Koyu yeşil yapraklı sebzelerden birisi olan ıspanak, zengin besleyici içeriğinden dolayı yemek ya da çorba olarak dünyanın her yerinde tüketilmektedir. Genellikle kış ve ilkbahar aylarında bolca bulunan ıspanak, her mevsim güvenle tüketilen bir sebzedir. Ispanak hem besleyici hem de iyileştirici özellikleri sebebiyle mutfakta kullanıldığı kadar modern ve alternatif tıpta da kullanılmaktadır. Zira protein ve çeşitli vitaminler açısından zengin olan ıspanak, bol miktarda da lif ve doymamış yağ içerir. Zengin ve besleyici içeriğiyle pek çok derde deva olan ıspanağın yararlarına bakmakta fayda var.

Ispanağın faydaları

  • Ispanak; bol miktarda Niasin (protein, karbonhidrat ve yağın vücut içinde yapımı, kullanımı, DNA oluşumu, derinin, sinir ve sindirim sisteminin sağlıklı kalmasında görevlidir), Tiamin (beynin gelişimi ve fonksiyonlarında, sinir sistemi çalışmalarında görevlidir), Pantotenik (vücuda alınan besinlerden enerji elde edilmesini sağlar), Piridoksin (nükleik asit sentezinde, amino asit dönüşümünde ve ince bağırsaktan kana ulaşmasında etkilidir), Riboflavin (karaciğer enzimlerinin oluşmasında etkilidir), A, C, E, K vitaminleri ve mikrogram içermektedir.
  • Ispanağın içeriğinde potasyum, sodyum, kalsiyum, bakır, demir, magnezyum, manganez, çinko, Karoten beta, Lutein-zeaksantin bulunmaktadır.
  • Karoten beta çok az sayıda besinde bulunur ve çok değerlidir. Bu bakımdan ıspanağın bol miktarda Karoten beta içermesi önemlidir.
  • Ispanak sindirim sisteminin fonksiyonlarını düzenleyici özellikte olduğundan kilo vermeyi kolaylaştırır.
  • İçeriğinde bulunan A vitamini sayesinde pek çok hastalıkta iyileştirici rol oynar.
  • Haftada en az bir kez düzenli olarak ıspanak tüketen kişilerin göz sağlığının korunduğu, yaşlılıktan kaynaklanan göz kusurlarının da daha az yaşandığı bilinmektedir.
  • İçerdiği vitamin ve mineraller sayesinde ıspanak kemik gelişimini destekler, kemik sağlığını korur.
  • Ispanak kan hücrelerinin sayısının artmasına ve daha uzun süre canlılıklarını korumalarına yardımcıdır.

Ispanak kilo vermeye yardımcıdır

Ispanağın kalori ve yağ oranı düşüktür. Bu bakımdan diyet yapan, kilo vermeye çalışan kişiler doymak için büyük porsiyonlarla ıspanak tüketebilmekteler. Ispanağın içindeki besleyici çözünür lifler, sindirim sisteminin tam fonksiyonla çalışmasını ve dolayısıyla da kişinin daha kolay kilo vermesini sağlar. Ispanaktaki lifler sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasına yardım ederken kabızlık sorunlarının da önüne geçmektedir. Aynı zamanda ıspanak mide sağlığını koruyup bağırsakların düzgün çalışmasını sağladığı için de sık sık ıspanak tüketen kişiler daha kolay kilo verebilirler.

Ispanak kanserden koruyucu özelliktedir

Ispanağın içeriğinde anti kanser özelliği bulunan Flavonoidlerden bol miktarda vardır. Bu sayede ıspanak, mide ve cilt kanserlerini önlemede etkilidir. Ayrıca prostat kanseri oluşumunu da engellediği bilinmektedir.

Ispanak gözleri korur

İçeriğinde bolca bulunan antioksidanlar sayesinde ıspanak, katarakt ve yaşlanma sebebiyle ortaya çıkan göz kusurlarının önüne geçmektedir. Ayrıca ıspanaktaki zeaksantin ışığı filtreler, göz düzeneğinin korunmasını sağlar. Bununla birlikte göz sağlığı için oldukça faydalı olan A vitamini de ıspanakta bol miktarda bulunmaktadır.

