İlişkilerde, lider ve takip eden kişiyi karakterize eden kaçınılmaz bir güç dengesi vardır. Karar verme konusunda hem siz hem de eşiniz lider olamazsınız, bu kararlar genellikle ikinizin de hemfikir olduğu kararlar olsa bile iki kişinin lider olması pek olası değildir.

Aynı ilke ilişki kuralları için de geçerlidir. İkinizin de takip ettiği davranış kurallarına bir noktada karar verildi ve şimdi ikiniz de onlara uymak için elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyorsunuz. İlişki dinamikleri bu kurallara uyulması ile ayakta kalır.

Anlamsız ve basit gelebilecek bir örnek olarak, biriniz geç uyumaya karar verdiğinde diğerinin mümkün olduğunca sessiz kalacağına dair sahip olabileceğiniz “kural”ı düşünün. Partnerinizden daha geç uyumaya meyilli olduğunuz için bu kural çoğunlukla sizin için geçerlidir. Kurala uymak için giyinirken parmak uçlarında dolanır, ışığı asla açmaz ve çıkarken daima yatak odasının kapısını kapatırsınız. Partnerinizin yaptığı tek şey orada yatmak, siz ise kurala uymak için elinizden gelen her şeyi yapıyorsunuz. İkiniz de bu kuralı kabul ettiniz, ancak buna uyması gereken sizsiniz. Şu an için güç partnerinizin elinde.

Güç dinamiklerinin daha az net bir şekilde tanımlandığı başka bir örnek düşünün. Çeşitli ev gereçleri için online sipariş veren sizsiniz, çünkü eşiniz bu konuda pekiyi değil. Partnerinizin kurallarına uyuyorsunuz ama oyunu yöneten sizsiniz. Partnerinizin belirli bir marka diş macununa sahip olma isteğine katılmıyorsanız, üreticinin artık üretmediğini veya stokta kalmadığını söyleyebilirsiniz. Partneriniz kuralı koyar, tüm işi siz yaparsınız ama aynı zamanda sonucu da siz kontrol edersiniz.

Bu tür güç dinamiklerine ilişkin en son anlayış, örgütsel bir ortamda yürütülen araştırmalardan gelmektedir, ancak bu, herhangi bir ilişkinin bir bileşeni olarak güç üzerinde hala bir etkiye sahiptir. Tyler Sabey ve Texas A&M Üniversitesi’nden meslektaşlarına göre, güç “asimetrik kontrolün zihinsel temsilleri veya diğerlerine göre aşırı değerli kaynakları etkileme” olarak tanımlanabilir. Bu tanıma göre, siz ve eşiniz, para, zamanın kullanımı, çocuk bakımı, yaşam koşulları ve hatta evet- birbirinizin uyku ihtiyacına nasıl saygı duyulacağı gibi “değerli kaynakları” kimin kontrol ettiği konusunda fikir sahibisiniz.

Güç Dinamiklerinde Günden Güne Değişimler

Sabey ve meslektaşları, bu “zihinsel temsilin” statik kalmadığını, hatta bir çalışma ortamında bile durumdan duruma değiştiğini öne sürüyorlar. Bir toplantı yürütmek gibi bir durumda iktidarda olan kişiler, yaklaşan bir rapor için talimat almak üzere bir denetçinin ofisinde oturmak gibi başka bir durumda iktidarda değildir. O halde, ilişkinizi kimin yönettiğini bulmak için, bu güç dinamiklerini günden güne ortaya çıktıkça araştırmanız gerekir. Bunu yaptıktan sonra, ilişkinizin gerçekten kimin kontrolünde olduğuna karar vermenize izin verecek kendi “formülünüzü” oluşturabilirsiniz.

 

Texas A&M yazarları, “bireylerin diğerlerine göre gücünün ne ölçüde tutarsız olduğunu temsil eden güç dalgalanmasını” araştırmanın önemli olduğunu öne sürdüler. Bu değişiklikler meydana geldikçe, ilgili taraflar sorumlu olandan ne yapması gerektiği söylenene geçerken “mikro rol geçişlerinden” geçerler. Bir ilişkide bu değişen durumların sonuçları önemli sonuçlar doğurabilir, Sabey ve arkadaşları bireyin duygusal durumu açısından, daha iyi takım performansına ya da duygusal tükenme ve hayal kırıklığına katkıda bulunduğunu kaydetti.

Bir iş ortamındaki günlük güç dalgalanmalarını incelemek için Texas A&M ekibi, anketleri günde üç kez tamamlama talimatlarıyla birlikte iki hafta boyunca günlük anketleri tamamlayan çevrimiçi çalışan örneklerini topladı. Bu çalışanların iş arkadaşları da günde bir kez olmak üzere anketleri doldurdu. Katılım için teşvik, çalışanlar için maksimum 55 $ ve iş arkadaşları için 20 $ olan parasal tazminattan oluşuyordu. Nihai örneklem, 103 çalışan-iş arkadaşı ikilisinden oluşuyordu.

