Herkese merhaba! Sevgili dostum, spor terapisti Cem Koçak ile birlikte omurga sağlığı, iyi omurga ve omurga ile ilgili yaşadığımız sıkıntıları konuşmaya devam ediyoruz. Omurga ile ilgili çok çeşitli problemler var, ancak onun uzmanlık alanı skolyoz.

Skolyoz, aslında Türkiye’de oldukça yaygın ancak bireyler kendilerinin farkında değiller. Ben, skolyozu duruştan kaynaklı bir şey sanıyordum, ancak Cem Koçak, bunun farklı bir şey olduğunu söylüyor. Gelin isterseniz, detaylara birlikte bakalım…

Skolyoz Nedir?

Skolyoz, üç çeşit parametrede isimlendirilebilir. Birincisi; idiopatik adı verilen sebebi belli olmayan nedenlere bağlı olarak gelişen skolyozdur. İkincisi; konjenital adı verilen, düzeltilmesi mümkün olmayan yapısal skolyozdur ve genellikle anne karnında gelişir. Üçüncüsü ise; fonksiyonel skolyozlar. Bunlar; günlük duruş bozukluklarına bağlı olarak ortaya çıkan C şeklindeki skolyozlardır.  Diğer iki durumda, daha çok S şeklinde ve genellikle kendi etrafında dönerek oluşan skolyozlardır.

Skolyozun; aileden geçmiş bir formu olabilir ama sebebi belli de olmayabilir. Yani, ailede kimsede yok ama çocukta gelişmiş olabiliyor. Bu, anne karnında kas-iskelet sistemiyle ilgili bir evrenin tamamlanmayışından da kaynaklanabiliyor. Ya da, annenin yetersiz beslenmesi, gelişimsel şeyleri eksik almasına bağlı olarak da ortaya çıkabiliyor.

Konjenital Skolyoz Doğuştan Geliyor

Anne karnındaki gelişim evresinde tamamlanmamış eksiklikler, anne tarafından çocuğa geçiriliyor. Yani, daha çok alkol ve sigara kullanan annelerin, daha problemli bebekleri olduğu, aslında hepimizin bildiği bir şey. Skolyoz da bunların içerisine kolayca dahil olabilir.

Konjenital skolyozdan bahsedecek olursak… Kemik yapının birbirini geçmesi ve oradaki kemiğin artık düzelebilir forma dönememesinden dolayı konjenital adı verilir. Düzelse bile kesinlikle bir eksiklik kalabilir. Bu tür problemlerde de, cerrahi müdahaleler ile doğru bir transferin gerçekleştirilmesi hedeflenir.

Bir komşumuzun kızına, 13-14 yaşlarında skolyoz teşhisi kondu ve ameliyat oldu. Sonrasında toparlandı ve olması gerekti diye düşünüyorum. Türkiye’de, üç boyutlu skolyoz teknikleri yeni yeni yayılmaya başladı. Aslında, bunu Türkiye’de yapabilecek fizyoterapistin sayısı hala 100’ü geçmiyor olabilir. Hekim arkadaşlarımız belki yönlendiremeyebilir, çünkü herkes bunu yapamaz. Cem Koçak da, üç yıl önce bu eğitime gitmeseydi, kendisinin de bunu yapamayacağını belirtiyor. Çünkü, normalde verilen egzersizlerden tamamen farklı. Omurganın, üç boyutlu bir şekilde aynı anda kasılarak nötral pozisyona getirmeye çalışan egzersizleri var.

Fonksiyonel Skolyoz Engellenebilir Mi?

“Bir diş hekimi arkadaşımda görmüştüm. Diş hekimleri, normalde sandalyede tekli çalışırlar. O, koltuk altına kocaman bir ekleme yaptırmış ve bu şekilde çalışıyor. Çünkü, orada skolyoz var ve onu yukarıya almaya çalışıyor.”

Bu tür ergonomik çalışmalar ile önüne geçebiliriz. Ayrıca, sağlıklı yaşam da oldukça önemli. Düzenli olarak egzersiz yaparak kas kuvveti oraya adapte edilebilirse, aynı şey tekrar tekrar yapılsa da, o skolyoza çevrilmez.  Başka problemler görülebilir ama skolyoz gibi büyük problemlere sebep olmaz.

