İdrar yolu enfeksiyonları çocuklarda ve bebeklerde yaygındır. Bakterilerin mesane veya böbreklere ulaşmaları sonucunda ortaya çıkar.

İdrar yolu enfeksiyonu olan bebekte ateş, kusma olabilir veya huysuz olabilir. Daha büyük çocuklarda ise ateş olabilir, idrar yaparken ağrı olabilir, çok idrar yapabilir veya bel ağrısı oluşabilir.

İdrar yolu enfeksiyonu geçiren çocukların doktora görünmeleri gerekir. Bu enfeksiyonlar kendi kendilerine geçmezler. Tedavileri kolaydır ve genelde bir hafta içerisinde geçer.

Antibiyotik almak bakterileri öldürür ve çocuklar iyileşirler. Antibiyotiğin işe yaradığından emin olmak için çocuk iyileşse bile önerilen dozda verilmeli.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Çoğu enfeksiyon idrar yolunun alt kısmında, yani mesane ve üretrada ortaya çıkar. Buna sistit adı verilir. Sistit sahibi çocukta şunlar olabilir:

  • idrar yaparken ağrı, yanma ve batma
  • daha sık idrara çıkma ama daha az yapma
  • ateş
  • gece tuvalete gitmek için sık uyanma
  • tuvalet eğitimi olsa bile altını ıslatma
  • mesane bölgesinde ağrı
  • idrarın kötü kokması, bulanık olması veya kana sahip olması

Enfeksiyon üretradan böbreklere doğru ilerleyebilir ve bu daha ciddi bir durumdur. Aynı belirtileri verir ama çocuk genelde daha hasta görünür ve ateşi olma ihtimali daha fazladır, bazen titremeli ateş de olabilir. Yan ve belde ağrı olabilir, çok yorgun olabilir ve kusabilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Kimlerde Olur?

İdrar yolu enfeksiyonu kız çocuklarında daha yaygındır çünkü üretra kısadır ve anüse daha yakındır. 1 yaşından küçük sünnetsiz erkek çocuklarında da idrar yolu enfeksiyonu riski birazcık daha fazladır.

Diğer idrar yolu enfeksiyonu risk faktörleri şöyle:

  • idrar yolunda problem, örneğin böbrek şeklinde bozukluk veya idrar akışında bozulma)
  • idrarın mesaneye ve böbreklere geri dönmesi gibi sıradışı geri akımlar
  • kötü tuvalet ve temizlik alışkanlıkları
  • aile geçmişinde idrar yolu enfeksiyonları olması

İdrar yolu enfeksiyonlarının tedavisi kolaydır ancak erken yakalamak önemli. Teşhis veya tedavi edilmeyen enfeksiyon böbrek hasarına sebep olabilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Nasıl Teşhis Edilir?

İdrar yolu enfeksiyonu teşhisi için doktor ne olduğunu soracaktır, fizik muayene yapacaktır ve idrar numunesi alacaktır.

Numunenin alınma şekli çocuğun yaşına bağlı. Büyük çocukların bir kaba işemeleri yeterli olur. Bez kullanan bebeklerde ise genelde kateter kullanılır. Yani ince bir tüp üretradan mesaneye sokulur ve temiz bir idrar örneği alınır.

Numune idrar analizine gönderilir. Hangi bakterinin enfeksiyon yaptığı belli olduğunda doğru ilaç bulunabilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisi

İdrar yolu enfeksiyonları antibiyotikler ile tedavi edilirler. Bir kaç günlük antibiyotiğin ardından doktor tekrar numune olarak ortadan kalktığını görmek isteyebilir. Bu önemli çünkü yetersiz tedavi enfeksiyonun tekrar dönmesine sebep olabilir.

Eğer çocukta idrar yaparken yoğun ağrı varsa, doktor ağrı kesici de verebilir.

Reçeteli antibiyotikler doktorun belirttiği süre kadar verilmeliler. Çocuğun tuvalete çıkışlarını takip edin ve yanma, ağrı gibi belirtilerini sorun. Antibiyotikler başladıktan 2-3 gün sonra iyileşmeler başlamalı.

Çocuk bol bol sıvı almalı ancak kola ve buzlu çay gibi kafeinli içeceklerden uzak durmalı.

Daha Ağır Enfeksiyonların Tedavisi

Daha ağır enfeksiyona sahip olan çocuklar hastanede iğneyle antibiyotik almak zorunda kalabilirler.

Bu durum aşağıdaki koşullarda gerçekleşir:

  • çocuğun yüksek ateşi varsa ve çok hasta görünüyorsa, çünkü böbrek enfeksiyonu ihtimali yüksektir.
  • çocuk 6 aylıktan küçükse
  • bakteri kana geçtiyse
  • çocuk susuz kaldıysa, kusuyorsa ve ağızdan sıvı alamıyorsa

İdrar Yolu Enfeksiyonu Önlenebilir mi?

Bebek ve okul öncesi dönemdeki çocuklarda sık bez değişimi bakterilerin yayılımına engel olur. Tuvalet eğitimi alan çocuk hijyen kurallarını da öğrenmelidir. Kız çocukları önden arkaya silmeyi öğrenmeliler. Böylece rektumdaki bakterilerin üretraya taşınmaları önlenir.

Okul çağındaki kız çocukları köpük banyosundan ve güçlü sabunlardan uzak durmalılar çünkü bunlar tahriş yapabilirler. Ayrıca naylon değil pamuklu iç çamaşırı giyilmeli. Pamuk bakteri gelişimine daha az izin verir.

Çocuklara çişleri geldiğinde tutmamaları öğretilmeli çünkü mesanede kalan idrarda bakterilerin gelişimi daha kolay olur. Çocuklar bol sıvı almalı ve kafeinden kaçınmalılar.

Çoğu idrar yolu enfeksiyonu tedavi ile bir haftada geçer.

Ne Zaman Doktora Ulaşmalı?

Eğer çocuğun açıklanamayan bir titremeli ateşi varsa, özellikle bel ağrısı ve idrar yapma sırasında ağrısı varsa hemen doktoru arayın.

Ayrıca çocukta aşağıdakiler varsa da doktora ulaşmalı:

  • kötü kokan, kanlı ve renksiz idrar
  • alt bel ağrısı ve göbek deliği bölgesinde ağrı
  • çocuklarda 38.3 dereceden, bebeklerde rektumdan 38 derece üstünde ateş

Bebeğinizde ateş varsa, beslenmiyorsa, tekrar tekrar kusuyorsa ve aşırı huzursuzsa doktorunuzu arayın.