Şimdi önlemlere dönersek, çalışanlar kendilerini “o anda hissettikleri gibi” yapmaları için talimatlar içeren 8 ifadeden oluşan bir sette derecelendirdiler. Güç algılarını yansıtan iki örnek ifade: “İnsanlara istediğimi yaptırabilirim” ve “Sanırım çok büyük bir gücüm var”. Bu derecelendirmelerin zamanlar ve günler arasındaki değişkenlik ölçüsü, güç dalgalanmasının indeksi haline geldi. Çalışanlar ayrıca ne kadar sinirli, kızgın, mutsuz olduklarını ve duygusal olarak tükenmiş hissedip hissetmediklerini değerlendirdi. İş arkadaşları, çalışanın gün içinde diğer insanların bakış açılarını ne kadar anlayabildiğini ve ekip performansına ne kadar katkıda bulunduklarını değerlendirdi.

Araştırmacıların perspektif alma ölçütlerini dâhil etmelerinin nedeni, perspektif alma gibi “güç dalgalanmasının faydalar sağlayabileceğini”, ancak “bu sonuçların bir bedeli olabileceğini” öne süren “sosyal mesafe” güç teorisine kadar izlenebilir. Şimdi ilişkinizin günlük güç değişimlerini düşündüğünüzde, eşinizin kontrolün sizde olduğunu düşündüğünüz zamanlar olabilir, ancak buna aldırmazsınız. Ancak diğer zamanlarda, güçsüz olduğunuz algısı size saygıyla davranılmadığı hissine kapılmanıza neden olabilir.

Texas A&M araştırmacısının ölçümlerini kendi ev yaşamınıza çevirerek, kendinizi az çok kontrol altında hissetmenizi sağlayan durumlar hakkında çok spesifik olarak, günün farklı saatlerinde ne kadar güçlü hissettiğinizi değerlendirme üzere zihinsel egzersizler yapabilirsiniz. Online alışveriş örneğine dönersek, partnerinizin işini yapıyorsunuz ve bu nedenle eşinizin istekleri tarafından “patronluk yapıyorsunuz”. Ancak, kendinizi doğrudan sürücü koltuğuna yerleştirerek nihai seçimleri yapabilirsiniz. Tüm bunların ilişkinizin uyumunu kolaylaştırması için, eşinizin bir tür diş macununu diğerine tercih etmesi gibi ihtiyaç ve isteklerini anlamak önemlidir.

Değişen Güç İlişkileri İlişkinizi Nasıl Etkiler?

W”

İktidarda olduğunuz zamanlar ile olmadığınız zamanları değerlendirdiğinizde, en azından kendi algınıza göre skora şaşırabilirsiniz. Güç dinamiklerinin aslında bir durumdan diğerine aynı kalmadığını öğrenmek sizi şaşırtabilir. Eşinizin sorumlu olduğunu gösteren bir puan olacağını düşündüğünüz şey oldukça değişken olabilir. İlişkinizin bazı yönlerini siz yönetiyorsunuz, eşiniz diğerlerini yönetiyor ve hatta etki alanlarında bile siz ve eşiniz yer değiştirebilirsiniz. Bunu yaptığınızda, her biriniz eşinizin öncelikleri ve tercihleri ​​hakkında fikir edinebilirsiniz.

Savey ve arkadaşlarının çalışması, bu mini güç varyasyonlarının potansiyel olarak şaşırtıcı bir başka sonucunu ortaya çıkardı. İnsanlar, kontrol kaybı duygularıyla yüzleşmek zorunda oldukları sürekli değişen kalıplara uyum sağlamak zorunda kaldıklarında, olayları başka birinin bakış açısından görmeleri ve daha büyük bir duygusal tükenme duygusu gerçekten de bazı yararlar sağladı.

Partnerinizle kendi güç dalgalanmalarınızı hesaplarken, kontrol duygunuzun ortalamasını (yüksekten düşüğe) ve sorumlu kişinin günlere göre ne ölçüde değiştiğini dikkate almak önemlidir. Texas A&M bulgularına dayanarak, daha az varyasyon muhtemelen daha iyidir, bu nedenle bu alıştırmanın amacı, daha istikrarlı bir durumu korumanın yollarını bulmak olabilir.

Yakın ilişkilerin örgütsel olanlardan farklı bir öncül altında işlediği göz önüne alındığında, bu istikrarlı durum, sizin ve eşinizin hangi durumları ve ne zaman yönettiği konusunda anlaşmanıza en iyi şekilde izin verebilir. Partnerinizle kontrol beklentileri, birbirinizin isteklerine saygı duyarak, karar vermede birinin veya diğerinin diğerinden daha fazla ağırlık taşımasının hangi durumlarda mantıklı olduğunu anlamanıza izin verebilir.

Özetlemek gerekirse, ilişkinizdeki güç dinamikleri hakkında fikir edinmek, partnerinizle, kuralların atanmak yerine müzakere edildiğine dair yeni bir kavrayışa ulaşmanıza yardımcı olabilir. İkiniz de bu kararlara eşit olarak katılabildiğinizde, “kim” kuralı sorusunun cevabı sonunda “her ikisi” olabilir.

 

Keyifli ve enerji dolu bir gün dilerim.

Dr. Yasemin GEÇERLER