Glikolik asit, suda çözünebilen ve şeker kamışından elde edilen bir alfa hidroksi asittir. AHA’lar suda çözünebilirken BHA’lar ise yağda çözünebilir ve yağlı gözeneklere daha derin bir şekilde nüfuz edebilir. Cilt bakımında en çok bilinen ve en çok kullanılan alfa hidroksi asitlerden (AHA’lar) bir tanesidir. Diğer AHA’lar arasında laktik asit, malik asit, tartarik asit ve sitrik asit bulunmaktadır.

Glikolik Asit Nedir?

Glikolik asit, tüm AHA’lar içerisinde en küçük boyutlu moleküllere sahip olan asittir. Oldukça küçük olan molekülleri sayesinde cilde kolayca nüfuz edebilir. Bu sayede cildi diğer AHA’lara göre daha etkili bir şekilde soyar.

Glikolik asit, hücre yenilenmesini arttırarak işe yarar. Hücreleri bir arada tutan bağları çözerek ölü deri hücrelerinin normalden daha hızlı bir şekilde dökülmelerini sağlar.

Glikolik asit, cildi daha fazla kolajen üretmesi için destekler. Kolajen, cilde sıkılık, dolgunluk ve elastikiyet veren proteindir. Kolajen aynı zamanda kemiklerinizi ve bağ dokularınızı güçlendiren proteindir.

Yaş ilerledikçe kolajen üretimi doğal olarak azalır. Kolajenler ayrıca güneşe aşırı maruz kalmak nedeniyle de yok olur. Düzenli olarak glikolik asit kullanmak, kolajen kaybının önlenmesine yardımcı olabilir.

Glikolik Asit Ne İşe Yarar?

Glikolik asit, cilt için sağladığı faydalar sayesinde oldukça bilinen bir AHA’dır. Cildi yenileyici özellikleri sayesinde yaşlanma karşıtı ürünlerin içerisinde sıkça kullanılır. İnce kırışıklıkların pürüzsüzleşmesine yardımcı olurken cilt tonunda ve dokusunda düzelme sağlayabilir. Ayrıca cildi dolgunlaştırır ve neminin artmasına yardımcı olur.

Glikolik asidin yalnızca yaşlanma karşıtı olarak kullanıldığını söylemek doğru olmaz. Glikolik asit, güneş hasarı ile savaşma konusunda da yardımcı olabilmektedir. Genellikle ufak çaplı hiperpigmentasyonların azaltılmasına da yardımcı olur.

Glikolik asit, etkili bir soyucu olduğundan cildi düzenli olarak aydınlatmak için de kullanılabilir. Glikolik asidin cildi soyucu özelliği, batıkları önleme konusunda da etkili olmasını sağlar. Gözenek sorunlarınız varsa gözenekleri küçültmek için de glikolik asit kullanabilirsiniz.

Akne tedavisinde kullanılan ürünlerin içerisinde de genelde glikolik asit bulunmaktadır. Glikolik asit, akne tedavisinde tek başına kullanılmasa da gözenekleri temiz tutar ve komedonların, siyah noktaların ve aknelerin oluşmasını önlemeye yardımcı olur.

Glikolik asidin yara izlerini geçirdiği de söylenmekle birlikte bu tam olarak doğru değildir. Glikolik asit, akne ya da başka şeylerden dolayı oluşan yaralardan kalan koyu lekelerin rengini açabilse de bunların tamamen kaybolmasını sağlamaz. Lekelerin giderilmesi için genelde başka tedaviler de gerekmektedir.

Glikolik Asit Sivilce Tedavisi

Glikolik asit, cilt üzerinde kullanıldığında ölü hücrelerin dökülmesini sağlar ve cildin daha pürüzsüz hale gelmesine yardımcı olur. Glikolik asit, sivilce sorunu yaşayan kişilerde gözeneklerin tıkanmasının engellenmesine yardımcı olabilir. Ölü deri hücreleri ve yağ, gözeneklerin tıkanmasına neden olur. Gözenekler daha az tıkandığında daha az sivilce sorunu yaşarsınız.

