Ergenliğe giren genç kızlar ilk defa ortalama olarak 10 ila 14 yaşları arasında adet görür. Genç popülasyonun yaklaşık yarısı adet görmesine rağmen bu durum hala bazı gençler ve ebeveynler açısından çok edici olabiliyor. Cinsiyet eşitliği ve çeşitliliğinin giderek daha fazla bilindiği ve anlaşıldığı bir dünyada adete dair yanlış anlaşılmaları ortadan kaldırmanın zamanı geldi.
Avusturalya menşeili bir dergi olan Dolly’nin Dolly Doctor köşesinde 2004 yılında genç kızlardan gelen sorulardan bazıları şu şekildeydi:
- 15 yaşındayım ve henüz adet olmadım. Benden iki yaş küçük kız kardeşim oldu. Bende yanlış giden bir şeyler mi var?
- Her adetim farklı tarihlerde oluyor. Bir gün ağırken iki gün kanamam olmuyor ve sonrasında dört gün daha geliyor. Bazen ağır bazen hafif olsa da her zaman yatağıma sızıyor. Tampon kullanmaktan da korkuyorum. Sızmasını önlemek için ne kullanabilirim?
- Çok yoğun adet sancılar normal mi? Ancak bunlar normal gibi değil, çünkü yataktan kalkamadığım ve günde 4 kez ped değiştirmek zorunda kaldığım oluyor. Bu durum kötü mü yoksa normal mi?
- Tamponu nereye koyacağım konusunda kafam karışık. Lütfen yardım edin.
2004 yılında sorulan bu sorular bugün hala sorulmaya devam ediyor.
Adet Hakkında Konuşmamanın Kötü Yönleri
Adet dönemlerine dair sahip olunan önyargılar, ergenler için oldukça gerçek ve zararlı sonuçlara yol açabilir. Bunlar arasında okulda dışlanma ve çocuk yaşta evlilik (adet döneminin cinsel olgunluk olarak kabul edilmesi nedeniyle) gibi şeyler yer alabilir.
Üstelik bu sorunlar yalnızca düşük ya da orta gelir seviyesindeki ülkelere özgü değil. Araştırmalara göre adet ağrısı pek çok insan tarafından normalleştiriliyor ve yüksek gelir seviyesindeki ülkelerde dahi adete yönelik önyargılar devam ediyor. Bu da çikolata kisti gibi ciddi sorunların tespitinin gecikmesine yol açabilir.
İlk Adet için Destekleyici 5 Öneri
İlk kez adet görecek olan çocuğunuzu desteklemek için aşağıda yer alan önerilerden faydalanabilirsiniz.
- Ne beklediğinize odaklanın
İlk adet hafif olabilir ve kısa sürebilir. İlk adet dönemi günlerce süren kan akışı yerine kahverengi lekelenme şeklinde olabilir. Çocuğunuzun ilk adetinde neler yaşayabileceğine odaklanın.
Adet döngüsü ilk birkaç yıl tam olarak oturmaz ve bu süre boyunca döngüler düzensiz olabilir. Bu durum ortada bir sorun olduğunu göstermez.
Çocuğunuza ilk adet döneminin iç çamaşırını hafif kirletecek şekilde lekelenme şeklinde olabileceğini, ağrısız gerçekleşebileceğini ya da bel ağrısı veya kramp benzeri ağrılar yaşayabileceğini söyleyin.
- Adet dönemi ürünlerini birlikte inceleyin
Çocuğunuzla birlikte adet döneminde kullanılan tüm ürünleri inceleyin. Evde halihazırda çok fazla ürün yoksa internet sitesinden pedleri, adet kaplarını ve tamponları inceleyin. Hatta bunları daha sonra kullanılacağı için sipariş verebilirsiniz.
Günümüzde tek kullanımlık pedler daha çok kullanılıyor olsa da yeniden kullanılabilir ürünler de yaygınlaşmaya başladı. Bunların nasıl kullanıldığını çocuğunuza açıklayın. Tampon ya da adet kabı kullanımının güvenli olduğunu ona gösterin. Yüzen, spor yapan, dans eden ya da diğer aktivitelerle ilgilenen ergenlerin bu tür ürünleri hemen kullanmaya başlamaları gerekebilir.
- Zor adet dönemlerini nasıl yöneteceğini konuşun
İlk adet dönemleri ağrısız olduğu gibi ağrılı da olabilir. Çocuğunuza adet ağrısı ile nasıl başa çıkabileceğini anlatın. Reçetesiz ağrı kesiciler, adetin henüz başlarında kullanıldığında etkili olabilmektedir.
Çocuğunuza okulda ya da dışarıda yanında adet ürünleri olmadığında ya da sızıntı olduğunda bunlarla başa çıkabilmeyi öğretin. Ayrıca bir arkadaşının evinde kalacaksa adet dönemi hakkında arkadaşının ebeveyniyle de konuşabilirsiniz.
- Yardım alabileceği hakkında bilgilendirin
Çocuğunuzun adet dönemiyle ilgili sorunları varsa bunlar için tıbbi yardım alabileceği konusunda onu bilgilendirin. Günümüzde adet ağrısı, ağır kanama ve PMS gibi şeylerin normalleştirilmemesi teşvik ediliyor. Sonuçta bunlar birer rahatsızlıktır ve her genç kızın sağlıklı olma hakkı vardır.
- Birlikte adet dönemi kiti hazırlayın
Adet dönemi kiti içerisinde adet dönemiyle ilgili kitaplar yer alabilir. Bunun yanı sıra küçük bir çanta hazırlayabilir ve içerisine şunları koyabilirsiniz:
- Hijyenik pedler ya da adet çamaşırları
- Yedek iç çamaşırlar
- Ağrı kesici haplar
Ergenlik dönemiyle birlikte gençlerin çoğu garip bir döneme girer. Ancak ilk kez adet olmayı sıradan bir şey olarak görmek ve bunu leke, utanç ya da mahcubiyetle ilişkilendirmemek mükemmel olacaktır. Bu nedenle çocuğunuzla erken dönemde iyi bir iletişim kurarak onu hayatının bu yeni aşamasına hazırlayabilirsiniz. Bunu yaptığınızda çocuğunuzla aranızda onun hayatı boyunca endişelerini sizinle paylaşabileceği bir dinamik yaratabilirsiniz.
