Asil ve söz dinleyen iran kedisi, sessiz ve tatlı olması ile bilinir.
Rahat ve geçinmesi kolay bir kedi olsa da üstünde bir kraliyet havası da taşır. Pençe atma ve tıslama konusunda çok hevesli olmasa da bu durum sesli çocuklar ve ev hayvanları tarafından rahatsız edilince sinirlenmeyeceği anlamına da gelmiyor.
Ancak iran kedisine hak ettiği kibarlıkla yaklaşanlar onun sevilmekten hoşlanan kucak kedisi modunu yakalayacaklardır ve hatta tüylerini taramanıza bile izin verebilir. Eğer tüm uğraş ve sevginizi size geri verecek iyi bir arkadaş arıyorsanız, iran kedisi doğru tercih olabilir.
Tarihçesi
İran kedisi çok eski bir türdür. Bu asil kediyi sevenler için, uzun saçlı bu güzelliğin medeniyetin beşiği olan Mezopotamya’da ortaya çıktığını belirtmek gerekiyor. Türün uzun tüyleri muhtemelen doğal mutasyonun bir sonucu ve etkileyici görünümü 17. yüzyılda İtalyan soylular ile gezginleri kendisine çekmiş. Bunlardan birisi olan Pietro Della Valle, 1626 senesinde Avrupa’ya ilk uzun tüylü kedileri getirenlerden birisi. O zamanlar kedilerin parlak, ipeksi gri kürkleri varmış ancak şimdilerde İranlıların seçici yetiştirmeleri sayesinde çeşitli renklerde bulunabiliyorlar.
19. yüzyılın sonlarında kedi şovları ve kedi yetiştiriciliği popüler hale gelene kadar İran, Türkiye, Afganistan ve diğer egzotik yerlerden gelen uzun tüylü kedilerin hepsine Asyatik kediler adı verilmiş ve genelde birlikte yetiştirilmişler. 1871’de düzenlenen Crystal Palace kedi şovunda iran kedilerinin de yeri olmuş. O zamanlar popüler bir türlermiş ve Kraliçe Victoria’nın özel ilgisinden dolayı daha da ilgi çekmişler.
Seçici yetiştirme sayesinde iran kedileri günümüzdeki görüntülerini elde etmeye başlamışlar. Yuvarlak kafalı, kısa yüzlü, ters burun, toplu yanaklar, yuvarlak, küçük kulaklar, büyük gözler ve sağlam bir beden. Tüyleri Ankara kedisinden daha uzun ve bacakları daha kısa ve bu nedenle iran kedisi ankara kedisinden daha popüler hale geldi.
Boyutları
Orta boylu bir kedi olan iran kedisi, genelde 3-6 kilogram ağırlığında oluyor.
Kişiliği
Asil ve iyi huylu olan iran kedisi, sessiz ve tatlı olmasıyla bilinir. Kucakta oturmaktan keyif alacağı her eve uyar ve onun yüksek kalitesini fark edecekler tarafından bakılmak ister. Evde kibar çocuklarla oynar ve onun tüylerini tarayabilirsiniz, oyunlar oynayabilirsiniz. İran kedileri bağ kurmayı severler ancak ayrımcıdırlar. Dikkatlerini sadece aile bireylerine ve dışarıdan güvenebilecekleri bir kaç kişiye verirler.
Gürültülü ortamlar iran kedisine uymaz. Sessiz sakin bir evi tercih eden mayışık kedilerdir ve çok fazla değişim sevmezler. Büyük, ifade dolu gözleri ve yumuşak, müziksi sesi ile ihtiyaçlarının bilinmesini sağlar: düzenli mama, biraz oyun zamanı, bol bol sevgi. Bunları misliyle geri verirler. Perdelerinize tırmanma, tezgaha çıkma veya dolabın tepesinde gezme ihtimali düşük bir kedidir. Bölgesini yerden ve erişilebilir mobilyalardan kontrol etmeyi daha çok sever. Siz işteyken veya evin içinde meşgulken, iran kedisi bir sandalyede, sofada veya yatakta sessizce vakit geçirir ve ona dikkatinizi vermenizi bekler ancak bunu asla talep etmez.
