Cinsel performans anksiyetesi, cinsel aktivite ile alakalı endişe, korku ve kaygıların olduğu bir performans anksiyetesi türüdür. Bazen cinsellik kaygısı, performans kaygısı gibi isimlerle de tanımlanır.

Cinsel performans anksiyetesi zaman zaman iktidarsızlık ile karıştırılır. Ancak cinsel performans anksiyetesi bazen iktidarsızlığa sebep olabilse de, bu ikisi farklı şeylerdir.

Cinsel iktidarsızlık, ereksiyona fiziksel olarak ulaşamamak veya onu koruyamamaktır, cinsel performans anksiyetesi ise partneri tatmin edememe, ereksiyonu koruyamama veya cinselliğe bağlı başka şeylere dair kaygı ve korkulardan oluşur.

Belirtileri

Diğer performans anksiyetesi türleri gibi cinsel performans anksiyetesinde de hem fiziksel hem de ruhsal etkiler vardır. Belirtilerin şiddeti değişken olabilir, sık sık ortaya çıkabilir veya sadece arada bir oluşabilirler.

Hem kadınlarda hem de erkeklerde oluşabilen cinsel performans kaygısının belirtileri cinsiyetler arasında farklı olabilir.

En temel belirtileri şu şekildedir:

  • Cinsellikten önce veya cinsellik sırasında negatif düşünceler
  • Cinsellikle alakalı olumsuz düşünce ve hisler
  • Cinsellikten önce veya cinsellik sırasında endişe ve korkular
  • Cinsellik hakkında düşününce endişe ve korkular
  • Cinsel ilişki sırasında orgazm yaşayamamak
  • Erken boşalma (erkekler)
  • Geç boşalma (erkekler)
  • İktidarsızlık (erkekler)
  • Vajinal kuruluk (kadınlar)
  • Cinsel ilişki sırasında ağrı (kadınlar)
  • Cinselliğe istekte azalma
  • Kalp ritminde artış
  • Terleme
  • Mide bozulması

Teşhis

Cinsel performans anksiyetesi bir ruh sağlığı uzmanı, örneğin bir psikolog, psikiyatrist veya terapist tarafından konulabilir.

Bu uzmanlar fiziksel ve mental belirtileri değerlendirirler ve böylece bir tedavi planı oluşturmanıza yardımcı olurlar.

Sebepleri

Cinsel performans kaygısının pek çok sebebi vardır ve bunların büyük kısmı cinsellikle bağlantılı korku ve endişeleri içerirler.

Bazı insanlar kendi beden görünümlerine güvenmeyebilirler ve kilo gibi konulardan dolayı partnerlerini tatmin edemeyeceklerini düşünürler. Bazılarında ise geçmiş kötü cinsel deneyimler veya ilişkiye dair problemler etkili olabilirler.

Genel stres ve kaygılar, diğer sosyal performans baskıları, alkol, sigara, uyuşturucu kullanımı gibi konular da diğer sebepleri arasında yer alıyorlar. Cinsel performans anksiyetesi bazı ilaçların yan etkisi bile olabilir.

Sebebi ne olursa olsun, soruna karşı tedavi seçenekleri mevcut.

Tedavi

Cinsel performans anksiyetesi bir ruh sağlığı problemidir. Depresyon gibi diğer ruh sağlığı sorunları ile birlikte ortaya çıkabilir veya onlarla bağlantılı olabilir.

Bu rahatsızlıklar birbirlerinin daha da güçlenmelerine yol açabilirler ve depresyon cinsel performans kaygısını arttırırken, cinsel performans kaygısı da depresyonu güçlendirebilir.

Neyse ki tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. En yaygın tedavi yaklaşımları arasında ilaçlar, psikoterapi veya her ikisinin birlikte uygulanması bulunuyor.

Terapi

Psikoterapi veya konuşma terapisi, cinsel performans anksiyetesi için birincil tedavidir.

