Gastrit, midede bulunan mukoza tabakasının, mide dokusunun veya mide-bağırsak yolunun zarar görmesi ve inflamasyona kapılması sonucunda ortaya çıkan bir sindirim rahatsızlığı olarak karşımıza çıkıyor. Mide dokusunda ortaya çıkan erozyon, sindirim sisteminde mide asitlerinden kaynaklı olarak kötü his ve ağrıların ortaya çıkmasına sebep oluyor ve bunun yanında besinlerin eksik emilimini de beraberinde getiriyor. Gastritin pek çok semptomu, mide ülseri ile oldukça benzer ancak gastrit genel olarak ülserin aksine sadece mideyi etkiliyor. Kronik gastrit ise ülserden daha tehlikeli olabiliyor ve anemi, mide kanseri gibi rahatsızlıklara sebebiyet verebiliyor.
Ancak gastrit genellikle sağlıklı bir yaşam tarzı, doğru beslenme düzeni ile durdurulabiliyor, hatta iyileştirilebiliyor.
Bazı besinler gastrit semptomlarını daha da arttırabiliyorlar ve bunlardan uzak durmak gerekiyor. Çok asitli gıdalar, baharatlı ve sıcak yemekler, alkol, kafein, işlenmiş gıdalar gibi ürünler, maalesef gastritin daha kötü hale gelmesine sebep olurken, lifli, antioksidanlı, C vitaminli, magnezyum ve kalsiyum, B12 vitamini, probiyotikler, omega-3 yağ asitleri bakımından zengin gıdalar ise bu konuda iyileşmeler sağlıyorlar.
Sağlıklı bir gastrit diyetinde, sebzeler, meyveler, yüksek kaliteli proteinler ve sağlıklı yağlar bulunur ve bunlar ağrılı semptomların sona ermesini sağlarlar.
Gastrit Beslenme Düzeni ve Doğal Tedaviler
Gastrit veya peptik ülser sahibi olan her bir bireyin farklı gıdalara olan tepkisi farklıdır ve bu nedenle eleme yolu ile size zarar veren gıdaları beslenme planınızdan çıkartmalısınız. İlk olarak aşağıda belirteceğimiz temel bazı gastriti artıran gıdaları diyetinizden çıkartın ve bir kaç hafta öyle devam edin. Daha sonra onları teker teker deneyerek tekrar planınıza dahil edin ve rahatsızlık verenleri bir daha tüketmeyin.
İşte gastrit semptomlarını yönetmek için bazı temel yöntemler:
• Daha sık ama az yiyin: Her gün az sayıda öğünü bol miktarda tüketmek yerine, az az yiyin ancak sıklığını arttırın. Zira az yemek mideye giden kan akışını arttırır ve bu da midenin iyileşmesini kolaylaştırır. Ayrıca midenin devamlı boş kalmaması, onu asidik etkilerden korur.
• Yatmadan önce yemeyin: Yatmadan en az 3-4 saat önce yiyerek midenizin boşalmasına imkan tanıyın.
• Yeterince su için: Su gastrit semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olur ve bu nedenle her gün en az altı bardak su içmelisiniz. Lakin süt, alkol, kafein gibi mide yakan sıvılardan uzak durun.
• Stresi azaltın: Duygusal stres tek başına gastrit veya ülser sebebi olmadığı ancak semptomları kötüleştirebildiği biliniyor. Ayrıca stres, asit salınımını arttırarak inflamasyonlara da sebep oluyor ve bağışıklık sistemini çökertiyor.
• Sigarayı bırakın: Sigarayı bırakmak ve bunun yanında sağlıklı bir yaşam tarzına geçmek, gastrit sahiplerine yardımcı olacaktır. Zira sigara mide mukozasının iyileşmesini yavaşlatıyor ve onu enfeksiyona açık hale getiriyor.
• Besin destekleri alın: Omega-3 yağ asitleri, probiyotikler, C vitamini, B12 vitamini, multivitamin ve adaptojen bitkilerden oluşan besin desteklerini alarak iyileşmeyi hızlandırabilirsiniz.
