Sağlıklı yaşamın bir parçası olan birbirinden farklı ve faydalı çaylarla tanışalı uzun zaman oldu. İçmesi keyifli, katkısı saymakla bitmeyen bu çaylara bir yenisi katalım dedik, karşınızda Rooibos çayı…

Rooibos Çayı Nedir?

Rooibos, ya da kırmızı çalı çayı, Güney Afrika’ya özgü olan küçük bir çalının yapraklarından elde edilir. Sadece kışları yağışlı, yazları sıcak ve kurak, toprağı kumlu olan Western Cape ve Coderberg bölgesinde yetiştirilir.

Demlendiğinde kırmızı olan çayın, okside edilmeden üretilen ve tat olarak olmasa da mineral bakımından daha zengin yeşil versiyonu da bulunuyor.

Kırmızı rooibos çayı normalde tatlı, yeşil rooibos çayının tadı ise daha çok ota benziyor. Antioksidan bakımından oldukça zengin olan rooibos çayında kafein yoktur ve tanen oranı da oldukça düşüktür.

Birçok uzman, yakın bir zamanda rooibos çayının matcha çayına rakip olacağını ve hatta geçeceğini söylüyor. Çok çeşitli hastalıklarla mücadele eden oldukça etkili antioksidanlar içerir.

Rooibos Çayının Faydaları

  1. Anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahiptir.

Hastalıkların tümünün en yaygın nedeni iltihaptır. Oksidatif stresle (serbest radikal hasarı) birleşince, çok sayıda hastalık ortaya çıkıyor. Rooibos çayı hem anti-inflamatuar hem de antioksidan olarak işlev görür ve hücreleri serbest radikallerin hasarlarına karşı korur ve inflamasyonu azaltır.

Quercetin, birçok gıdada ve bitkide bulunan anti-inflamatuar ve antioksidan bir bitki pigmenti yani flavonoiddir. Bir diğeri de rooibos çayıdır. Arterlerin sertleşmesi (ateroskleroz), yüksek kolesterol, kalp rahatsızlığı ve dolaşım problemleri dahil olmak üzere diyabet, katarakt, saman nezlesi, inflamasyon, astım, gut, viral enfeksiyonlar, kronik yorgunluk sendromu, kanseri önleme ve prostatın kronik enfeksiyonlarının tedavisi için kullanılabilir.

2. Kalp sağlığını destekler.

Rooibos çayının önemli bir faydası da kalbiniz içindir. Rooibos çayında kan basıncını düşüren ve kan dolaşımını artıran bir flavonoid olan krizoeriol bulunur. Kökolesterol düzeylerini düşürmekle de bağlantılıdır.

Diyabetli hastalarda kalp sağlığı özellikle önemlidir. Diyabetin ortak bir komplikasyonu ateroskleroz, yüksek glukoz düzeyleri nedeniyle arterlerin sertleşmesine ve iltihaplanmasına neden olan bir damar sertleşmesidir. Rooibos çayında mevcut olan iki kimyasal bileşik olan aspalathin ve nothofagin, tüm vasküler sistemin iltihabı üzerinde çalışır ve kalp ile ilgili diyabetten kaynaklanabilecek olası komplikasyonları tedavi etmenin anahtarı olduğu düşünülmektedir.

3. Diyabet üzerinde olumlu etkileri vardır.

Rooibos çayının kalbi güçlendirebilmesi sonucunda diyabet üzerinde doğrudan etkilidir. Hem diyabet hem de kansere karşı test edildiğinde rooibos çayı, iki hastalığın başlamasının önlenmesi veya ilerlemesinin durdurulması ile ilgili önemli gelişme sağlamıştır.

4. Kansere engel olabilir.

Quercetini hatırlayın ve hiç unutmayın. Birçok doktor, hücre mutasyonuna karışan süreçleri durdurarak, malign tümör büyümesini baskılayarak, kanseri tedavi etmek için ek formda quercetin reçetelediğini rapor etmiş.

İşte tüm bu nedenlerden dolayı rooibos çayı bağışıklık sisteminin kanseri, alerjik reaksiyonları ve hatta AIDS’i önlemek ve iyileştirmek için gerekli antikorları üretmesine yardımcı oluyor gibi görünüyor. Kullanmakta fayda var.

5. Sindirime yardım eder.

Standart beslenme, sindirim bozukluklarının ve sorunların çoğalmasına neden olur. Sindirim sisteminiz işlenmiş gıdalar, kimyasallar ve katkı maddelerinin çoğunda bulunan diğer sinsi kötülüklerden dolayı olumsuz etkilenir.

Vücudunuzun sindirimle ilgili en sağlıklı çalışmasının yolu, işlenmiş gıdaların içerdiği sorunlu kimyasal maddelerden ve bileşenlerden arınmış besleyici zengin yiyecekleri yemenizdir.

Özellikle sık karın ağrısı veya ishalden muzdaripseniz, rooibos çayı içmek sindiriminizi korumanın en doğal yoludur. Çaydaki birçok bileşik anti-spazmodik olarak çalışır, karın ağrısını önler ve ishal oluşumunu azaltır.

6. Kemiklerin güçlü olmasını sağlar.

Rooibos çayı manganez, kalsiyum ve florür de dahil olmak üzere sağlıklı kemiklerin büyümesini destekleyen birçok mineral içerir. Bu özel çayın “osteoblast aktivitesi” arttırdığından, tüm çaylardan daha fazla kemik kuvvetini destekler. Osteoblastlar, kemik kütlesi oluşturan hücrelerdir, bu nedenle bu hücrelerdeki artmış aktivite, kemiklerin daha güçlü, daha yoğun ve daha sağlıklı olduğu anlamına gelir.