Ispanak kemikleri korur ve güçlendirir

K vitamini açısından çok zengin olan ıspanak sağlıklı ve güçlü kemikler için çok büyük önem taşır. Kemiklerin yapısını koruyucu özelliği ile ıspanak, süt ürünlerinde bulunan kalsiyumla karşılaştırılabilecek oranda kalsiyum içermektedir. Bu bakımdan süt ve süt ürünlerini tüketmekten hoşlanmayan ya da tüketme imkanı bulunmayan kişilerin de bunlara alternatif olarak ıspanak tüketmeleri önerilir.

Ispanak tansiyonu dengeler

Yüksek tansiyon ya da yüksek kan basıncı yaşamsal fonksiyonlar açısından çok tehlikelidir. Özellikle böbrek rahatsızlıklarının, kalp ve damar hastalıklarının, inme gibi sorunların başlıca sebeplerinden birisi yüksek tansiyondur. Ancak düzenli aralıklarla ıspanak yemeyi alışkanlık haline getiren kişilerin tansiyonları dengeli ve kabul edilebilir seviyede kalır, sinirleri gevşer.

Ispanak sinir sistemini düzenler

Ispanağın sinir sistemi üzerinde olumlu etkilerinin olduğu bilinmektedir. Düzenli olarak haftada 1-2 kez ıspanak tüketen kişiler, stresten uzak kalır, daha rahat bir ruh haline sahip olur. Özellikle akşam yemeğinde tüketilen bir porsiyon ıspanak kişinin daha rahat bir uyku uyumasına, günün yorgunluğunu atmasına yardım edecektir. İçeriğinde bulunan çinko, demir, magnezyum gibi elementler, ıspanağı enerji verici, vücudu dinlendirici bir besin haline getirmektedir.

Ispanak sindirim sistemini ve mideyi korur

Ispanağın sindirim sistemi ve mideye faydalı olduğu, bunların fonksiyonları yerine getirmelerine yardımcı olduğu bilinen bir gerçektir. Bu bakımdan düzenli olarak ıspanak tüketen kişiler kolay kolay hazımsızlık, kabızlık gibi rahatsızlıklar yaşamazlar ve daha kolay kilo verebilirler. Ispanağın içeriğinde bulunan beta karoten ve C vitamini, serbest radikallerin kolon hücrelerine zarar vermesini önler, kolon hücrelerinin mutasyon yaşamalarının önüne geçer. Bununla birlikte ıspanaktaki folat da DNA hücrelerini korumaktadır.

Ispanak beyni korur

Kişinin yaşı ilerledikçe tüm vücut fonksiyonlarında yavaşlama, hatta bazılarında yok olma görülür. Özellikle de beyin ve sinirsel sistemle ilgili fonksiyonlar yaşlandıkça körelmeye, yavaşlamaya başlar. Ancak düzenli olarak ıspanak tüketen kişilerde beyin fonksiyonları, zihinsel etkinlikler sürekli aktif ve gençtir. Ispanakta bolca bulunan folat, C ve K vitaminleri sinir sistem içinde hormon üretimini destekler ve sürekli aktif kalmasını sağlar. Özellikle K vitamini, sfingolipidlerin sentezini kolaylaştırır, sinir sistemi ve beynin fonksiyonlarının aktifleşmesine yardımcı olur. Ayrıca ıspanak tüketenlerde beyin sağlığı için gereken yağ ve asit miktarları dengede kalır. Tüm bunlardan yola çıkılarak ıspanağın bilişsel, zihinsel, davranışların olumlu anlamda değişimi, düzelmesi için hayati önem taşıdığı söylenebilir.

