Sosyal zekası olan insanlar, diğer insanların nasıl hissettiklerini hissedebilir, sosyal ortamlarda ne söyleyeceklerini sezgisel olarak bilebilir ve daha büyük kalabalıklarda bile kendinden emin görünebilir. Bu insanların, “insan ilişkileri becerileri”ne sahip olduklarını düşünebilirsiniz, ancak gerçekte sahip oldukları şey sosyal zekadır.

Sosyal zeka teorisi ilk kez 1920 yılında Amerikalı psikolog Edward Thorndike tarafından öne sürülmüştür. Thorndike bu durumu, “Erkekleri, kadınları, erkek çocuklarını ve kız çocuklarını anlama ve insan ilişkilerinde akıllıca hareket etme yeteneği” olarak tanımlamıştır. Hiç kimse sosyal olarak zeki doğmaz. Sosyal zeka, bireyin zaman içinde öğrendiği birtakım becerileri içerir.

Sosyal Zekayı Gösteren İşaretler

Sosyal bakımdan zeki olan insanlar, başkalarıyla iletişim kurmalarına ve onlarla bağ kurmalarına yardımcı olan temel özellikleri gösterir.

Etkili dinleme: Sosyal zekaya sahip bir kimse, yalnızca cevap vermek için dinlemez; karşısındaki kişinin ne söylediğine gerçekten dikkat eder. Sohbet içerisindeki diğer insanlar, sohbet sonunda anlaşıldıklarını ve bağlantı kurduklarını hissederek ortamdan ayrılırlar.

Konuşma becerileri: Daha önce hiç “ortamı idare eden” birini gördünüz mü? Bu kişiler, hemen hemen herkesle konuşma ilerletmelerine olanak tanıyan konuşma becerilerine sahiptir. Bu konuşmalarında nazik, esprili ve samimidirler ve diyalogun daha anlamı olmasına imkan veren insanlarla ilgili ayrıntıları hatırlarlar.

İtibar yönetimi: Sosyal olarak zeki olan insanlar, başkaları üzerinde yarattıkları izlenime dikkat ederler. Sosyal zekanın en karmaşık unsurlarından biri olduğu düşünülen itibar yönetimi, dikkatli bir şekilde denge kurmayı gerektirir. Kişi, hem samimi olmalı hem de diğer insan üzerinde dikkatli bir şekilde izlenim yaratmalıdır.

Tartışmadan kaçınma: Sosyal zekası olan kimse, diğer bir insanı kötü hissettirecek bir tartışmanın ya da bir şeyi kanıtlamanın gerekmediğini bilir. Diğer kişinin fikrini doğrudan reddetmez, kişisel olarak aynı fikirde olmadığı bir konuda bile başkalarını açık fikirli bir şekilde dinler.

Sosyal zeka nasıl geliştirilir?

Kimi insanlar çaba göstermeden sosyal zeka geliştirir gibi görünürken kimileri ise sosyal zekayı geliştirmek için uğraşmak zorundadır. Ancak neyse ki bazı stratejiler, kişinin sosyal beceriler geliştirmesine yardımcı olabilir. Aşağıda yer alan taktikler, sosyal zeka geliştirmenize yardımcı olabilir.

  • Çevrenizde neyin ve kimin olduğuna çok dikkat edin. Sosyal olarak zeki olan insanlar gözlemcidir ve etraflarından gelen belli belirsiz sosyal ipuçlarına dikkat ederler. Hayatınızdaki bir kimsenin güçlü insan ilişkileri becerilerine sahip olduğunu düşünüyorsanız, diğer insanlarla nasıl etkileşime girdiğine dikkat edin.
  • Duygusal zekanızı arttırmaya çalışın. Duygusal zeka, sosyal zekaya benzemekle birlikte duygusal zeka daha çok kendi duygularınızı nasıl kontrol ettiğiniz ve başkalarıyla nasıl empati kurduğunuzla ilgilidir. Duygusal zeka, başkalarında görebileceğiniz bir duyguyu kendiniz yaşarken bunu tanımayı ve uygun bir şekilde düzenlemeyi gerektirir. Duygusal açıdan zeki olan bir kimse, sosyal bir ortam içerisindeyken gerilim ya da öfke gibi olumsuz duyguları tanıyabilir ve bunları kontrol edebilir.
  • Kültürel farklılıklara saygı gösterin. Saygı göstermekten de öte bunları anlayabilmek için kültürel farklılıkları araştırın. Çoğu kişi, insan ilişkileri becerilerini ailelerinden, arkadaşlarından ve etraflarındaki topluluktan öğrenseler de sosyal açıdan zeki olan kişi, başkalarının yetiştirilme tarzlarına bağlı olarak farklı tepkiler ile geleneklere sahip olabileceklerini anlar.
  • Aktif dinleme çalışması yapın. Aktif dinleme gerektiren iletişim becerileriniz üzerinde çalışarak sosyal zekanızı geliştirin. Başkalarının sözünü kesmeyin. Cevap vermeden önce diğerlerinin ne söylediğini düşünmek üzere zaman ayırın. İnsanların konuşmalarında ses tonlarında meydana gelen değişiklikleri dinleyin, bu sayede söylediklerinin gerçekte ne anlama geldiklerine dair ipuçları bulabilirsiniz.
  • Hayatınızdaki önemli insanları takdir edin. Sosyal açıdan zeki insanların, kendileri açısından önemli olan insanlarla derin ilişkileri vardır. Eşinizin ve çocuklarınızın, arkadaşlarınızın, iş arkadaşlarınızın ve diğer yaşıtlarınızın duygularına dikkat edin. Hayatınızdaki en yakın insanları görmezden gelecek olursanız, onlarla nasıl bağ kurabileceğinize yönelik ipuçlarını kaçırırsınız.

Sonuç Olarak

Sosyal zekada ustalaşmak kolay değildir. Kolay olsaydı etkinlikler sırasında tuhaf konuşmalar gerçekleşmezdi. Bununla birlikte güçlü bir sosyal zeka için çalışmanız, daha zengin bir yaşama sahip olmanıza veya en azından yeni arkadaşlar edinirken daha kolay zamanlar geçirmenize yardımcı olacaktır.

Sosyal durumlar üzerine çalışın. İnsanların neyi iyi yaptıklarına ve kaçınmak istediğiniz hatalara dikkat edin. Sonra ise girdiğiniz bir sonraki sosyal ortamda neyi daha farklı yapmak istediğinizi düşünün.

Becerilerinizi geliştirme konusunda proaktif olun. Ve unutmayın, bazı zamanlar hata yapabilirsiniz. Başarılarınızdan olduğu kadar başarısızlıklarınızdan da bir şeyler öğrenebilirsiniz.