Glikolik asit cildin dış bariyerini etkileyebileceği için cildi kurutmak yerine nemi tutmasına yardımcı olur. Sivilce sorunu yaşayan kişiler, salisilik asit ve benzoil peroksit gibi cildi kurutan sivilce karşıtı ajanlar kullandıkları için glikolik asidin bu özelliği önemlidir.

Glikolik asidin antibakteriyel ve antioksidan özellikleri, sivilce çıktığında cildin görünümünün düzelmesine de yardımcı olabilir.

Glikolik asit içeren ürünler kullanmak istiyorsanız, dermatoloğunuz farklı bir kullanım önermediyse aldığınız ürünü az miktarlarda kullanmaya başlamanız önemlidir. Cildinizin glikolik asidi tolere edip edemediğine bakmak için glikolik asit içeren temizleyiciler deneyebilirsiniz.

Glikolik asit, cildi kimyasal olarak soyduğu için birkaç noktadan bahsetmekte fayda var. Glikolik asit, cildi hızlı bir şekilde soymaz ve zamanla cilde daha derin bir şekilde nüfuz ederek daha fazla soyuculuk gösterir. Bu nedenle glikolik asit kullanırken ayrıca bir scrub kullanmanıza gerek yoktur. Scrub kullanmanız halinde cildiniz çok hassaslaşabilir.

Cildin hassaslaşmasından bahsetmişken bir konuda daha dikkatli olmak gerekiyor. Glikolik asit kullanırken aynı anda bu asidi içeren birden fazla ürün kullanmanıza gerek yok. Gerekli olduğunda lokal sivilce kurutucular ile düzenli olarak glikolik asit içeren bir ürün kullanmanız, cildinizi temiz tutmanız için yeterli olacaktır. Ancak daha güçlü bir tedaviye ihtiyacınız olması durumunda dermatoloğunuz bu konuda size yardımcı olacaktır.

Glikolik Asit İçeren Ürünler

Cildiniz, glikolik asidi tolere edebiliyorsa kullanabileceğiniz çeşitli ürünler bulunmaktadır. Glikolik asit içeren ürünlerden bazıları şu şekilde olmaktadır:

Yüz pedleri: Glikolik asit içeren yüz pedleri genelde iki günde bir kullanılmakla birlikte cilt çok hassas değilse her gün de kullanılabilmektedir.

Serum: Glikolik asit içeren serumların üzerinde içerisinde bulunan glikolik asit yüzdesi yer almaktadır. İhtiyacınıza göre beğendiğiniz bir serumu kullanabilirsiniz.

Lokal sivilce kurutucu: Salisilik asit içeren lokal sivilce kurutucuların içerisinde glikolik asit de yer alabilmektedir. Bu ürünleri, sivilceniz çıktığında yalnızca sivilcenin üzerine sürerek kullanabilirsiniz.

Tonik: Glikolik asit içeren tonikler hafif soyucu özellik göstererek sivilcelerin azalmasında kullanılabilir.

Glikolik Asit Oranı Ne Olmalı?

Glikolik asit oranı, kullandığınız ürüne ve ürünün cildinizde ne kadar kalacağına göre değişiklik gösterecektir. Dermatolog tavsiyesi olmadan alınan yüzde 10 glikolik asit içeren ürünleri evde kullanmanın güvenli olduğu düşünülmektedir. Ancak daha yüksek oranlarda glikolik asit bulunduran ürünler cilde daha derin bir şekilde nüfuz edebilir ve kan akışına karışabilir. Bu nedenle daha yüksek oranlı ürünleri kendiniz kullanmamanız gerekir.

Bununla birlikte dermatoloğa gittiğinizde cildinizi hafifçe soymak için genelde yüzde 20 ila yüzde 30 oranında glikolik asit içeren ürünler kullanılır. Bu sayede ciltte hafif bir şekilde görülen hiperpigmentasyonun hafifletilmesi sağlanır.