Skolyoz, aslında bir fizyoterapistin çözebileceği bir omurga problemidir. Hastalar, kime gideceklerini bilmiyorlar. Bu konuda bilinçsiziz. Yıllardır, “Sırt üstü yüzersen geçer” denildi. Son yayınlanan yayınlarda, “Sırt üstü yüzmenin, skolyozu düzeltici herhangi bir etkisi yoktur” denildi. İnsanlara, yıllarca önerilen şey, aslında hiçbir şey yapmamış. Cem Koçak, insanlara üç boyutlu skolyoz tedavisi gerçekleştiriyor. Bunun da uygunluk aşaması var.

Yani, erken fark edilmesi oldukça önemli, kemik yaşını tamamlamaması gerekiyor. 18 yaş altı buna daha uygun ama kendisinin çalıştığı 21 yaşındaki bireyler de varmış. Kemik yaşı tamamlanmamışsa, çok daha hızlı toparlanma sağlanıyor.

Skolyozu, ilk olarak anne ve babalar fark ediyor. Küçücük bir bebekte bile skolyoz olabiliyor ve bu, anne karnında gelişiyor. Bununla ilgili olarak, Bingöl’den bir aile Cem Koçak’a mesaj göndermiş. Anne, bebeğinde kalçanın biraz daha çıkık olduğunu düşünmüş ve doktora gitmişler. Röntgen çekilmiş ve skolyoz teşhisi konulmuş. Bunlar, düzeltilebilir skolyozlar. Çünkü, daha kemik yaşı tamamlanmamış.

Kemik yaşını tamamlamış bireylerde, daha çok bilinçlendirme şeklinde ilerliyor. Kişiye belli bir protokolde bir eğitim veriliyor, egzersizler öğretiliyor, en önemlisi solunum öğretiliyor. Dışarıda birçok insanda görmüşsünüzdür; sırtta belli bir kamburluk oluyor. Onlar, solunum tekniği ile düzeltilebiliyor.

Skolyoz Nasıl Anlaşılır?

Bedensel farkındalığı düşük olan çok fazla insan var. Çok belirgin bir şekilde sağ ve sol arasında bir farklılık yoksa, gövdede ciddi bir problem yoksa, insanlar bunu anlayamayabiliyor.

  • Eğer bir aynanın karşısına geçtiğinizde; erkeklerde meme uçlarında biri aşağı biri yukarı bakma durumu varsa, bu derinden gelen bir problemden kaynaklanıyor olabilir.
  • Kalçamızda, leğen kemiği adı verilen iki adet kemiğimiz var. Bunların bir tanesinin ileri-geri ya da yukarı-aşağı şeklinde olması,
  • Yürürken bir bacağın daha kısa olduğunu düşünmek,
  • Bir kolunun daha ileriye uzanabildiğini görmek,
  • Bir el sırta atıldığında bir tarafın daha şişkin, ele daha dolu bir şekilde geldiğini hissetmek gibi problemler fark edilirse, “Hocam, ben bunu gördüm, böyle olduğunu düşünüyorum” diye geliyorlar.

Anneler, düzenli olarak çocukları yıkanırken ya da giyinirken dikkat etmelidir. Bu tip problemler, ergenlik döneminde görülüyor. Kızlar, genellikle göğüs büyümesi ile birlikte, bunu kapatabilmek için öne doğru bir duruşa geliyor ve bedenleri ile çok fazla barışık olmuyorlar. Ağrı varsa da, zaten “Benim ağrım var “diyorlar ama ağrısı da olmayabiliyor.

Cem Koçak, bize yine harika bilgiler verdi. Kendisine çok teşekkür ediyorum. Umarım, siz de beğendiniz. Sağlıkla ilgili merak ettiğiniz konular varsa, yorum kısmına değerli yorumlarınızı bekliyorum. Bugünlük benden bu kadar. Hoşça kalın…