Sağlık
Özel yetiştirilen veya karma kedilerde çeşitli sağlık sorunları bulunabilir ve bunlar genetik kökenli de olabilirler. İran kedileri tatlı ve güzel olsalar da çeşitli sağlık problemlerine yatkınlar ve bunların bir kısmı yüz yapıları ile alakalı:
- Burun deliklerinin kapanmasından dolayı nefes alma problemleri veya sesli nefes alma
- Dişlerinin dizilimlerinin düzensiz olması
- Aşırı göz sulanması
- Göz rahatsızlıkları
- Isıya karşı hassasiyet
- Polikistik böbrek hastalığı
- Mantar enfeksiyonuna karşı yatkınlık
- Kaşınma, kızarma ve tüy kaybı
Bakım
İran kedisine dair dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan birisi günlük bakım. Bu uzun, güzel kürk kendi kendine temiz kalmaz. Kibarca ancak tamamen taranmalı ve fırçalanmalı, ayda en az bir defa banyo yaptırılmalı.
Bir başka konu ise kedi kumu sorunu. Kum kedinin pençe ve tüylerine yapışabilir. Eğer ikisi de çok temiz tutulmazsa kedi kumu kullanmayı bırakabilir.
Aşırı göz sulanması da bu türün bir sorunu ve bu nedenle günlük olarak gözlerin kenarlarını temizlemelisiniz. Ayrıca dişler de temizlenmeliler. Günlük diş bakımı ideal ancak haftalık fırçalamak da uygundur.
İran kedisini sadece evde tutmak iyi bir fikir. Kavgacı bir kedi değil ve diğer kedilere, köpeklere ve hayvanlara karşı etkisiz kalır. Tüyleri çok fazla toz, yaprak ve kir tutar. Dışarıda çok bulunması ona daha fazla bakmanız gerekeceği anlamına gelir. Dışarı çıkan iran kedilerinin çalınma riski de mevcut.
Kürk Rengi ve Bakımı
İran kedisinin kendine has bir görünümü vardır: büyük, yuvarlak bir kafası, büyük, yuvarlak gözleri, kısa burnu, dolgun yanakları ve yuvarlak uçlu küçük kulakları vardır. Başı, kısa ve kalın bir boyun ve kaslı, tıknaz bir beden ile desteklenir. Bacakları kısa ve kalındır ve pençeleri ise geniş, yuvarlak ve sıkıdır. Kuyruğu kısadır ancak kedinin boyu ile uyumludur.
Uzun, kalın ve parlak kürkünün dokusu onun görünümünü tamamlar. Tüm bedeni boyunca uzundur.
İran kedilerinin görünümleri farklı olabilir. Bazılarına peke yüzlü iran kedisi denir ve yüzü çok düzdür. Bu tip kedileri almadan önce nefes problemleri olabileceğini unutmayın. Bazılarının görünümü ise daha eski modadır ve yüzleri o kadar da düz değildir.
İran kedilerinin kürk renkleri ve dokuları çok çeşitli olabilir. Beyaz, mavi, siyah, kırmızı, krem, kahve ve lila rengi, ayrıca gümüşü ve altın renkleri de tüylerde bulunabilir. Bunların kombinasyonları da mevcut olabilirler. Göz rengi tüy rengi ile bağlantılıdır. Beyaz iran kedisinin koyu mavi veya parlak bakır gözleri olurken, diğer tek renkli iran kedilerinin parlak bakır gözleri olur, gümüş ve altın iran kedilerinin yeşil veya mavi gözleri olur.
Çocuklar ve Diğer Ev Hayvanları
İran kedisi yaramaz çocuklar ve köpeklerin olduğu evler için uygun değildir ancak kibar çocukların dikkatini ve ilgisini çekmeyi de sever. Ayrıca onu kovalamayacak veya kaygı yaratmayacak bir köpekle birlikte olmak da hoşuna gidebilir.
