Bir kreatinin kan testi kandaki kreatinin düzeyini ölçer. Kreatinin, aslında kaslarınızda bulunan kreatin bozulduğunda oluşan atık bir üründür. Kandaki kreatinin seviyeleri doktorunuza böbreklerinizin ne kadar iyi çalıştığına dair bilgi verebilir.

Her böbrekte “nefron” adı verilen milyonlarca küçük kan filtreleme birimi bulunur. Nefronlar sürekli kan dolaşımını glomerül adı verilen çok küçük bir kan damarı grubuyla filtrelemektedir. Bu yapılar, atık ürünleri, fazla suyu ve diğer ihtiyaç olmayan sıvıları kandan filtrelemektedir. Toksinler mesane içinde saklanır ve daha sonra idrar yoluyla vücuttan dışarı atılır.

Kreatinin, böbreklerinizin normal olarak vücuttan attığı maddelerin biridir. Doktorlar böbrek fonksiyonlarını kontrol etmek için kandaki kreatinin düzeyini ölçerler. Yüksek düzeyde kreatinin böbrekinizin hasar gördüğünü ve düzgün çalışmadığını gösterebilir.

Kreatinin kan testi; genellikle bir kan üresi azotu (BUN) testi ve bir temel metabolik panel (BMP) veya kapsamlı metabolik panel (CMP) de dahil olmak üzere birkaç diğer laboratuvar testi ile birlikte yapılır. Bu testler, bazı hastalıkların teşhis edilmesine yardımcı olmak ve böbrek fonksiyonlarınızla ilgili herhangi bir problem olup olmadığını kontrol etmek için rutin fizik muayene sırasında istenir.

Kreatinin Testi Neden Yaptırılır?

Doktorunuz böbrek hastalığı belirtileri gösteriyorsanız kreatinin düzeylerinizi değerlendirmek için bir kreatinin kan testi isteyebilir. Bu test için gerekli semptomlar şunları içerir:

• Yorgunluk ve uyku bozukluğu
• İştah kaybı
• Yüz, bilek, ayak bilekleri veya karında şişme
• Böbreklerin yakınında bel ağrısı
• İdrar çıkışında ve sıklığında değişiklikler
• Yüksek tansiyon
• Mide bulantısı
• Kusma

Böbrek sorunları, aşağıdakileri içeren farklı hastalık veya durumlarla ilişkili olabilir:

• Glomerül iltihabı; glomerülonefrit
• Böbreklerde bakteriyel enfeksiyon; pyelonefrit
• Prostat hastalığı, büyümüş prostat
• Böbrek taşlarına bağlı idrar yollarının tıkanması
• Konjestif kalp yetmezliği, diyabet veya dehidrasyonun (susuz kalmak) neden olabileceği böbreklere olan kan akışının düşmesi
• Düzenli uyuşturucu kullanımının bir sonucu olarak; böbrek hücrelerinin ölmesi
• Streptokok enfeksiyonları

Gentamisin (Genta, Gentamed) gibi Aminoglikozid ilaçları bazı insanlarda böbrek hasarına neden olabilir. Bu tür ilaçlar alıyorsanız, doktorunuz böbreklerinizin sağlıklı kalmasını sağlamak için düzenli kreatinin kan testi isteyebilir.

Kreatinin Testi Hazırlık Gerektirir Mi?

Kreatinin kan testi çok fazla hazırlık gerektirmez. Aç kalmanız gerekmez. Doğru bir sonuç elde etmek için normalde yaptığınız gibi beslenmeniz gerekir.

Bununla birlikte, o anda aldığınız herhangi bir reçeteli veya reçetesiz ilaçlarla ilgili olarak doktorunuza bilgi vermeniz önemlidir. Bazı ilaçlar böbrek hasarına neden olmaksızın kreatinin düzeylerini artırabilir ve test sonuçlarını etkileyebilir. Doktorunuza danışarak, test öncesi aşağıdaki ilaçları alıp almamaya karar vermelisiniz:

• Simetidin
• Aspirin veya ibuprofen gibi nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler)
• Kemoterapi ilaçları
• Sefaleksin ve sefuroksim gibi sefalosporin grubu antibiyotikler

Doktorunuz testten önce ilaçlarınızı almayı bırakmanızı veya dozajı ayarlamanızı isteyebilir. Ayrıca, test sonuçlarınızı yorumlarken de kullandığınız ilaçları dikkate alacaktır.

