Kafein kahve, çay, enerji içecekleri gibi çeşitli içecekler ile hayatımıza giren ve genelde herkesin temel tüketim maddeleri arasında girebilmiş bir bileşen. Genelde enerji kazanmak ve uykunun üstesinden gelebilmek için tüketilen bu madde, duyuları keskinleştirebiliyor, insanı tazeliyor ve sinir sistemini de uyarıyor.
Kahve çekirdeklerinden ve çay yapraklarından elde edilebilen kafein, bağımlılık yapıcı olduğu için zararlı olarak görülse de, doğru miktarda tüketimi sağlığı pozitif yönde etkileyebiliyor. Özellikle spor performansının arttırılması, yorgunluğun azaltılması ve farkındalığın arttırılması için de önemli. Diğer uyarıcı maddelerin aksine dünyanın her yanında serbestçe satılabildiğini de unutmamak gerekli.
Kafeinin Sağlığa Faydaları
Karaciğer İçin İyidir
Kafein karaciğerde detoks etkisi yaratır ve kolonu da temizler. Ayrıca alkol kaynaklı olmayan karaciğer yağlanması sahiplerinde de yağlanmayı azalttığını gösteren çalışmalar mevcut.
Diyabet Riskini Azaltır
Günde 5 bardak kahve içmenin diyabet riskini azalttığını gösteren çalışmalar mevcut. Çünkü kahvede bol miktarda antioksidan bulunur ve şekersiz kahve tüketimi bu sayede tip-2 diyabetten korunmanıza yardımcı olur.
Zihni Keskinleştirir
Kafein beyne iyi gelir çünkü dopamin salgısını arttırır. Bu salgı farkındalığı arttırır, problem çözme kabiliyetini yükseltir ve beyni daha aktif hale getirir. Bu nedenle sabahları bir bardak keskin bir kahve içenlerin gün içerisindeki performansı daha yüksek olacaktır.
Yapılan araştırmalar günde 4 kupa kahve içenlerin içmeyenlere göre parkinson hastalığı riskine daha az sahip olduğunu gösteriyorlar. Çünkü kafein dopamin moleküllerini aktif hale getiriyor ve ayrıca Alzheimer hastalığına sebep olan toksik beyin plaklarının oluşumuna sebep olan süreci de engelliyor.
Kalp Damar Sağlığı
Günde bir kaç bardak kahve kalbe iyi gelebilir. Bunun sebebi kan damarlarına yapışan bileşenleri, damarları biraz daraltarak engelleyebilmesi. Ancak düzenli kahve içmeyenlerde bu etki zaman zaman negatif bir hale dönüşebiliyor.
Uzmanlar her gün kahve içenlerin inme risklerinin de %22 oranında azaldığını belirtiyorlar ve kalp hastalıkları riski de ciddi anlamda düşüyor.
Kilo Vermeye Yardımcı Olur
Düzenli olarak kahve içenlerin iştahı azalıyor ve bu da kilo vermeye imkan tanıyor. Ancak günde 300-400 miligramdan daha fazla kafein tüketmemek gerekli.
Göz Sağlığı
Kafein göze de iyi geliyor ve göz sinirlerini koruyor, oksijensiz kalmalarına engel oluyor ve görüş kaybını engelliyor.
Kanser Karşıtıdır
Kafein kanser geliştirme riskini de azaltabilmektedir. Günde 1-2 bardak kahve tüketimi yeterince etkili olmasa da, 3-4 bardak kahve tüketmenin kanser riskini ciddi anlamda azalttığı belirtiliyor.
Kas Performansını Arttırır
Spordan yarım veya bir saat önce 140-400 mg kafein tüketmenin hızı ve dayanıklılığı arttırdığını gösteren çalışmalar mevcut. Kafein kalp ritmini biraz arttırır ve nefesi hızlandırarak sinir sistemini uyarır. Bu da vücudu en iyi performansa hazırlar. Ayrıca kas kasılımına da yardımcı olur ve elektrik aktivitelerini arttırır.
Karbonhidratlarla birlikte alınan kafein, kas glikojenlerinin hızlıca yerine konmasına yardımcı olur ve bu nedenle enerji içeceklerinde kafein bol miktarda kullanılır.
Migrene ve Baş Ağrılarına İyi Gelir
Akşamdan kalmalık alkol alınan günün ertesinde bütün gün baş ağrısı çekmenize sebep olabilir. Kahve ise beyin sinirlerini koruyarak bu etkinin daha hızlı bir şekilde ortadan kalkmasını sağlar. Migrene iyi geldiğini gösteren çalışmalar da mevcut.
Hafızayı İyileştirir
Kafein asetilkolin adı verilen nörotransmiterlerin düzeyini arttırır ve bu madde konsantrasyon, öğrenme ve hafıza için önemlidir. Bu sayede hafıza ve bilişsel fonksiyon performansının artmasını sağlar.
