Kalbimiz, en değerli yaşamsal organlarımızın başında gelir. Biz, ancak ve ancak sağlıklı bir kalple sağlıklı yaşayabiliriz. Kalple ilgili yaşadığımız en küçüğünden, en büyüğüne her sorun kesinlikle yaşamı tehdit edecek hale gelebilir. Kalp ritminin düzenli olmayışı, ani hızlanıp yavaşlamalar, bir anda hissedilen kalp sıkışması ve diğer sorunlar acilen bir uzmana görünmek için çok ciddi sebeplerdir. Kalp sıkışması da başta ileri yaştakiler olmak üzere pek çok kişinin yaşam içinde zaman zaman karşılaşabildiği sorunlardan birisidir. Yetişkinler kalp sıkışması yaşadıklarında bunu fark edip bir uzmana başvurabilirken, çocuklar, gençler genellikle bunu fark etmeyebiliyorlar.

Kalp sıkışması

Kimi zaman çok da fark edilmeden geçebilen kalp sıkışması, kalbe giden kan akışının azalmasından kaynaklanan bir sorundur ve kişi o esnada göğüs ağrısı yaşar. Herhangi bir sebeple kalbe giden kan akışının azalınca göğüste ani ve şiddetli bir ağrısı olur. Kalbe kan akışının olmaması durumunda kalp kası yeterli oksijen alamaz. Bu göğüs ağrısı genellikle yoğun bir fiziksel aktivite veya şiddetli duygusal stres tarafından tetiklenmektedir.

Kalp sıkışması belirtileri

  • Çok şiddetli nefes darlığı,
  • Midenin bulanması,
  • Aşırı yorgunluk, halsizlik,
  • Baş dönmesi,
  • Yoğun terleme,
  • Kaygı bozuklukları,
  • Sol göğüs tarafında ağrı ve acı,
  • Karında ağrı,
  • Boyunda, çenede veya sırtta ağrı hissi,
  • Göğüste bıçak saplanmış gibi bir his yaşatan ağrı, sızı,

Kalp sıkışmasının sebepleri

  • Aşırı kilolu olmak, yani obezite,
  • Sigara bağımlılığı,
  • Şeker hastalığı,
  • Yüksek kötü kolesterol,
  • Aşırı yüksek tansiyon,
  • Daha önceden kalp hastalıkları yaşayan kişiler,
  • Bir öğünde gereğinden fazla yemek yemek,
  • Çok fazla yoğun güç gerektiren egzersizler,
  • Normalden çok sıcak veya soğuk hava
  • Aşırı stresli yaşam,
  • Uzun süreli kronik hastalıklar,
  • Genetik etkenler,
  • İleri yaş

Kalp sıkışması teşhisi

Yukarıda sıralanan şikayetlerden bir ya da birkaç tanesi yaşandığında mutlaka vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulmalıdır. Bu durumda doktor, hastaya daha önceden yaşadığı kalp rahatsızlıklarını sorar ve kalp sıkışması tanısı için bazı testler yapar. Bu testler, kalbin olması gerektiği gibi çalışıp çalışmadığını ve herhangi bir arterin bloke olup olmadığını tespit etmeye yarar. Bunların yanında “stres testi” adı verilen bir test daha yapılır. Stres testi sırasında, egzersiz yaparken doktor hastanın kalp ritmini izler. Bu test ile kişinin fiziksel aktivitelerinin semptomları tetikleyip tetiklemediği belirlenir. Her vakada olmamakla birlikte doktor bazen hastanın kolesterol ve C-reaktif protein (CRP) seviyesini ölçen kan testleri yapabilir. Çünkü yüksek CRP seviyeleri, kalp hastalığı geliştirme riskinin yüksek olduğuna işarettir.

Kalp sıkışmasının tedavisi

Kalp sıkışması sorununun nedenlerine bakacak olursa çoğunlukla sağlıksız yaşam ve beslenme koşullarının etkili olduğu görülmektedir. Bununla birlikte kalp sıkışmasında bir değil, birkaç etken bir arada rol oynadığı için de tedavide komplike yaklaşımlar izlenmesi gerekebilir. Bu bağlamda kalp sıkışması sorununun tedavisinde; yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve cerrahi müdahale gerekmektedir.

  • Yaşam tarzı sağlıklı yönde değiştirilmeli!

Kalp sıkışması yaşayan kişi yaşamını fiziksel olarak daha aktif hale getirmelidir. Bu bağlamda hafif ve düzenli egzersizler ile vücudun sağlığı desteklemeli ve beden daha dinç tutulmalı. Beslenme programı da daha hafif ve sağlıklı şekilde planlanmalı; tam tahıllar, meyveler ve sebzeler tüketilmeli, gerekli protein, vitamin ve mineral alınmalıdır. Özellikle de varsa sigara alışkanlığı tamamen bırakılmalıdır.

  • İlaç tedavisi yapılmalı!

