Dışarıda bitki yetiştirebileceğiniz bir alan yoksa ya da evinize doğal güzellikler katmak istiyorsanız, evde yetiştirilebilen bitkiler tam size göre demektir.
Evde yetiştireceğiniz bitkilerin hepsi farklı bir bakım gerektirse de genel olarak bilmeniz gereken temel kurallar bulunmaktadır. Evde bitki yetiştirmek istiyorsanız dikkate almanız gereken önemli ipuçlarını aşağıda bulabilirsiniz.
Bitkinin ne zaman suya ihtiyaç duyduğunu öğrenin
Genel olarak bitkilere zarar veren şey az sulanmak değil, aşırı sulanmaktır. Evde yetişen bitkilerin çoğu hafif kuru bir toprakta daha rahat ederler. Bitki yetiştirirken hedefiniz toprağın nemli olması ancak suya boğulmamış olmasıdır.
Tabi bazı bitkiler bu durumun istisnasını oluşturabilmektedir. Bununla birlikte genel olarak bitkinizi sularken saksının dibindeki deliklerden su akana kadar yavaşça suyu dökün. Bitkinizin suya ihtiyacı olup olmadığını kontrol etmek için en kolay yol, parmağınızı toprağa yaklaşık beş santimetre kadar sokmak olacaktır. Toprağın derinlikleri kuru gibiyse o halde bitkinizi sulamanızın vakti gelmiş demektir.
Sıcaklığa, neme ve havalandırmaya dikkat edin
Ev bitkilerinin çoğu, gün boyunca yaklaşık 18-23℃ sıcaklıktan hoşlanırken geceleri ise bundan 5℃ kadar daha soğuk bir havadan hoşlanırlar. Ev bitkileri genel olarak doğal büyüme koşullarına benzer bir nem seviyesi gerektirir. Hava bitkileri tüm suyu havadan alırlar ve bu nedenle düzenli olarak bir sprey şişesiyle nemlendirilmeleri gerekir. Diğer ev bitkileri için ise bu tarz bir nemlendirme zararlı olabilir. Bu yüzden bitkilerin sağlıklı olması için doğru havalandırma önemlidir. Havalandırma için ev bitkilerinizin yanına koyduğunuz fan, fazla nemi buharlaştırabilir ve yapraklarda toz birikmesinin önüne geçebilir.
Bitkilerinizin yeteri kadar ışık aldığından emin olun
Tüm bitkiler fotosentez için ışığa ihtiyaç duysa da farklı bitkiler farklı miktarda ışığa ihtiyaç duyar. Çöl kaktüsleri ve sulu bitkiler hariç diğer bitkilerin doğrudan ışığa maruz kalmak yerine ışığı dolaylı olarak almaya ihtiyaçları vardır.
Üstlerine doğrudan ışık gelmeden gelişen ev bitkileri en iyi şekilde batıya bakan pencerelerin yakınında (doğrudan güneş ışığına ihtiyaç duymayan bitkiler için geçerlidir) ya da güneye bakan pencerelerin birkaç metre gerisinde büyür. Özel olarak gölge ve ışığın az olduğu koşullarda hayatta kalan ve iç mekanlarda büyüyen bitkiler arasında zamia bitkisi, paşa kılıcı, pothos sarmaşığı ve deve tabanı gibi bitkiler bulunmaktadır. Bu bitkiler, kuzeye ve doğuya bakan pencerelerde yetişebilir. Bazı ev bitkileri ise özellikle kış aylarında ve güneş ışığının daha az olduğu bölgelerde iç mekanlarda büyümek için yapay ışığa ihtiyaç duyar. Normal ev ampulleri bu bitkilere ışık sağlama konusunda yeterli değildir. Bu nedenle doğal güneş spektrumunu taklit etmek için soğuk ve sıcak ışık dengesini sağlayan tam spektrumlu ampulleri olan floresan ya da LED bitki yetiştirme lambalarına ihtiyacınız vardır.
Doğru saksı toprağı kullanın
Yüksek kaliteli saksı toprağı bitki için ideal beslenme, havalandırma ve su emilimi dengesini sağlayarak bitkinin köklerinin büyümesine yardımcı olacaktır. Saksı topraklarında turba yosunu, doğranmış çam kabuğu, perlit ve vermikülit bulunmaktadır. Bitki yetiştiren yerlerde genelde saksı toprağı bulabilirsiniz. Ancak mümkünse ev bitkinize özel bir toprak seçmeniz iyi olacaktır. Örneğin, orkideler ve bromeliadlar suyu hızlı süzdüren toprağa ihtiyaç duyarken sulu bitkiler ise en iyi şekilde gözenekli ve kumlu topraklarda yetişir.
Bitkinize uygun bir saksı seçin
Saksı seçerken malzemesini, boyutunu ve drenaj kapasitesini göz önünde bulundurmalısınız. Bitkinizin o anki boyuna uyacak bir saksı kullanın. Doğru saksıyı seçmek için saksının çapının, bitkinin kökünden 4-5 santimetreden fazla geniş olmamasına dikkat edin. Bitki bulunduğu saksıyı aştığı zaman onu daha geniş bir saksıya geçirebilirsiniz.
Bunu yapmak yerine bitkiyi daha büyük bir saksıda yetiştirmeye başlarsanız, su topraktan akarken bitkinin kökleri nemi yeteri kadar hızlı alamaz. Plastik saksılar hafif olduğu için bu saksıları sepetlere koyup asabilir ya da duvar raflarına koyabilirsiniz. Toprak saksılar ise daha ağırdır ve gözenekleri yapıları nedeniyle plastik saksılar kadar su tutmazlar. Seçtiğiniz saksının alt kısmında drenaj deliği olduğundan emin olun.
Bitkilerin beslenmesi için gübre kullanın
Ev bitkinizin sürekli ve sağlıklı bir şekilde büyümesi için saksı toprağında bulunan besin maddelerini düzenli olarak tazeleyin. Ev bitkilerini genelde büyürken ya da çiçek açarken ayda bir kez gübrelemeniz yeterli olacaktır. Bitkilerin genellikle durgun olduğu kış aylarında ise gübrelemeyi azaltabilir ya da durdurabilirsiniz. Bununla birlikte bu yazıda yer alan kuralların genel olduğunu ve bazı bitkilerin, kendi özel bakım programlarına ya da özel gübre türlerine ihtiyaçları olabileceğini unutmayın.
