Ibuprofen yaygın olarak artrit, ateş, adet ağrısı ve başka ağrı türlerinin belirtilerini hafifletmek için kullanılır.

Non-steroidal anti-inflamatuvar (NSAID) bir ilaçtır ve trombositlere karşı da etki yaratır, yani kan pıhtılarına karşı korur.

Eczaneden ilaç alırken ürünün kutusunda içinde ibuprofen olup olmadığı yazacaktır.

Ibuprofen Nedir?

Ibuprofen bir NSAID’dir, yani analjezik, ateş düşürücü ve yüksek dozlarda anti-inflamatuvar etkiler gösterir.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ibuprofeni temel ilaçlar kategorisinde değerlendirir.

Non-steroid ilaçlar steroid değildirler. Steroidlerin de benzer etkileri vardır ancak uzun vadeli kullanımları yan etkilere sebep olur. NSAID’ler ise narkotik değillerdir ve bu nedenle hissizlik ve uyuşukluğa sebep olmazlar.

Ibuprofen, aspirin ve naproxen iyi bilinen NSAID’lerdir çünkü reçetesiz satılırlar.

Ibuprofen, vücutta hastalık ve sakatlıklar ortaya çıkınca üretilen maddeler olan prostaglandinlerin üretimini önleyerek çalışır.

Prostaglandinler ağrıya, şişkinliğe ve inflamasyona sebep olurlar. Beyin tarafından salgılanırlar ve ateşe de sebep olabilirler.

Ibuprofenin ağrı kesici özellikleri dozu aldıktan sonra kısa süre içinde başlar. Anti-inflamatuvar etkilerin görülmesi ise bazen bir kaç haftayı bulabilir.

Yan Etkileri

Ibuprofen şu kişiler için uygun değildirler:

  • aspirin ve diğer NSAID’lere karşı hassas olanlar
  • peptik ülser geçirmiş olanlar ve sahibi olanlar
  • ağır kalp krizi geçirmiş olanlar

2015 yılında ABD’deki Gıda ve İlaç Dairesi, yüksek dozlarda ibuprofen alımında kalp krizi ve inme riskindeki artışa dair uyarısını güçlendirdi.

İnsanların bu muhtemel probleme karşı uyanık olmaları ve göğüs ağrısı, nefes problemleri, vücudun bir veya iki yanında ani güç kaybı veya konuşma problemleri ortaya çıkarsa hemen tıbbi yardım almaları öneriliyor.

Kişide şunlar varsa veya geçmişte olduysa da dikkatli kullanılmalı:

  • astım
  • karaciğer problemleri
  • böbrek problemleri
  • hafif kalp krizi
  • yüksek tansiyon
  • anjina, kalp krizleri
  • damar daralması
  • koroner damar bypass graftı ameliyatı
  • mide kanaması
  • inme

Hastalar emin değillerse doktorlarına danışmalılar.

Muhtemel Yan Etkiler

Ibuprofen kullanımına dair en yaygın yan etkiler şöyle:

  • ishal
  • bulantı
  • kusma
  • dispepsi, üst karın ağrısı, şişkinlik ve hazımsızlık
  • mide ve bağırsaklarda ağrı

Ayrıca daha az yaygın olan bazı belirtiler şöyle:

  • sersemleme
  • ödem
  • şişkinlik
  • yüksek tansiyon
  • mide inflamasyonu
  • sindirim sisteminde ülserler
  • astım belirtilerinin kötüleşmesi

Ibuprofen aldıktan sonra sersemlemiş hissedenler araç kullanmamalılar.

Nadiren de olsa mide kanaması ortaya çıkabilir ve belirtisi şöyle olur:

  • siyah dışkı
  • kan kusmak

Uzun vadeli kullanımı bazı kadınlarda doğurganlığı azaltabilir ancak bu problem tedavi bittikten sonra sona ermeli.

Alerjik Tepkiler

ABD’deki Gıda ve İla Dairesi bazı insanların ibuprofendeki içeriklere alerjisi olabileceğini belirtiyor.

Alerji belirtileri şöyle:

  • ciltte kızarma, şişme, yaralar
  • yüzde şişkinlik
  • astım ve hırıltılı nefes

Bu belirtileri yaşayanlar ilacı kullanmayı hemen bırakmalılar.

Ağır vakalarda analflaktik şok ortaya çıkabilir. Kişi nefes almakta zorlanır. Hayati tehlikesi vardır ve hemen acile gitmeyi gerektirir.

Ibuprofen doktor tarafından kesinlikle kullanılması söylenmedikçe gebeliğin son 3 ayında kullanılmamalı. Çünkü fetüsü etkileyebilir ve doğumda sorunlara yol açabilir.