Ispanak atardamar hastalıklarını ve kalp krizini önler

Kişinin vücudunda aşırı yağ birikmesi, arter duvarının kalınlaşmasına sebep olmaktadır. Bu duvar kalınlaşır ya da sertleşirse de kişinin kalp krizi geçirme riski artmaktadır. Bazı besinlerin içeriğinde yer alan, arter duvarının kalınlaşmasını ve kalp krizini önleyici özelliği bulunan Lutein ıspanakta da bolca bulunmaktadır. Bunun yanında ıspanak, yine yüksek yağ birikimini önleyerek kalp krizini önüne geçebilen özelliğiyle bilinen Nitrit de içermektedir. Bu bağlamda düzenli olarak ıspanak tüketen kişilerin atardamar rahatsızlıkları ve kalple ilgili hastalıklara yakalanma olasılığının düşük olduğunu söylemek mümkündür.

Ispanak kan basıncını düşürücü özelliktedir

Pek çok kalp ve damar rahatsızlığının temel sebebi kan basıncının yükselmesidir. Bazı besinlerde doğal olarak bulunan peptit, kan basıncının doğal yolla düşürülmesine yardımcı olur. Ispanak da peptit açısından çok zengin olduğu için ıspanak tüketenlerde kan basıncı düşük ve dengelidir.

Ispanak anti-inflamatuar (iltihabı önleyici) özelliktedir

Ispanakta bulunan neoxanthin ve violaxanthin, vücuttaki iltihaplanma ve yangıyı düzenleyen iki maddedir. Bu bakımdan düzenli olarak ıspanak tüketiminin migren, artrit, osteoporoz, astım ve baş ağrısı gibi iltihap kaynaklı sağlık sorunlarını önlediği bilinmektedir. bu sebeple özellikle solunum yolları ile ilgili hastalıklar başta olmak üzere pek çok hastalığın önlenebilmesi için ıspanak tüketilmesi önerilir.

Ispanak bağışıklık sisteminin dostudur

Ispanağın içinde bolca bulunan A vitamini kişinin mukoza zarlarını korur. Anti inflamatuar özelliği bulunan ıspanağın solunum yollarını da koruduğu bilinmektedir. Bu bağlamda ıspanak yiyenlerin enfeksiyon hastalıklarına yakalanma risklerinin düşük olduğu söylenebilmektedir. Ispanağın mide, bağırsak ve sindirim sistemlerinin fonksiyonlarını da olumlu anlamda desteklediği bir gerçektir. Tüm bunlardan yola çıkıldığında ıspanağın bağışıklık sistemini koruyucu ve güçlendirici etkisi kolaylıkla görülebilmektedir. Tüm bu olumlu etkiler için günde bir su bardağı kadar ıspanağın yemekte, çorbada, salatada tüketilmesi yeterli bulunmaktadır.

Ispanak anemiden korur

Ispanak pek çok vitamin, mineral ve element açısından çok zengindir. Ancak ıspanağın en net bilinen içeriği kesinlikle demirdir. Zira demir açısından en zengin besinin ıspanak olduğu söylenebilir. Bu bakımdan kansızlık ve kansızlıktan kaynaklı her hangi bir sorun yaşamak istemeyen kişilerin en az haftada iki kez düzenli olarak ıspanak tüketmeleri gerekir. Demir eksikliği kişide sadece kansızlık, anemi değil, yanında pek çok farklı hastalığı da getirmektedir. Bu bakımında kadınlar hamilelik döneminde ve doğum sonraki süreçte, çocukların da büyüme, gelişme çağında mutlaka düzenli olarak ıspanak tüketmeleri gerekir. Demir, vücuttaki tüm hücrelere oksijen taşıyan hemoglobinlerin bir bileşenidir ve tüm hücrelerin enerji bulabilmesi için gerekmektedir. Bu bakımdan pek çok beslenme uzmanı ıspanağın, çoğu kırmızı et ürününden daha fazla kaliteli besin içerdiğini belirtmekteler.