Yüzde 35 ila yüzde 50 oranında glikolik asit içeren ürünler ise melazma ve hiperpigmentasyon gibi glikolik asidin daha derin bir şekilde nüfuz etmesini gerektiren durumlar için gerekli olmaktadır. Bazı durumlarda ise cildin genel dokusunu iyileştirmek için kullanılabilir.

Yüzde 55 ila yüzde 70 oranında glikolik asit içeren ürünler ise daha derin bir soyma sağlar. Cildin daha derin katmanlarına nüfuz eden glikolik asit ile sivilce izlerinin düzeltilmesi hedeflenir. Ancak bu oranlar çok yüksek olduğu ve yan etki risk bulundurduğu için derin kırışıklıkların düzeltilmesi gibi amaçlar için kullanılmamaktadır.

Glikolik Asit Nasıl Kullanılır?

Glikolik asit genellikle güvenli ve etkili bir bileşendir. Ancak glikolik asit kullanırken cildinizin zarar görmesini engellemek için bazı noktalara dikkat etmeniz gerekiyor.

Öncelikle en önemlisi glikolik asit kullandığınız dönemlerde güneş kremi kullanmanız şart. Diğer tüm AHA’lar gibi glikolik asit de cildinizin güneşe karşı daha hassas hale gelmesine neden olur. Bu nedenle glikolik asitten sağladığınız faydanın, güneş yanığı nedeniyle boşa gitmesini istemezsiniz. Bu nedenle en az SPF 30 ürünler tercih edin.

Cildinizin, glikolik asit içeren ürünlere alışması için biraz zaman tanıyın. Dermatolog önerisi ile almadığınız ürünleri kullanırken haftada 3 kez ile başlamanız yeterli olacaktır. Ürünü kullandıktan sonra cildinizde kızarıklık ya da tahriş meydana gelmediyse haftada 4’e kadar çıkarabilirsiniz.

Ürünü her gün kullanana kadar yavaş yavaş kullandığınız gün sayısını arttırabilirsiniz. Ancak cildiniz herhangi bir şekilde tahriş olursa ürünü kullanmayı azaltın ve sonrasında tekrar deneyin.

Muayenehanede yapılacak işlemlerde ise başlarda glikolik asit oranı daha düşük ürünler tercih edilecektir. Cildiniz glikolik asidi güzel bir şekilde tolere edebilirse bileşenin oranı arttırılabilir.

Glikolik asit kullandıktan sonra ilk birkaç gün cildiniz normalden sert olabilir. Bu durum normaldir ve glikolik asidin işe yaradığını gösterir. Cildinizde bir tahriş meydana gelmiyorsa ürünü kullanmaya devam edebilirsiniz. Yakın zamanda cildiniz daha pürüzsüz hale gelecektir.

Bununla birlikte halihazırda topikal retinoidler ya da başka cilt soyucular kullanıyorsanız, glikolik asit içeren ürünler kullanmayın. Daha da önemlisi düzenli olarak dermatoloğa gidiyorsanız, glikolik asit ya da başka soyucu ürünler kullanmadan önce mutlaka dermatoloğunuza danışın.

Glikolik Asit Yan Etkileri

Glikolik asit kullanırken genelde yan etki görülmez. Ancak çok kuru ya da çok hassas ciltlerde tahrişe neden olabilir. Düşük oranda glikolik içeren ürünler yağlı ciltlerde bir sorun yaratmayacağı için günlük olarak kullanılabilir, ancak daha yüksek oranda asit içeren ürünlerin daha az sıklıkta kullanılması gerekebilir.

Glikolik asit nedeniyle meydana gelen yan etkiler genelde ürünü düzgün bir şekilde kullanmamaktan ya da yüksek oranlarda glikolik asit kullanmaktan kaynaklanmaktadır. Glikolik asit, bir asit olduğu için cildin yanmasına ya da yaralanmasına yol açabilir. Yanlış bir şekilde kullanıldığında cilt aşırı kızarabilir, yanma hissi olabilir ve hatta su toplayabilir. Bu gibi durumlarda acilen tıbbi yardım almanız gerekir.