Kullanımı güvenli olan bir şey var mı? Son yıllarda toksinlere dair araştırma ve tartışmalar olduça ateşli hale geldiler ve birer tüketici olarak bilinç kazanmamız bize güç verse de, bu defa kaçınmamız gereken bir kimyasallar listesi ile birlikte dolaşmak zorunda kalıyoruz. Çığır açan 25 yıllık bir araştırma süreci, toplumsal farkındalığın artışı ve yeni devlet regülasyonları olsa da hala öğrenmemiz gereken çok şey var. Bildiğimiz şey ise bazı bileşenlerin diğerlerinden daha tehlikeli oldukları ve pek çoğunun şu anda evinizde bulunma olasılığı. Neyse ki evde bulunan bazı toksinlere karşı basit alternatifleri ortaya çıkardık ve böylece hem sağlığınızı hem de evinizi koruyacak ve çevrenizi iyileştireceksiniz.

Antibakteriyel Sabun

Sadece ellerinizi yıkayarak hormon dengenizi bozabilirsiniz. Pek çok antibakteriyel sabunda, vücut sabununda, diş macununda ve bazı kozmetik ürünlerde bulunan triclosan maddesi tiroid fonksiyonlarını ve hormon düzeylerini bozabilir. Buna ek olarak pek çok sağlık uzmanı antibakteriyel kimyasalların aşırı kullanımının antibakteriyel tedaviye bağışıklığı olan bakterilerin gelişimini hızlandırdığını düşünüyor.

Daha iyi bir alternatif için sadece basit sabun ve su kullanın. Eğer el temizleyici kullanmak istiyorsanız alkol bazlı olanlara göz atın ve triclosan veya triclocarban içeriği veya diğer antibakteriyel içerikleri bulunmayanları seçin.

Alev Geciktirici

Ev yangınlarına akıllıca bir çözüm olması için 1970’lerin başlarında mobilyalara alev geciktiriciler eklenmeye başlandı. Bunlardan en zararlı olanları ise PBDE olarak bilinenler ve genelde ev plastiklerinde ve kaplamalarda kullanılıyor. Ancak bunların bilişsel fonksiyonlarda azalmaya sebep oldukları belirtiliyor. Ayrıca düşük doğum ağırlığı ve doğurganlık problemleriyle de bağlantılılar. Peki PBDE’ler vücuda nasıl giriyorlar? Sürekli olarak yerde biriken küçük toz partikülleri olarak atılıyorlar ve ellere değiyorlar. Sonrasında ellerinizle bir şey yiyince bedeninize girmiş oluyorlar. Bu ürünler çocuk ürünlerinin de %80’inde bulunuyorlar ve bunlar arasında bezler, yastıklar ve araç koltukları bulunuyor. En yaygın olanı ise chlorlu tris ve böbreklerde, testislerde tümör oranlarını arttırıyorlar ve bazıları kanserojen.

Alev geciktiricilerden tamamen kaçınmak en mantıklısı ancak onların etkisini azaltmanın da yolları var. Evinizi düzenli olarak temizler ve süpürürseniz korunursunuz çünkü bunlar tozlara yapışarak daha da tehlikeli hale gelebiliyorlar.

Teflon Tava

Yapışmaz bir tava temizlik işini çok kolaylaştırır ancak teflondan salınan toksik buharlar yüksek sıcaklıklarda kuşları bile öldürebiliyorlar. Aşırı sıcak bir tavanın buharı bir kuşu saniyeler içerisinde öldürebiliyor. İnsanlarda ise grip benzeri belirtiler ortaya çıkartıyorlar. EWG komisyonlu bir teste göre teflon kaplamanın parçalanmaya başlaması ve toksik buhar ile parçacıklar yaymaya başlaması için 2-5 dakikalık bir ısınma süreci yeterli. PFC adı verilen kimyasallar bu teflon tavalarda süper dozlarda bulunuyorlar. Bu kimyasalların yarı ömürleri hayli uzun ve bu nedenle gerçek hasarlarının tespitini zor hale getiriyor ancak ilk çalışmalar bunların kısırlığa, düşük doğum ağırlığına, kolesterolde artışa, anormal tiroid hormonu düzeylerine, karaciğer inflamasyonuna ve bağışıklık sisteminde zayıflamaya sebep olduklarını gösteriyor.

Üzerinde goretex veya teflon yazmayan dökme demir veya bakır gibi ürünleri tercih edin. Bu ürünlerin temizliği daha zor ancak sağlığınızdan önemli değiller. Eğer malzeme alacak durumda değilseniz tavanın üzerinde bir vantilatör çalıştırın ve 260 dereceden daha yüksek sıcaklıkta pişirmeyin.