Kreatinin Testinin Yan Etkileri Var Mıdır?

Kreatinin kan testi küçük bir kan numunesinin alınmasını gerektiren basit bir testtir. Sağlık uzmanı, enjeksiyon bölgesini bir antiseptik ile sterilize eder ve kolunuzun etrafına bir bant bağlar. Bu, damarları kanla şişirir ve damarı bulmasını kolaylaştırır. İğne battığında hafif bir acı hissedebilirsiniz, ancak testin kendisi genel olarak ağrılı değildir. Sağlık uzmanı, iğneyi çıkardıktan sonra, o bölge üzerine bir bant yapıştıracaktır.

Kreatinin testi, düşük riskli bir prosedürdür. Bununla birlikte, aşağıdakileri içeren bazı küçük riskler vardır:

• Kan görmeye bağlı bayılma
• Baş dönmesi veya halsizlik
• İğne yerinde acı veya kızarıklık
• Morarma
• Ağrı
• Enfeksiyon

Yeterli kan alındıktan sonra, numune analiz için bir laboratuvara gönderilir. Doktorunuz, testten sonraki birkaç gün içinde sonuçları sizinle konuşacaktır.

Kreatinin Testinin Sonuçları Ne Anlama Geliyor?

Kreatinin miktarı (mg / dL) olarak ölçülür. Daha kaslı insanlar daha yüksek kreatinin seviyesine sahip olma eğilimindedirler. Sonuçlar ayrıca yaşa ve cinsiyete göre değişiklik gösterebilir.

Bununla birlikte, genel olarak, normal kreatinin düzeyleri erkekler için 0.9 ila 1.3 mg / dL ve 18 ila 60 yaşlarındaki kadınlarda 0.6 ila 1.1 mg / dL arasında değişir. Normal seviyeler, 60 yaşın üzerindeki insanlar için kabaca aynıdır.

Kanda bulunan yüksek skreatinin seviyeleri, böbreklerin düzgün çalışmadığını gösterir. Serum kreatinin düzeyleriniz aşağıdaki nedenlerden dolayı biraz yükselebilir veya normalden yüksek çıkabilir:

• İdrar yollarının tıkanması ya da enfeksiyonu gibi sorunlar
• Yüksek proteinli bir diyet uygulamak
• Susuz kalmak
• Böbrek hasarları veya enfeksiyon gibi böbrek problemleri
• Şok, konjestif kalp yetmezliği veya diyabet komplikasyonları nedeniyle böbreklere giden kan akışının azalması

Kreatinin seviyeniz gerçekten yükselmişse ve bu, akut veya kronik böbrek hasarından kaynaklanıyorsa; sorun giderilene kadar kreatinin seviyeleri azalmaz. Kreatinin seviyeleri; dehidrasyon, çok yüksek proteinli bir diyet ya da kullanılan takviyeler nedeniyle geçici olarak yükseldiyse; bu koşulların tersine çevrilmesi seviyeyi düşürecektir. Ayrıca, diyalize giren bir kişinin tedaviden sonra daha düşük seviyelere sahip olması gerekir.

Düşük kreatinin seviyesine sahip olmak nadir görülür, ancak bu, kas kütlesinin azalmasına neden olan belirli koşulların bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Bu durum genellikle endişe kaynağı değildir.

Kreatinin Testi Sonuçlarınızı Aldıktan Sonra Ne Olacak?

Normal ve anormal aralıkların laboratuvarlar arasında farklılık gösterebileceğini bilmelisiniz. Test sonuçlarınızı daha ayrıntılı olarak tartışmak ve durumu öğrenmek için daima doktorunuzla görüşün. Daha fazla test gerekip gerekmediğini ve herhangi bir tedavinin gerekli olup olmayacağını size sadece doktorunuz söyleyebilir.