Rooibos çayı kemiklerdeki mineral içeriğini artıran iki özel flavonoid, orientin ve luteolin içerir. Bunlar özellikle önemlidir; çünkü rooibos çayı kafein içermez, yani diğer geleneksel çayları tüketemeyen hastalara potansiyel olarak verilebilir.

7. Kilo vermenize yardımcı olur.

Göbek yağını yakan üç bileşikten biri, polifenoller, bir çeşit antioksidanlardır. Bu flavonoidler nedeniyle, rooibos çayı en sevdiğim yağ yakan çaylardan biridir ve bence sağlıklı yaşam rutinini genişletmek için yeşil veya siyah çay yerine bunu kullanmanızın harika bir fikir olduğunu düşünüyorum.

Rooibos çayı aynı zamanda yeni yağ hücrelerinin oluşumunu engeller ve mevcut yağın daha hızlı yakılmasına neden olur.

8. Alerjileri Yatıştırır.

Daha önce de belirttiğim gibi kanserle mücadelede bağışıklık sistemindeki rooibosun etkisi aynı zamanda alerjilerin tedavisinde de yardımcı oluyor. Quercetin, alerjik reaksiyonların tetiklenmesinde kritik olan immün “mast hücrelerini” bloke edebilir. Aslında, quercetin büyük bir anti-alerjik potansiyele sahiptir ve yan etkileri olmayan bazı reçeteli ilaçlar kadar alerjik olarak davranır.

9. Cilt ve saçları destekler.

Ruoibos çayında bulunan alfa hidroksi asidi diğer gıdalarda yaygın olmadığından, dünya çapında birçok insan cilt ve saç için rooibos çayı tüketir. Bu tür asit, kimyasal soyulmalar gibi tehlikeli yöntemlerde değil, doğal kaynaklarda tüketildiğinde güvenlidir. Bu alfa hidroksi asit ve yaygın antioksidanlar nedeniyle, rooibos çayı kırışık azaltmada önemli bir etkiye sahiptir. Ek olarak, antioksidan özellikleri kıl foliküllerini hasardan korur. Yani saç dökülmelerini de en aza indirir.

Rooibos Çayının Kanıtlanmış Diğer Faydaları

Kolesterol: Güney Afrika’da yapılan bir diğer araştırmada, 6 hafta boyunca her gün rooibos çayı içen 40 kişinin vücudunda kalp hastalıklarına, kansere ve yaşlanmanın olumsuz etkilerine karşı koruma sağlayan “glutatyon” seviyelerinde yükselme belirlenmiş. Aynı zamanda bu kişilerin LDL kolesterolünde önemli ölçüde düşüş kaydedilmiş. Ek olarak iyi kolesterol olarak HDL kolesterol seviyeleri yükselmiş. Araştırma sonuçları 2010 yılının Eylül ayında Etnofarmakoloji Dergisi’nde (Journal of Ethnopharmacology) yayınlanmış.

Alzheimer Hastalığı: Antioksidanların Alzheimer hastalığından korunma ve hastalığın gelişimini yavaşlatmadaki önemi biliniyor. Bu konuda Ohio Üniversitesi tarafından yapılan araştırmada, rooibos bitkisinde bulunan “nothofagin”nin sinir ve beyin fonksiyonu üzerinde koruyucu etkiye sahip olduğu belirtiliyor.

  • Kolik: Rooibos çayı, Güney Afrika’da geleneksel olarak bebeklerde kolik tedavisinde kullanılmaktadır. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarla desteklenen bu kullanım şekli için daha çok araştırmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte “Uluslararası Pediatri” (Pediatrics International) dergisinde sonuçları yayınlanan bir çalışmaya göre rooibos çayının düzenli kullanımı çocuklarda herhangi bir yan etkiye neden olmuyor.

Diş Sağlığı: Rooibos çayında bulunan kalsiyum (100ml’de 0.54mg), florid (100ml’de 0.11mg) ve manganez (100ml’de 0.02mg) sağlıklı dişler ve kemikler için uzmanların önerdiği minerallerdir. Rooibos ayrıca sodyum, potasyum, demir ve bakır minerali içerir.

Cilt Hastalıkları: Rooibos çayı harici olarak cilt yüzeyinde görülen çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Çinko bakımından zengin olan bitki uçuk, aft (gargara olarak kullanıldığında), hafif yanıklar, pişik, cilt tahrişine karşı ve egzamanın kaşıntı, cilt kuruluğu gibi belirtilerini hafifletmek için kullanılan etkili doğal ürünler arasında yer alıyor.

Rooibos çayı ayrıca sinirleri yatıştırmak, uykusuzluk, hafızayı güçlendirmek ve kalp sağlığını korumak için tüketilen çaylar arasında yer almaktadır.

Rooibos Çayı Nasıl Tüketilir?

Rooibos çayıyla ilgili en iyi detaylardan biri, diğer geleneksel çayların aksine, asla acı ya da tatlı olmamasıdır. Hem sıcak hem de soğuk olarak lezzetlidir ve diğer çaylardan daha uzun süre demlenebilir.

Rooibos çayını demlemek için bir çay kaşığı çayı bir demliğe koyun. Üzerine kaynar su dökün ve ardından 5-15 dakika arasında demlenmesini bekleyin. İçine bal veya başka doğal tatlandırıcı ekleyebilirsiniz. Soğuk çay yapmak için ise çay miktarını iki katına çıkarın ve en az 10 dakika kadar daha bekleyin.