Hamile ve emziren kadınlar ilaç kullanmadan önce bir doktora danışmalılar.

Ibuprofen Bağımlılık Yapar mı?

Bazı raporlarda migren ağrısı için kullanılan Advil gibi pek çok ağrı kesicinin düzenli kullanımının ağrı kesicinin etkisi geçince ağrıya sebep olabildiği görülüyor.

Bu durum bir bağımlılık olarak görülmese de kırılması zor bir döngüye sebep olabilir. Düzenli ibuprofen kullananlar bu konuda bilgi sahibi olmalılar.

Etkileşimleri

Bazen bir ilaç diğer bir ilacın etkileri ile etkileşime girebilir. Buna ilaç etkileşimleri adı verilir.

Ibuprofen ile etkileşime girebilecek ilaçlar şöyle:

  • Tansiyon ilaçları: Yüksek tansiyon için alınan ilaçlardır. Ibuprofen bazen bunlarla kullanıldığında tansiyonda yükselmeye sebep olabilir.
  • Anti-inflamatuvar ağrı kesiciler: Ibuprofen diclofenac, indometacin veya naproxen ile birlikte alınmamalı çünkü mide kanaması riski doğar. Ibuprofen bu ilaçlarla gerekli de değil çünkü onlar da ağrı kesici.
  • Aspirin: Ibuprofen ile aspirin birlikte mide kanaması riskini çok arttırır. Kan inceltici olarak düşük dozda aspirin kullanan hastalar ibuprofen almamalılar çünkü kan inceltici etkisi de ortadan kalkar.
  • Digoxin: Genelde atriyal fibrilasyon tedavisi için kullanılır. Ancak ikisi birlikte alınırsa tansiyon artabilir.
  • Lityum: Bazı ruh hastalıkları için kullanılır. Ibuprofen lityumun atılmasını zorlaştırabilir ve bu da tehlikeli düzeyde lityuma sebep olabilir.
  • Methotrexate: Kanser ve bazı otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılır. Ibuprofen ise vücuttan atılmasını zorlaştırabilir.
  • Tacrolimus: Bu ilaç temel olarak organ naklinden sonra vücudun reddini önlemek için kullanılır. Ibuprofen ile kullanımı böbrek hasarına sebep olabilir.
  • SSRI: Bu antidepresan türü ibuprofen ile alındığında kanama riski artar.
  • Warfarin: Kan incelticidir ancak ibuprofen ile alımı ilacın bu etkisini azaltabilir.

Bunları veya başka ilaçları kullananlar ibuprofen alacaklarsa önce doktorlarına danışmalılar.

Rehberlere bağlı kaldığınız sürece ibuprofeni çeşitli şekillerde kullanabilirsiniz. Alışkanlık veya bağımlılık yapmaz.

Ağır yan etkileri sadece uzun vadeli kullanımda ortaya çıkabilir.

Kullanımı

Ibuprofen jel, sprey, tablet formlarında mevcut.

Kullanım alanları şöyle:

  • ateş
  • inflamasyon
  • baş ağrısı
  • diş ağrısı
  • bel ağrısı
  • artrit
  • adet ağrısı
  • küçük sakatlıklar

Baş ağrısı için kullanımı kısa vadelidir. Kronik hastalıklardaki anti-inflamatuvar etkisinin ortaya çıkması için uzun vadeli kullanılması gerekir.

Bazı grip ve soğuk algınlığı ilaçlarında da yer alır.

Dozaj

Tablet formunda, şurup olarak veya damardan verilebilir. Doğru doz yan etkilerden kaçınmak için önemli.

Dozaj hastalığa ve kullanıcının yaşına göre değişir.

Romatoid artrit veya osteoartrit olan yetişkinler için dozaj her gün 1200-3200 mg aralığında birden fazla defadır.

Hastada yan etkiler gözlenmeli ve tedavi hedefine uygun şekilde gerekli ayarlamalar yapılmalı.

Genelde yetişkin dozu ağızdan her 4-6 saatte bir 200-400 mg civarındadır veya 6 saatte bir 400-800 mg civarındadır. Günlük maksimum doz 3200 mg’dır.

Ibuprofen ve Çocuklar

Pediyatrik ibuprofen ağrılar, inflamasyonlar ve ateş kontrolü için, ayrıca çocuk idyopatik artriti için verilebilir.

Çocuklarda dozlar yetişkinlerden düşüktür. Doz kilo ve yaşa göre, ayrıca belirtilerin şiddetine göre belirlenir.

Çocuk en az 6 aylık ve 5 kilonun üzerinde olmalıdır.

Uygulamadan önce daima doktor kontrolü gereklidir.