Ispanak cilt sağlığını destekler

Bir kişinin dışarıdan görünen yönü tamamen cilt ve deridir. Cildi canlı, sağlıklı görünen kişi hem kendisini daha iyi hissetmekte hem de çevresindekileri daha fazla mutlu edebilmektedir. Cilt sağlığının korunması, cildin güzelleşmesi için pek çok kişi kozmetik ürünlere binlerce para harcamakta. Ancak hiçbir kozmetik ürün mucizevi bir etki yaratmayacaktır. Cildin sağlığını ve güzelliğini korumanın yolu doğru ürünlerle, sağlıklı beslenmektir. Zira cilt dıştan bazı ürünlerle onarılabilir, ancak sağlıklı beslenme sayesinde içten yeniden yapılanabilir, güzelleşebilir. İşte bu bağlamda zengin vitamin, mineral, element içeriğiyle cilde mucizevi etkileri olacak besinlerden birisi de ıspanaktır. Özellikle de ıspanaktaki A, C, E ve K vitaminleri cildi beslemekte, dış etkenlerin ve yaşlılığın olumsuz etkilerinden korumaktadır.

Ispanak akneli cildi onarır

Ispanak zengin içeriği sayesinde cilt dostu bir besindir. Öncelikle cildin nemli ve esnek olmasını sağlar. Bununla birlikte ıspanağın verdiği esneklik ciltte kırışıklık oluşumunu engeller, var olan kırışıklıkların da etkisi, görünümü daha az belirgin hale gelir. Ayrıca cildin yenilenmek, canlanmak için ihtiyaç duyduğu tüm vitaminler, mineraller ıspanağın içinde bulunduğundan, ıspanak tüketen kişilerin ciltlerinde hücre yenilenmesi de çok hızlı ve düzenli gerçekleşir. Akneli bir cildi olanların ihtiyaç duyacakları iki ürün ıspanak ve sudur. Şöyle ki; birkaç parça ıspanak ve biraz su ile aknelerden kurtulmak mümkün. Bunun için birkaç yaprak ıspanak ve suyu karıştırıp akneli cilde masaj yaparak uygulamak yeterli olacaktır. Bu uygulamayı 15-20 dakika süreyle ve haftada 2 kez yapan kişi cildinin aknelerden arındığını görecektir. Bununla birlikte belli aralıklarla cilde ıspanak ve su ile masaj yapmak ciltteki kirlerin, iltihap ve fazla yağın giderilmesine yardım edecektir.

Ispanak saçların sağlıklı olmasına yardım eder

Sağlıklı, canlı, gür saçlar için gerekli olan tüm kaliteli vitamin, mineral ve bileşenler ıspanakta mevcuttur. Ispanaktaki demir, bakır, kalsiyum, A, C, E, K vitaminleri kan hücrelerini güçlendirerek vücudun ve tüm hücrelerin hava almasını sağlar. Vücudun hava alması da saç sağlığı, canlılığı açısından çok büyük önem taşımaktadır. Zira vücut hava almadığında tüm fonksiyonlar yavaşlar, tüm vücut parçaları hasar görür. Konu saç sağlığı olunca en önemli hususlardan birisi de demir alımı, demir eksikliğidir. Bu bağlamda ıspanağın yüksek oranda demir içerdiği de bilinmektedir. Sağlıklı, gür, canlı ve hızlı uzayan saçlara sahip olmak isteyenlerin haftada iki kez düzenli olarak ıspanak tüketmeleri ve arada bir de ıspanak suyu ile saç diplerine masaj yapmaları önerilir.  Bu sayede hem saç derisi beslenir hem de şampuanların deride oluşturduğu deformasyonlar giderilir.

Ispanak suyunun faydaları

Diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler gibi ıspanak çiğ, pişmiş, yemek şeklinde, çorba ya da börek içinde tüketilebilmektedir. Ancak bunlara ek olarak ıspanağın suyu da çok faydalı, pek çok sağlık sorununa çözüm olarak niteliktedir. Ispanak ister yaprak şeklinde tüketilsin isterse kaynatılıp suyu içilsin tüm besin değerini korur. Ispanakta ve ıspanak suyunda yüksek oranda karoten, demir, amino asit, iyot, potasyum, magnezyum, A, B, C, E, K vitaminleri bulunmaktadır. Ispanağın içerdiği mineraller ise vücudumuzun pH dengesini korumaya yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda ıspanağın suyunu tüketerek pek çok rahatsızlığı önlemek, var olan rahatsızlıkların da etkisini azaltmak mümkün olur.