Gastriti daha kötü hale getiren besinler şu şekildeler:
• Asitli meyveler ve meyve suları
• Domates
• Süt ve süt ürünleri
• Alkol
• Kahve
• Baharatlı gıdalar
• Alerjenler ve inflamatuvar gıdalar
Gastritin üstesinden gelmenize yardımcı olacak besinleri açıklamak gerekirse;
Antioksidan Besinler
C vitamini, A vitamini ve flavonoidler bakımından zengin olan antioksidan besinler, mide inflamasyonunu azaltıyorlar ve böylece bozukluklar iyileşiyorlar. Bunun için taze sebze ve meyveleri bol bol tüketebilirsiniz. Ayrıca soğan, sarımsak, kabak, dolmalık biber, yeşil sebzeler, enginar, kuşkonmaz, kereviz, dereotu, deniz sebzeleri, zencefil, zerdeçal, orman meyveleri ve elma da gastrite karşı oldukça etkili.
Probiyotik Gıdalar
Araştırmalar probiyotiklerin kullanımının zararlı bakterileri kontrol altına almakta faydalı olduğunu ve enfeksiyonları onardığını gösteriyorlar. Fermente sebzeler, yoğurt, kefir gibi probiyotik gıdalar, sağlığa başka konularda da oldukça faydalılar. Bu ürünler inflamasyonları azaltıyor, bağırsak hareketlerini düzenliyor, besin alerjilerine karşı olan reaksiyonları kontrol altına alıyorlar.
Sarımsak
Ham veya pişmiş sarımsak tüketmek, gastrite karşı binlerce yıldır kullanılıyor. Sarımsağın doğal bir antibiyotik ve anti-inflamatuvar olması, onun hem zararlı bakterilere karşı etkili olmasını sağlıyor hem de mideye zarar veren inflamasyonları ortadan kaldırmasına yardımcı oluyor.
Meyan Kökü, Dereotu, Anason
Meyan kökü geleneksel olarak sindirim şikayetlerine karşı kullanılmıştır ve içerisindeki özel maddeler, midenin rahatlamasına yardımcı olur. Dereotu ve anason tüketmek de bu konuda oldukça etkilidir.
Lifli Gıdalar
Lifli gıdalar bakımından zengin bir beslenme düzeninin gastrit ve diğer sindirim problemleri için iyi olduğu biliniyor. Bu nedenle badem, chia ve keten tohumu, fasulyeler, filizlenmiş tahıllar, kinoa gibi ürünler ile bol bol lif almalısınız.
Sağlıklı Yağlar ve Proteinler
Sağlıklı protein kaynakları, bağırsak duvarlarının iyileşmesine yardımcı olmaktadır ve bunun yanında sızdıran bağırsak sendromu gibi rahatsızlıkları da gidermektedir. Bunun için doğal olarak yetiştirilmiş kırmızı, beyaz et ve balıkları tüketebilirsiniz. Ayrıca hindistan cevizi veya zeytinyağı, avokado gibi ürünleri de eksik etmemelisiniz.
Gastrit Semptomları
Gastritin en yaygın karşılaşılan semptomları şu şekilde sıralanıyorlar:
• Mide ve karın bölgesinde yanma hissi, bilhassa yemek zamanında
• Mide ağrıları ve acıları
• Mide bulantısı ve kusma
• Mide şişkinliği
• İştah kaybı
• Hıçkırma ve geğirme
• Bağırsak hareketlerinde değişim ile dışkı görünümünde değişiklikler.
Gastritin ortaya çıkmasını kolaylaştıran risk faktörleri ise şu şekilde sıralanıyorlar:
• İlerleyen yaş, özellikle 60 yaş üstünde
• Düşün immün fonksiyonlara sahip olmak
• H.Pylori adlı bakteri kaynaklı enfeksiyonlar
• Ağrı kesicilşerin aşırı kullanımı ve aspirin
• Beslenme eksiklikleri ve kötü beslenme düzeni
• Aşırı alkol ve sigara tüketimi
• Yüksek stres düzeyi
• Sindirim sistemini etkileyen başka hastalıklara sahip olmak
• Obezite