Serbest Radikaller İle Savaşır
Serbest radikaller erken cilt yaşlanmasına sebep olurlar ve bu da kırışıklar, çizgiler ve esneklik kaybı olarak ciltte belirti verirler. Kafein ise antioksidan özellikler gösterir ve serbest radikaller ile savaşır, cildi güzelleştirir.
İnflamasyonları Yatıştırır
Kafeinin anti-inflamatuvar özellikleri mevcuttur ve ciltte kızarıklıklara engel olur.
Göz Altı Halkalarına İyi Gelir
Göz altı halkaları dehidrasyon, alerji, uykusuzluk ve genetik kaynaklı olabilir. Kafein bundan tamamen kurtulmanızı sağlayamasa da, anti-inflamatuvar özellikleri sayesinde şişkinlikleri azaltır ve inflamasyonları bastırır. Ayrıca göz altında kan birikimine de engel olmaktadır.
Doğrudan kahve ve çay içmek yerine kafein içeren siyah çay poşetlerini göz altlarınıza yerleştirerek de bu çözümden faydalanabilirsiniz.
Selüliti Azaltır
Cilt bakım ürünlerinde bulunan kafein, yağ hücrelerini susuz bırakır ve bu da cilt çevresindeki suyun ortadan kalkmasını sağlayarak selülitli görünümü giderir.
Kızarıklıkları Engeller
Kafein damarları daraltır ve bu sayede yüzdeki ve vücuttaki kızarmalara engel olur. Ayrıca dolaşıma iyi gelir, iyi bir antioksidandır ve idrar söktürücüdür.
UV Hasarını Onarır
Çalışmalar kafeinin UV ışınlarına maruz kalmaktan kaynaklı cilt hasarını da tedavi edebildiğini gösteriyorlar. Yeşil çayda bulunan polifenollerden bile daha iyi bir antioksidan olarak bilinen kafein, güneşin cilde hasar vermesine engel olmaktadır.
Cildi Sıkılaştırır
Kafeinin bir diğer faydası ise haricen kullanımda cildi sıkılaştırabilmesi ve ciltteki şişkinliklere engel olabilmesi. Kafein bu nedenle bakım kremlerine de eklenmektedir. Ayrıca cilt kanseri hücrelerinin gelişimine engel olmaktadır.
Saç Kaybına Engel Olur
Erkeklerdeki saç dökülmesi genellikle DHT adı verilen erkeklik hormonundan kaynaklanır ve bu hormon nedeniyle saç folikülleri daha ufak hale gelirler, en sonunda da yok olurlar ve kellik ortaya çıkar.
Kafein ise haricen uygulandığında saç diplerini aşar ve onları uyarır. Böylece erkek kelliğini ve saç kaybını önler, saç köklerini uyarır ve saçların uzamasını hızlandırır.
Saç Uzamasını Uyarır
Kafein saç folikülleri için bir uyarıcı olarak bilinmektedir. Ayrıca saçın ömrünü de uzatmaktadır.
Saçı Şekillendirmeye Yardımcı Olur
Saçı güçlendirmenin yanında ona doğal bir parlaklık verir ve şekillendirilmelerini kolaylaştırır.
Uyarılar
Kafein cilde, saça ve sağlığa ciddi faydalar sağlar ancak bunun için doğru dozajda tüketilmesi gerekir. Aşırı tüketimi ise sağlığa kesinlikle zararlıdır. Buna ek olarak, kafeine hassasiyeti olan bireylerin tüketimi tamamen sona erdirmeleri gerekir.
Tüketimin arttırılması aynı zamanda toleransı da arttırır ve bu da aynı etkinin elde edilmesi için daha fazla tüketmenizi gerektirir.
• Günde 500-600 miligramdan daha fazla kafein tüketmeniz uykusuzluk, sinirlilik, bulantılar, mide bağırsak problemler, kalp ritminde artış, baş ağrıları ve migren sebebidir.
• Alışkın olmayanlarda kan basıncını arttırır ve bu da inme riskini yükseltir.
• Düzenli tüketimi sizi ona bağımlı kılar ve tüketmediğinizde baş ağrıları, yorgunluk ve bitkinlik ortaya çıkar.
• Aşırı tüketimi kemik mineral yoğunluğunu düşürür ve osteoporoza sebep olur.
• Günlük tüketimi kan şekeri düzeylerini yükselterek diyabet hastalarında problemlere sebep olabilir.
• Uykusuzluğu daha kötü hale getirebilir, derin uykuya engel olabilir.
• İdrar söktürücü olduğu için dehidrasyona sebep olabilir.
• Menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda kemik kaybına sebep olabilir.
• Aşırı doz anksiyete kaynağı olabilir.
• Aşırı tüketimi halüsinasyon görmenize sebep olabilir.
