Küresel bazda obezite salgını artmaya devam ederken moda diyetler de dikkat çekmeye devam ediyorlar ancak metabolizmayı hedeflediği söylenen bu popüler diyetlerin büyük kısmı bir vakit ve nakit tuzağı haline gelerek insanları bırakacak noktaya gelene kadar zorluyorlar.
Metabolizmayı hedeflemek elbette iyi bir fikir. Yaşam tarzını değiştirmek, daha sağlıklı seçimler yapmak ve metabolizmanızla nasıl çalışacağınızı öğrenmenin pek çok faydası olabilir, en büyük desteğiniz olabilir ve kişisel eğitmeniniz gibi davranabilir.
Bazı insanlar her istediklerini yiyebilirken, bazıları sadece bir kurabiyeyi koklasalar bile kilo alabiliyor, on yıllar boyunca kilo problemleri ile uğraşıyorlar. Metabolizmaya, özellikle de metabolizma hızına etki eden pek çok çevresel ve genetik faktör mevcut.
Metabolizmanın neden değiştiği tam olarak anlaşılabilmiş değil ancak mümkün olan açıklamalar arasında yaş, cinsiyet ve genetik bulunuyor.
Metabolizmada pek çok kimyasal süreç bulunur ve iyileştirilebilir bir mekanizmadan daha fazlasıdır. Bedenimizdeki gıdaları kullanılabilir enerjiye çevirme gibi tüm hücrelerimizde ortaya çıkan bu kimyasal süreçler, yaşamın sürdürülmesi için gereklidirler.
Bedenin yaktığı enerjinin büyük kısmı ise bazal metabolizmadan gelir. Bazal metabolizma hızı kişiden kişiye değişir ancak çoğu kişide toplam enerji harcamasının %60 ila %80’i bazal metabolizma hızından kaynaklanır.
Metabolizmayı hızlandırmak zorlu olabilir ancak çoğu kişi için imkansız değil. Ciddi bir diyet planına başlamadan önce söylemek gerek ki, kimse asla ağır bir diyet yapmamalı çünkü bu durum bazal metabolizmayı kötü yönde etkiliyor. 24-34 yaşları arasındaki 4900 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada, düzenli yemenin ve diyet yapmamanın başarılı bir kilo yönetimi sağladığı görülmüş ve ağır diyetlerin sonucunda yaşla birlikte daha fazla kilo alındığı görülmüş. Yani bedeni gıdasız bırakmak düşünülmemesi gereken bir şey.
Kas kütlesini arttırmak faydalı olabilir çünkü kas hücreleri yağ hücrelerinden daha fazla enerjiye ihtiyaç duyarlar ve bu nedenle kaslı olan bireylerin çalışan metabolizmaları daha hızlı olur. Direnç egzersizlerinin kardiyo egzersizleri ile birlikte uygulanmaları faydalı olabilir. Bir çalışmada sprint egzersizlerini kardiyo egzersizlerine ekleyen kadınların kalça dahil olmak üzere 3 kat daha hızlı yağ yaktıkları keşfedilmiş ve hız patlamalarının yağ yakım tepkisini daha fazla uyardığına inanılıyor.
Bazı çalışmalardan Amerikalıların %75’inin yeterince su içmediği belirtiliyor. Bir çalışmada günde 12 bardak su içmenin metabolizmayı hızlandırdığı, daha fazla su içenlerin daha fazla enerji ve daha yüksek düzeyde konsantrasyona sahip oldukları görülüyor. Beden ağırlığının %3’ü su kaybına uğrarsa, kalori yakma kapasitesi %3 düşüyor. Susuz hissettiğiniz anlarda susuzluktan dolayı bedenin %2-%3 oranında su kaybetmiş olması çok muhtemel. Yeşil çay su ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olabilir ve içerisindeki ECGC aktif bitkisel bileşenler sayesinde metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olarak yağ yakımını uyarabilir. Günde 4 bardak yeşil çay tüketiminin kiloda ciddi azalma sağladığı ve küçük tansiyonu düşürebildiği görülmüş.
Uykusuzluk zihinsel durumu, odaklanma yeteneğini ve metabolizmayı kötü etkileyebilir. Kötü uyku düzeni açlığı ve kullanılan enerjiyi düzenlemeye yardımcı olan temel hormonlarda dengesizlik yaratabilir. Çalışmalar kötü uyku düzenine sahip olan bireylerin vücut kitle endekslerinin daha yüksek olduğunu gösteriyorlar.
Yüksek miktarda böcek ilacı içeren gıdalar tüketmenin mitokondri ve tiroid fonksiyonlarında bozulmaya sebep olduğu ve bunun da metabolizmayı doğrudan etkilediği bazı çalışmalarda aktarılıyor. Metabolizmayı hızlandırmak için organik gıdaları seçmek en iyi tercih, özellikle de mercimek, kuruyemişler, çekirdekler, zencefil, sarımsak, çili biberi ve koyu yapraklı sebzeler.
Basitçe anlatmak gerekirse, metabolizmayı hızlandırmak için hızlı bir çözüm, moda bir diyet, sihirli bir hap veya bir günlük çözüm bulunmuyor. İyi bir beslenme düzeni ve aktif yaşam tarzının yerine bir şey konulamaz ve bunlar daha sağlıklı yaşam tarzı tercihleridirler.