  • Ispanak suyu kan hücrelerini korur ve canlandırır. Bu sayede kişinin kanı sağlıklı olacağından anemi riski düşük olacaktır.
  • Hem ıspanak hem de ıspanak suyu kişinin sindirim sistemini düzenler, bağırsakları hareketlendirir ve temizler. Ispanak çok kaliteli vitamin, mineral ve yüksek oranda lif içerdiği için kolon kanseri başta olmak üzere sindirim sistemiyle ilgili pek çok hastalıktan ıspanak yiyerek, ıspanak suyu içerek kurtulmak mümkündür.
  • Ispanak diş ve diş etlerini koruyucu özelliktedir. Özellikle diş eti kanamalarında bir bardak ıspanak suyu içmek ve ıspanak suyu ile ağzı çalkalamak kısa süreli çözüm olacaktır.
  • Ispanak genel olarak göz sağlığını korumakta, ıspanak suyu da aynı bağlamda fayda sağlamaktadır. Zira göz sağlığı için en çok gerekli olan vitaminlerden birisi A vitaminidir ve bu ıspanak A vitamini açısından çok zengindir. Bu kapsamda özellikle yaşlılıktan kaynaklanan gece körlüğü ve katarakt gibi göz sorunlarına yakalanmamak için düzenli olarak haftada iki bardak ıspanak suyu içilmesi önerilir.
  • Düzenli olarak ıspanak suyu içerek kan basıncının normalden fazla yükselmesi önlenebilmektedir.
  • Ispanağın sinir sistemi üzerindeki yatıştırıcı, rahatlatıcı ve sakinleştirici etkisi ıspanak suyu için de geçerlidir. Dolayısıyla sinirden, stresten uzak kalmak, rahat bir uyku çekmek isteyenlere akşamları uyumadan önce 1 çay bardağı ıspanak suyu içmeleri önerilir.
  • Ispanak kemikleri koruyucu, güçlendirici vitamin, mineral ve elementlere sahiptir. Ispanağın bu özelliğinden faydalanmak isteyenlerin haftada iki kez ıspanak suyu içmeleri ve özellikle de çocuklara, yaşlılara ıspanak suyu içirmeleri önerilir.
  • Ispanak beyin hücrelerini canlandırıcı, zihinsel fonksiyonları güçlendirici içeriklere sahiptir. Bu sebeple her yaştan kişinin güçlü ve zinde bir beyin için ıspanak yemesi, ıspanak suyu içmesi gerekir.
  • Ispanak yemeği tüketmek, ıspanak suyunu içmek ya da cilde, saça ıspanak suyu ile masaj yapmak hemen hepsi vücudumuz için faydalıdır. Bu bağlamda sağlıklı saçlara sahip olmak isteyenlerin de hem ıspanak suyu içmeleri hem de ıspanak suyunu saç derilerine uygulamaları önerilmektedir.
  • Ispanak; pek çok meyvenin, sebzenin içerdiğinden daha fazlasını tek başına içeren bir besindir. Bu bakımdan vücudun neredeyse tüm fonksiyonları, hücreleri için faydalı olan ıspanağın yemeğini yapmak biraz daha zahmetli olabileceğinden suyunun sık sık tüketilmesi gerekir.

Ispanak tüketeceklere öneriler

Ispanak her yaştan saplıklı bireylerin güvenle tüketebilecekleri bir besin kaynağıdır. Ancak bazı hastalık durumlarında ve aşırı tüketim durumunda sağlık sorunları yaşanabilir. Örneğin;

  • Ispanağın günde bir porsiyondan fazla tüketilmesi vücuttaki oksalit asit dengesini bozabilir.
  • Günde bir porsiyondan fazla ıspanak tüketmek mide sorunlarına yol açabilir.
  • Ispanak bolca lif içerdiği için bağırsakların hızlı çalışmasını sağlar. Bu bakımdan ishal sorunu yaşayanların ıspanak tüketmesi zararlı olabilir.
  • Fazla miktarda pürin içeren ıspanağın böbrek hastaları tarafından tüketimi doktorun öneri ve takdirine bağlıdır.