Evde kendi temizlik malzemelerimizi kullanmak, yani elma sirkeli ve sodalı karışımlar gibi kendimiz hazırladığımız malzemeleri değerlendirmek her ne kadar normal bir temizlik için yeterli görünse de, COVID-19 gibi virüsleri ortadan kaldırma konusunda yetersiz olacaktır.
Bu virüsün yayılımına dair hala pek çok şeyi bilmiyoruz ancak ön araştırmalar onun metal, cam, plastik gibi yüzeyler üzerinde dokuz güne kadar hayatta kalabildiğini gösteriyorlar. Sabun ve su virüsü ellerimizden arındırmak için yeterli görünse de, sert yüzeylerin daha güçlü bir şeyler ile temizlenmesi gerekiyor.
ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, temizlik eylemini yüzeylerdeki mikropları, tozları ve kusurları ortadan kaldırmak olarak, dezenfekte etme eylemini ise mikropları öldürmek için kimyasal kullanmak olarak tanımlıyor. Temizliğin ardından yüzeydeki mikroplar öldürülürlerse, hastalık bulaşma riskinin de o kadar azalacağı belirtiliyor. Bu önerilerin ışığında yine doğal temizlik ürünlerini değerlendireceğiz ancak onları bir süreliğine daha ağır temizlik ürünleriyle destekleyeceğiz.
Hangi Tür Dezenfektanlar Virüsü Öldürebiliyorlar?
COVID-19’u öldürebilen dezenfektanların bir kaç kategorisi bulunuyor. Bunlar şöyle:
Hidrojen Peroksit
Hidrojen peroksit veya diğer adıyla oksijenli su, COVID-19’u öldürebildiği düşünülen kimyasallardan birisi ve hali hazırda evinizde bulunuyor olabilir. %3 oksijenli suyu doğrudan sert yüzeylere sıkabilirsiniz veya sabun ve öz yağlar ile kombine ederek mikrop, virüs karşıtı özelliklerini güçlendirebilirsiniz. Hidrojen peroksit temelli bir temizleyici için tariflerden birisi şöyle:
İçindekiler
- 1 yemek kaşığı hidrojen peroksit
- 1 çay kaşığı sıvı sabun
- 10 damla nane öz yağı
- 5 damla okaliptüs öz yağı
- 5 damla limon öz yağı
Yöntem
- Oksijenli suyu, sıvı sabunu ve 2 yemek kaşığı suyu küçük bir sprey şişesine koyun.
- Öz yağları ekleyin ve güzelce karıştırın.
Alkol Bazlı Dezenfektanlar
Alkol bazlı dezenfektanların da virüsü öldürebildiği biliniyor. Saf alkol bulamıyorsanız kolonya gibi yüksek alkol barındıran ürünleri de tercih edebilirsiniz.
Çamaşır Suyu
Çamaşır suyu bazlı temizleyicileri alabilirsiniz ancak alırken bunların sadece kıyafetler için değil, genel temizlik için olanlarını almalısınız. Dilerseniz evde 3.5 litre suya üçte bir kupa kadar çamaşır suyu koyup kendiniz de yapabilirsiniz. Çamaşır suyunun son kullanım tarihinin geçmediğinden emin olun ve üstündeki kullanım talimatlarına dikkat edin. Çamaşır suyu ile uğraşırken pencereleri açmalısınız ve elleri korumak için lateks eldiven takmalısınız. Eldivenler yanlış kullanıldıklarında mikropları dağıtabildikleri için onları doğru şekilde çıkarıp attığınızdan emin olun.
Çamaşır suyu gibi sert temizleyicileri uzun süre kullanmak yüzeylere hasar verebilir ve mikropların daha da kolay yayılabilecekleri bir ortam oluşturabilir. Bu nedenle sadece şu anda olduğu gibi ekstrem durumlarda kullanılmalılar.
Evde Sert Yüzeyleri Temizlemede En İyi Uygulama Nasıl Olmalı?
Tercih ettiğiniz dezenfektanı hazırladığınız zaman onu nerede kullanacağınıza karar vermeniz gerekiyor. Evi temizlerken dikkat etmeniz gereken konulardan birisi de davranışlarınız. En çok hangi yüzeyler ile etkileşime giriyorsunuz?
Eğer sosyal mesafe, ellerinizi sık sık yıkama ve evden çıkınca başkalarından en az 1 metre uzakta durma gibi temel kuralları uyguluyorsanız, evinizdeki yüzeyler büyük oranda temiz olmalılar. Ancak yine de sonradan pişman olmak yerine işleri garantiye almak önemli. Lavabolar, tezgahlar ve kapı kolları evde en çok dokunulan yerler arasındalar ve düzenli olarak dezenfekte edilmeliler. Her bir kaç günde bir bunları temizlemek gerek ancak evde virüsü kapmış birisi varsa daha sık temizlenmeliler.
Eğer yüzey kirli görünüyorsa, onu dezenfekte etmeden önce ilk olarak standart temizlik malzemeniz ile güzelce bir silin. Dezenfekte işlemi sırasında en önemli şey biraz kol gücü çünkü mikropları yüzeylerden ayıran şey sürtünmedir. Yüzeyleri sadece silmeyin, mikropları yaymak yerine çıkartmak için güzelce ovalayın.
Ayrıca dezenfektan kullandıktan sonra yüzeyi suyla da silin. Böylece temizlik malzemesinin yüzeyde kalıp da hasara neden olmasını önleyebilirsiniz. Sonrasında dezenfektan işleminiz sırasında kullandığınız malzemeyi, yani bezi veya süngeri, çamaşır makinesine atarak temizleyin. Temizlik öncesinde ve sonrasında ellerinizi yıkamak da önemli.
Evinizdeki sık kullanılan bölgeleri temizlemek biraz zorlu görünebilir çünkü gerçekten zordur. Ancak bunu şimdi yapmaya başlarsak, yakın zamanda tekrar yemeklik soda içeren doğal temizlik malzemelerimize dönebiliriz.