Hastanın varsa doktor reçetesi ile yüksek tansiyon, yüksek kolesterol veya diyabet gibi şikayetlerinin iyileşmesine katkıda bulunacak ilaç tedavisi uygulanmalıdır. Bunların yanında kalp sıkışmasını tetikleyebilecek temel koşulları yönetmek için başka ilaçlar kullanmak gerekebilir. Eğer hasta, bu hastalıklardan herhangi birine sahipse hemen doktora söylemelidir. Bu arada hastanın kan basıncını, kolesterolünü ve glikoz seviyesini dengelemeye yardımcı olabilecek bazı ilaçlar reçete edilebilir. Bu tür önlemler almak hastanın, daha fazla kalp sıkışması atağı yaşama riskini azaltır. Ayrıca doktor, hastanın kan pıhtılaşmasını önlemek için de kan inceltici ilaçlar verebilir.

  • Cerrahi operasyon gerekebilir!

Kalp sıkışması, kalbe giden kan akışının azalmasından kaynaklanan bir göğüs ağrısıdır. Kalbe kan akışını önleyen ya da azaltan etkeni tespit edip ortadan kaldırmak için cerrahi müdahale yapılması gerekebilir. Bu amaçla yapılan “anjiyoplasti” işlemi minimal girişimsel bir prosedürdür ve genellikle stabil anjina tedavisinde kullanılır. Anjiyoplasti işlemi sırasında bir cerrah, hastanın atardamarının içine küçük bir balon yerleştirir. Arteri genişletmek için bu balon şişirilir ve daha sonra damara bir stent, yani küçük tel örgü bobini takılır. Damarda kan akışını sağlıklı tutabilmek için stent, artere kalıcı olarak yerleştirilir.

Kalp sıkışması ile göğüs ağrısını önlemek için tıkalı arterlerin cerrahi olarak tamir edilmesi gerekir. Bu amaçla da hastaya açık kalp ameliyatı, koroner arter baypas grefti yapmak için yapılabilir. Koroner kalp hastalığı olan kişiler için bu işlem gerekebilir.

Kalp sıkışması, kalp damar hastalıklarından kaynaklanıyor!

Kalp sıkışması sorunu kalbe kan giden akışının azalmasından, damarların tıkanmasından kaynaklanmaktadır. Yaşanan kalp – damar hastalıkları kalp sıkışmasına yol açmaktadır. Damarlarda yaşanan sorunlarda; göğüs ağrıları, nefes darlığı, çarpıntı, çok kolay yorulma, kalp krizi ve hatta ani ölümler olabilir.

Koroner arter sorununda en temel şikayet şiddetli göğüs ağrısıdır!

Koroner damarlarda herhangi bir tıkanıklık olduğunda hastada göğüs ağrısı, sıkışma hissi, ağırlık, bir baskı hissi olur. Bu ağrı çok sert ve sağlam bir ağrıdır, arada sırada azalıp artan bir ağrı değildir,  nefes alıp vermekle ya da hareket etmekle artış ya da azalma olmaz. Genelde bu ağrı hastanın aşırı güç harcamasıyla, sinirlenmesiyle ortaya çıkar. Ağrı an be an hastanın sol koluna, omuzlarına, boynuna, sırtına, karnına ve çenesine de yayılabilir. Göğüs ağrısı, genelde 10 dakika gibi sürer, dinlenmeyle veya koroner damarları genişleten ilaç almayla geçen bir ağrıdır. Çoğu zaman bu ağrıya sıkıntı hissi, terleme, baş dönmesi ve bulantı eşlik eder, hasta çok darlanır. Kalp damarlarında tıkanıklıkla oluşan göğüs ağrısı bir kalp krizine yol açabileceği için çok tehlikelidir.

Her göğüs ağrısı kalp ile ilgili olmayabilir!

Göğüs ağrısı genellikle kalp ile ilgili sorunlara işaretken, bunun dışında birçok nedene bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Kişinin göğüs kafesindeki kaslara, sinirlere, bağlara ya da diğer yapılara ait bazı sorunlar olabilir. Yani safra kesesi, mide, yemek borusu gibi sindirim sistemi ile ilgili hastalıklar da göğüs ağrısına sebep olabilir.

Kalp hastalıklarına bağlı göğüs ağrılarında vakit kaybetmeden doktora gidilmeli!

Göğüste hissedilen ağrılarda, kalp ve damar sistemiyle ilgili sorunlardan şüphe etmek gerekiyor. Zira göğüs ağrıları bir kalp krizinin habercisi olabilir veya kişi o anda bir kalp krizi geçiriyor olabilir. Uzmanlar, kalp krizlerine bağlı ölümlerin yarısının ilk 1 saat içinde olduğunun altını çizmekteler. Çünkü kalp krizi, kalbi besleyen damarlardan birinin tıkanmasıyla olmaktadır. Bu durumda kalbin kansız kalan o bölgesindeki hücreler yenilenemeyecek bir şeklide ölmeye başlar ve 6- 12 saat içinde o bölgedeki tüm hücreler ölür. Bu sebeple de göğüs ağrısı kesinlikle ihmal edilmemesi gereken bir şikayettir.