BPA

Son 40 yılda BPA plastiği sertleştirmek için kullanıldı ve bu nedenle bundan kaçınmak zor. Araştırmalara göre %90’ımızın vücudunda BPA bulunuyor. En büyük alma yöntemi ise BPA’lı bir kapta saklanmış bir gıdayı tüketmek. Günümüzde BPA’sız su şişeleri ve biberonlara geçiş olsa da BPA konserve gıdalarda da var. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi BPA’nın mevcut düşük düzeylerde güvenli olduğunu belirtiyordu ancak yeni araştırmalara göre BPA’nın fetüste, bebeklerde ve küçük çocuklarda beyin, davranışlar ve prostat bezleri üzerinde potansiyel etkileri var.

BPA’dan korunmak için cam kavanozlardaki meyve ve sebzeleri tercih edin. Özellikle domates ve salça soslarında bu önemli çünkü domatesin asidi BPA’nın gıdaya geçmesine sebep olabilir. Mikrodalgada sadece cam ve seramik tabaklar kullanmaya da dikkat etmelisiniz. Mikrodalga plastikleri güvenli görülseler de içindeki kimyasallar ısınma sırasında gıdaya geçebilirler. Ayrıca teneke konservelerden hazırladığınız yemekler için yeni yollar bulun. Örneğin konserve fasulye yerine fasulyeyi geceden ıslatıp düdüklü tencerede bir saatte pişirebilirsiniz.

PVC  Duş Perdesi

Yeni bir duş perdesinin nasıl koktuğunu bilirsiniz. Yapılan araştırmalara göre kokladığınız şey PVC’nin içindeki 100’den fazla kimyasalın havaya salınmış hali. PVC  perdelerde pek çok zararlı kimyasal var ve bunlar arasında organik bileşenler, fitalatlar ve organotinler var. Bu kimyasalların tam etkileri bilinmiyor ancak belli türleri Ulusal Toksikoloji Programına göre kanserojen olduğu tahmin edilenler arasında. Ek olarak PVC perdelerden salınan gaz halindeki toksik kimyasallar solunum yollarını rahatsız edebilir, merkezi sinir sistemine, karaciğer ve böbreklere zarar verebilir, bulantı, baş ağrısı ve koordinasyon kaybına sebep olabilirler.

Tüm bunlar korkutucu görünüyorsa, size iyi bir haberimiz var. Pamuktan, polyesterden ve naylondan yapılan duş perdeleri bu risklerden kaçınmanızı sağlar.

Formaldehit

Formaldehit pek çok üretim sürecinde kullanılır. Bir eşya formaldehit saldığı zaman bunu havaya verir (turşu gibi kokar). Bilindik bir toksin olan formaldehit genelde sıkıştırılmış ahşaplarda bulunur ve ayrıca izolasyonda, duvar kağıtlarında ve bazı boyalarda, sentetik kumaşlarda, kozmetik ve bakım ürünlerinde yer alır. ABD’deki Ulusal Kanser Enstitüsü’ne göre formaldehite kısa süreli maruz kalmak göz, burun ve boğaz rahatsızlığı, öksürük, baş ağrısı, sersemlik ve bulantı gibi belirtiler verir. Uzun süre maruz kalmak ise kanser türlerine sebep olabilir.

Formaldehite maruziyeti azaltmak için %100 sert ahşaplardan yapılmış mobilyaları tercih etmek ve ürünleri almadan önce formaldehit raporlarını görmek gerekiyor. Bu raporları üreticisinden alabilirsiniz. Ayrıca bambu gibi evdeki formaldehiti emen bitkilerden faydalanabilirsiniz.

Sentetik Böcek İlaçları

Bir şey böceğe zarar verebiliyorsa, muhtemelen sizin için de iyi değildir. Sentetik böcek ilaçlarının hangilerinin güvenli hangilerinin güvenli olmadığını görmek için daha fazla araştırma gerekli ve şimdilik mümkün olduğunca onlardan kaçının. Araştırmacılar böcek ilaçlarının çeşitli kanser formları ile bağlantılı olabileceğini belirtiyorlar. Ayrıca çocuklarda beyin hasarıyla da bağlantılı.

Bazen evde böcek ilacından kaçmak imkansız ancak temizlik ile böceklerin büyük kısmına engel olabilirsiniz. Eğer böcek probleminiz varsa güveler için sedir, örümcekler için limon kabuğu, sivrisinekler için de limon ve okaliptüs yağından faydalanabilirsiniz.