleriniz varsa, almaya başlamadan önce doktorunuzla görüşün. Çünkü içindeki maddeler aldığınız ilaçlar ile etkileşime girebilir ve etkinliklerini azaltabilir, özellikle de tansiyon ve diyabet ilaçlarında.

Ek olarak, hamileyseniz veya emziriyorsanız tüketimi önerilmiyor çünkü hayvan deneylerinde bebeğin gelişimini etkileyebileceği görülüyor.