Chasteberry ya da vitex adı ile yabancı makalelerde karşınıza çıkan, özellikle kadınlara yönelik hormonal sorunlarda önemli faydası bulunan hayıt otu ve meyvesi, sağlık hazinesi bitkisel bir kaynaktır.

Adet öncesi sendrom (PMS), düzensiz adetler, kısırlık veya menopozdan muzdarip misiniz? Sizin için doğal bir çare olarak aklıma gelen hayıt otunu önerebilirim. Yüzyıllardır kullanılıyor ve bilimsel araştırmalarda kendisini de etkin bir şekilde kanıtlamıştır. Chasteberry veya vitex olarak bilinen hayıt otu meyvesi, küçük ama tıbbi açıdan güçlü kahverengi bir meyve. Bu meyvenin, bitkisel bir ilaç olarak uzun bir geçmişi var.

Vitex, PMS ve kramplar için en popüler bitkisel ilaçlardan biridir. Aslında, Kadın Sağlığı ve Cinsiyete Dayalı Tıp Dergisinde yayınlanan bir çalışmada, üç adet dönemi için vitex ile tedavi edildikten sonra, hastaların % 93’ünde PMS semptomlarında bir azalma veya PMS şikayetlerinin komple sona erdiği bildirildi. Adet öncesi istenmeyen belirtileri azaltmanın yanı sıra bazı menopoz semptomları ve hatta hormonal olarak uyarılan sivilceleri de etkiler.
Hayıt otu gibi otlar, vücudunuzun sistemlerini güçlendireceğiniz doğal yollardır. Hayıt otunun hormonal sağlık konularını olumlu yönde etkilemesi otta bulunan dopaminerjik bileşiklerden türemiştir.

Hayıt Otu hormonal dengeyi nasıl teşvik eder?

Hayıt otu vücutta direk hormon üretmezken, doğrudan hipotalamus ve hipofiz bezi üzerinde etki yapar.

Kadınlarda luteinize edici hormonu artırır, prolaktin modüle eder ve follikül uyarıcı hormon salınımının engellenmesine yardımcı olur ve bu da progesteronun östrojene oranını dengeler ve biraz progesteron seviyesini yükseltir. Hayıt otunun aslında bir hormon üretici olmadığını, vücudun progesteron düzeyini yükseltmesine yardımcı olan bir bitki olduğunu akılda tutmak önemlidir.

Fakat hayıt otu sadece hormonal meselelere sahip kadınlar için değil, onarılmaya ihtiyacı olan kadınlar için de önemlidir. Son zamanlarda farklı insan kanseri hücre dizilerinde antitümör aktiviteler sergilediği gösterildi ve hepsi bu da değil. Hem kadınlar (özellikle) hem de erkekler için sahip olduğu inanılmaz sağlık avantajlarını şimdi hep birlikte öğrenelim.

1. Adet (PMS) semptomlarını hafifletir

Adet sendromu yaşayan kadınların yaklaşık % 75’inde kesinlikle zihinsel olarak o dönem yaklaşıldığında problem çıkmaktadır. Her ay rahatsız edici fiziksel ve duygusal belirtilerin yaşandığı, adet döneminizden iki ila 14 gün önce sıkılmaya başladınız demektir, kesinlikle yalnız değilsiniz. PMS semptomları, hormonlarınızı dengede tutmaya çalışarak büyük oranda azaltılır veya hatta ortadan kaldırılabilir. Doğal PMS hafiflemesi söz konusunda hayıt otu, önemli ve etkili bir bitkisel öneridir, ama ilaç değildir.
Bir kadın için, artmış prolaktin üretimi, göğüs hassasiyetinde ve diğer PMS semptomlarında bir faktör olabilir. Hayıt otu, PMS semptomlarını azaltmada iyi çalışır, çünkü prolaktinin hipofizden salınmasını baskılamaktadır. Birçok çalışma, hayıt otunun meme hassasiyeti, baş ağrısı ve sinirlilik hali gibi PMS semptomlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.

2. Rahimde miyom oluşma olasılığını azaltır.

Miyomlar rahim duvarları içerisinde bulunan kanserli olmayan tümörlerdir ve çoğu zaman rahimin boyut veya şeklinin değişmesine ve başka rahatsız edici semptoma neden olur. Miyomları önlemek ve azaltmak için önemli bir yol, uygun bir hormon dengesi sağlamaktır. Hayıt otu, östrojenin progesterona oranının dengelenmesine yardımcı olabilir.