Bilişsel davranış terapisi ise erkek ve kadınlarda cinsel performans anksiyetesinin tedavisinde kullanılan en yaygın konuşma terapisidir. Bu seçenek çeşitli sebeplerden cinsel performans anksiyetesine sahip olanlarda en etkili yöntem olarak görülüyor.

Maruz kalma terapisi ve sistematik duyarsızlaştırma da cinselliğe dair korku hislerinin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Maruz kalma terapisinde kişinin korkularının üstesinden gelebilmesi için bu korkularıyla kontrollü bir ortamda karşılaşması hedeflenir. Sistematik duyarsızlaştırmada ise hem rahatlama hem de maruz kalma vardır.

İlaçlar

Eğer cinsel performans anksiyetesinin sebebi iktidarsızlıksa, iktidarsızlık ilaçları kullanmak onunla bağlantılı kaygıların da giderilmesini sağlar.

Genelde ağızdan alınan haplar tercih edilirler ancak penis iğneleri veya üretra ilaçları gibi ilaç seçenekleri de mevcut. Eğer düşük libidoyla bağlantılı bir sorun varsa ve testosteron düzeyleri düşük çıkarsa, testosteron replasman terapisi de uygulanabilir.

Başa Çıkma Yöntemleri

Tedavi için konuşma terapisi ve ilaçlara ek olarak cinsel performans anksiyetesi ile başa çıkmanın başka yolları da vardır.

Mindfulness meditasyon, yoga, partnerle konuşma gibi başa çıkma taktikleri işe yarayabilirler. Bu seçenekler tek başına kullanılabilecekleri gibi kombinasyon da olabilir, hatta psikoterapi ve ilaçlarla birlikte kullanılabilirler.

Mindfulness Meditasyon

Mindfulness meditasyonun cinsel performans anksiyetesi tedavisinde etkili olduğu görülmüştür.

Bu uygulama genelde farklı kaygı türlerinin giderilmesi, zorlukların aşılması, fiziksel ve ruhsal sağlık problemleri ile başa çıkma gibi pek çok konuda kullanılır. Rahatlama öğrenilir, gözler genelde kapalıdır ve rahat bir pozisyonda durulur.

Uygulamanın hedefleri arasında çok fazla düşünce yığılan zihnin sakinleşmesi, negatif düşüncelerin yerine nötr veya pozitif düşüncelerin getirilmesi, daha fazla farkındalık kazanma, beden ve zihni birlikte kontrol etme bulunur.

Mindfulness uygulamaları meditasyonsuz da uygulanabilirler.

Yoga

Yoga genelde farklı anksiyete türleri, fiziksel ve ruh sağlığı problemleriyle başa çıkmakta kullanılan bir uygulamadır. Cinsel performans anksiyetesi ve iktidarsızlık gibi konularda da kullanılabilir.

Cinsel zorlukları aşmak ve cinsel tatmini arttırmak için yatak odasına dair yoga uygulamaları da vardır. Böylece partnerinizle birlikte kaygılarınızı azaltabilir ve sağlıklı alışkanlıklar kazanabilirsiniz.

İletişim

Cinsel partnerinizle konuşmak, cinsel performans anksiyetesi ile başa çıkmanızı kolaylaştırabilir. Bu faydalıdır çünkü taraflar arasında ortak bir cinsel anlayış geliştirilmesini sağlar, ilişkiyi güçlendirir, birlikte pratik çözümler bulmayı sağlar.

Partnerinizle iletişim mindfulness meditasyon ve yoganın bir parçası olarak da uygulanabilir.

Sonuç Olarak

Cinsel performans anksiyetesi, hem zihinsel hem de sosyal olarak zorlayıcı olabilir ve romantik ilişkilerinizi negatif etkileyebilir.

Eğer bu rahatsızlık nedeniyle zorluk yaşıyorsanız, yardım alabilirsiniz. Doktorunuza, bir ruh sağlığı uzmanına ulaşın.

Pek çok ilaçlı ve psikoterapili tedavi seçeneği olduğu, ayrıca başa çıkma teknikleri bulunduğu için, cinsel performans anksiyetesi üstesinden gelinebilen bir rahatsızlık haline gelir.