Çölyak hastalığı belirtileri için doğal tedavi planı
Çölyak hastalığı ilk olarak Yunan doktorlar tarafından 8000 yıl önce tanımlanmış hastalıklardan birisi ancak onlar bunun glutenden kaynaklanan bir otoimmün hastalık olduğunu tabii ki bilmiyorlardı. Ancak artık bilhassa ekmek yoluyla aldığımız gluten proteininin buna sebep olduğunu biliyoruz.
Bu hastalık, temel olarak gluten alerjisi ile tetiklenir ve gluten buğday, çavdar, arpa gibi tahıl ürünlerinde bulunmaktadır. Dünyada %1 oranında görüldüğü düşünülen rahatsızlığa sahip olan bireylerin glutensiz bir beslenme düzeni oluşturmaları gerektiği belirtiliyor. Ayrıca hastalığın 1960’lardan bu yana neredeyse %400 oranında artış gösterdiği tespit edilmiştir.
Çölyak hastalığı sindirim sistemindeki fonksiyon kayıplarına sebep olur ve buna bağırsaklar ile mide dahildir. Hastalık esasen bir otoimmün hastalıktır ve glutene verilen inflamasyon tepkilerinin ince bağırsak dokularına zarar vermesi ile ortaya çıkar. İnce bağırsak, mide ve kalın bağırsak arasındaki tüp şeklinde bir organdır ve besinlerin büyük kısmı da buradan emilir, ancak çölyak hastalığı olanlarda bu sistem işlemeyi bırakır.
Çölyak hastalığının belirtileri genelde şu şekildedir:
• gaz
• karın ağrıları ve kramplar
• ishal ve kabızlık
• konsantrasyon bozukluğu
• kilo değişimleri
• uyku problemleri
• kronik yorgunluk
• beslenme eksikliği
• kronik baş ağrısı
• eklem ve kemik ağrıları
• anksiyete ve ruh hali değişimleri
• ellerde karıncalanma
• inmeler
• düzensiz adet, kısırlık ve düşük yama
• ağızda yaralar
• saçların incelmesi ve cildin solması
Gluten bazen sessiz ölüm olarak adlandırılır çünkü tüm bedene kalıcı zararlar verir bu genellikle tespit bile edilemez. Bazıları bu belirtilerin hiç birine sahip olmazlar, bazılarında ise baş ağrıları, kilo değişimleri ve kaygı bozuklukları ile kendini belli etmeye başlar.
Çölyak hastalığının tanılanması da zordur çünkü semptomlar genellikle diğer sindirim sistemi ve otoimmün hastalıklar ile benzer yanlar göstermektedir.
Çölyak hastalığına sahip olanların başka hastalıklar geliştirme riskleri de yüksektir ve riski en yüksek olan rahatsızlıklar aşağıdaki şekildedirler:
• Tip 1 diyabet
• Osteoporoz
• Kalp problemleri
• Multipl skleroz
• Dermatit ve egzema
• Otoimmün tiroid hastalığı
• Anksiyete ve depresyon
• ADHD
• Artrit
• Besin alerjileri
• Astım
Çölyak ve Gluten Hassasiyeti Aynı Şey midir?
Bazı araştırmacılar, toplumun büyük kısmının glutene hassasiyeti olduğunu belirtiyorlar ancak bunların hepsinin çölyak hastalığı ile baş edip etmedikleri konusunda bir bilgi sunamıyorlar. Zira neredeyse herkes glutene bir şekilde bir tepki verir ancak bu durum bazılarında çok daha ciddi olduğundan çölyak hastalığı gibi hastalıklar ortaya çıkar.
Günümüzde çölyak hastalığı ortaya çıkmadan gluten hassasiyetinin mevcut olabildiğini biliyoruz. Bu kişilerde gluten tüketildiğinde rahatsızlık oluşturabiliyor ancak tüketim kesildiğinde problemler de ortadan kalkıyorlar.
Çölyak Hastalığı Semptomları ile Nasıl Baş Edilir?
Eğer kendinizde çölyak hastalığının belirtilerini görüyorsanız, öncelikle bir doktora giderek doğru tanı almanız çok önemli. Bu tanılar genellikle ince bağırsak biyopsisi ile konuluyorlar ve bunun yanında glutene karşı olan klinik tepkiler gözleniyorlar.
Glutensiz Bir Beslenme Düzeni Takip Edin
Çölyak hastalığının bilinen bir tedavisi mevcut değil ve aynı zamanda hem kronik hem de otoimmün bir hastalık olması nedeniyle bağışıklık sistemini yeniden oluşturmak ve belirtileri ortadan kaldırmak için çalışmalar yapılıyor. İlk olarak tamamen gluten içermeyen bir beslenme düzeni takip etmek gerekiyor, bu yüzden buğday, çavdar ve arpa içeren tüm ürünleri beslenmenizden çıkartmalısınız. Bu tahılların %80’i glutenden oluşmuşlardır ancak diğer ürünler içerisinde de gizli gluten kaynakları olabilir.
Günümüzde pek çok insan paketli gıdalar tüketiği için, normalde olduğundan daha fazla glutene maruz kalıyor. Zira modern besin işleme tekniklerinde, gluten içermeyen ürünler kullanılsalar da bu ürünlerin her zaman az miktarda gluten içerme riskleri mevcut.
Bu yüzden besinlerin paketlerini okumak ve azıcık da olsa gluten içeren her şeyden uzak durmak gerekiyor. Tüm unlu mamüller, soya sosu, soslar, terbiyeler, malt, şuruplar ve diğer atıştırmalıklarda genelde gluten bulunur.
Ömrünüz boyunca glutenden uzak durmanız, bağışıklık sisteminin kendini tamir etmesine yardımcı olacaktır ve bu da belirtilerin ortaya çıkmasını durduracaktır. Bu süreç bir kaç hafta sürebileceği gibi aylar da alabilir. Glutenden kaçınmak uzun vadede ince bağırsaklardaki dokuların da yeniden oluşmalarına yardımcı olacaktır.
Beslenme Eksikliğine Son Verin
Çölyak hastalığına sahip olan pek çok kişi, beslenme eksikliğinden dolayı ortaya çıkan belirtileri ortadan kaldırmak için besin destekleri ile vücudunu desteklemek zorundadır. Bilhassa demir, kalsiyum, D vitamini, çinko, B6, B12 ve folat eksiklikleri genelde dikkat çekici olmaktadır. Çünkü bu ürünlerin bağırsaklardan emilimi çölyak hastalarında çok az olmaktadır ve doğru beslenseniz bile gereken miktarları alma ihtimaliniz düşmektedir. Doktorunuzla görüşerek ne eksikliği yaşadığınızı görebilir ve iyileşme sürecini hızlandırmak için çaba gösterebilirsiniz.
Kemikleri, Cildi ve Eklemleri Kontrol Ettirin
Bazı doktorlar çölyak hastalığından kaynaklanan zararları tespit edebilmek için kemik yoğunluğu testi veya başka testler yapmak isteyebilirler. Zira çölyak kaynaklı beslenme eksikliği, kemik kaybı veya eklem inflamasyonu ile sonuçlanabilir.