3. Kadınlarda Doğurganlığı Arttırır.

Hayıt otunun, özellikle luteal faz defekti olan kadınlarda (menstrüel siklusun ikinci yarısında kısaltılmış olarak) doğurganlığı artırdığı gösterilmiştir. Bu kadınların sorunu yumurtalıkları yeterli miktarda progesteron salmamasıdır.
Yapılan bir araştırmada, infertilite teşhisi konmuş 48 kadın (yaşları 23-39 aralığında) üç ay boyunca günde bir kez hayıt otu aldı. Üç aylık deneme süresi boyunca, yedi kadın hamile kaldı ve 25 kadın normal progesteron seviyelerine ulaştı ve bu da gebelik şansını arttırmada önemli bir gelişme olarak değerlendirildi.

4. Sivilceleri temizler.

Özellikle kadınlarda, hormon dengesizlikleri ve dalgalanmaları olabilir. Özellikle çene bölümünde ayda bir sivilce çıkarsa, hayıt otu mükemmel bir doğal çare olabilir. Kadınların sivilcelerini azaltabilecek hormonlarınızı dengeleyebilir. Ön araştırma, muhtemelen hormonsal etkileri düzenleyerek, adet öncesi sivilceleri temizlemeye yardımcı olabileceğini önermektedir.

5. Endometriyozu tedavi eder.

Endometrioz genellikle rahmin iç kısmını çizen dokunun dışına çıktığı, sıklıkla ağrılı bir hastalıktır. Genellikle yumurtalıklarınız, bağırsaklarınız veya pelvisinizi astarlayan doku içerir. Endometriozisin kesin sebebinden kimsenin emin olmadığı, ancak bazı katkıda bulunan faktörler hormonal dengesizlikler ve genetiği kapsar.

Genetik faktör hakkında maalesef hiçbir şey yapamazsınız, ancak hormonal dengesizlik, muhtemelen hayıt otu kullanımı ile aşılabilir. Doğal olarak endometriyozu tedavi etmek için, bu bitki genellikle maksimum etkinlik için uzun vadeli olarak yani 12-18 ay arası alınır.

6. Adetten kesilmenin çözümü olabilir.

Amenore, üreme çağındaki bir kadının adet döngüsünün aniden kesildiği tıbbi bir durumdur. Hamile değilseniz ve adet döneminiz durduysa, bir şeylerin doğru gitmiyor demektir.

Amenore, vücudunuzda aşırı miktarda prolaktin bulunan hipoöstrojenizm veya östrojen eksikliğine neden olan birtakım nedenlerden kaynaklanabilir. Hayıt otu takviyesi, prolaktinin modüle edilmesine, östrojen ve progesteronun sağlıklı dengelenmesine yardımcı olabilir.

7. Laktasyonu teşvik eder.

Avrupa’da bu ot, laktasyonu teşvik etmek için en çok beğenilen otlardan biridir. Bir çalışma, hayıt otu tentürlü bir takviyenin, Michigan Sağlık Sistemi Üniversitesi tarafından belirtildiği gibi gebelik komplikasyonlu veya gebelik komplikasyonları olmaksızın anneler tarafından üretilen süt miktarını artırabilir olduğunu buldu. Yine de kullanmadan önce kesinlikle doktorunuza danışmalısınız.

8. Menopoz Belirtilerini Azaltır.

Menopoz; menstrüasyon ve doğurganlığın kalıcı sonudur. 40’lı ya da 50’li yaşlarınızda olabilir, ancak ABD’de hayıt otu tüketen ya da hayıt otu içeren ekstraktlar alanların yaş ortalaması 51’dir. B U da hayıt otunun etkin olduğunu göstermektedir.
Menopozu geciktirmenin yanısıra, menopoz sırasında yaşanan semptomları da azaltır. Sıcak basması, uyku bozuklukları gibi sorunlar azalabilir.
9. Genişleyen prostat için sakinleştirici olabilir.
İyi huylu prostatik hiperplazi, idrara çıkma zorluğuna neden olabilen, yaşa bağlı bir prostat bezi büyümesidir. İsviçre’de bulunan Basel Üniversitesi’nde Farmasötik Biyoloji Enstitüsü tarafından 2005 yılında yapılan bir araştırma, Vitex agnus-castus meyvelerinin ekstraktlarının yalnızca büyümüş bir prostatın değil, aynı zamanda prostat kanserinin önlenmesi ve tedavisi için de yararlı olabileceğini gösterdi. Veriler, vitex’in proliferasyonu inhibe eden ve prostat kanseri hücrelerini öldüren bileşenleri içerdiğini gösteriyor. Kadınlarda ve erkeklerde de etkili olarak çözüm üretmesi de hayıt otunu her açıdan ön plana çıkartıyor.