Araştırma mide yanması, ülser ve diğer gastrointestinal problemleri tedavi etmek için yaygın olarak reçete edilen proton pompa inhibitörlerinin uzun süreli kullanımının artmış bir ölüm riski taşıdığını göstermektedir.

Proton pompa inhibitörleri (PPI’lar) olarak bilinen mide yanması ilaçlarının bunama, kemik kırıkları ve böbrek hasarı gibi bir dizi sağlık sorunuyla bağlantılı olduğu gösterilmiştir. Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan yeni bir araştırma, bu tür ilaçların yaygın biçimde kullanılmasının da artmış ölüm riskiyle bağlantılı olduğunu göstermektedir. Milyonlarca Amerikalı, mide yanması, ülser ve çeşitli gastrointestinal sorunlar için PPI’lara güvenmektedir. Bu ilaçlar reçetesiz olarak kolay bir biçimde elde edilebilmektedir. Bu ilaçlar Prilosec, Nexium ve Prevacid gibi marka isimleri altında satılmaktadır.

Çalışma Hakkında

Araştırma ekibi yaklaşık 275.000 PPI kullanıcısının ve mide asidini en aza indirgeyen H2 blokerler olarak adlandırılan ayrı bir ilaç sınıfı kullanan 75.000’den fazla kişinin tıbbi kayıtlarını incelemiştir.  Bulgular yakın bir süre önce ‘BMJ Open’da yayımlanmıştır.  H2 blokerler ve PPI’lar, özofagus kanseri, gastrointestinal kanal kanaması ve gastroözofageal reflü hastalığı gibi ciddi sağlık sorunları için reçete edilmektedir.

Yukarıda belirtilen veri dizisiden elde edilen veriler derinlemesine analiz edilmiştir.  Ve ortak bir ana fikir ortaya çıkmıştır: PPI kullanıcıları artmış bir ölüm riskine sahiptir.  Örnek olarak araştırmacılar, H2 blokeri kullanan hastaları bir veya iki yıl boyunca PPI kullanan hastalarla karşılaştırdıklarında, PPI almış olanların sonraki beş yılda % 50 daha fazla ölüm riski taşıdığı tespit edilmiştir.  PPI’lar reçetesiz olarak kolay bir şekilde elde edilebildiğinden, ortalama bir kişi bu ilaçların mide yanması ve/veya hazımsızlığı tedavi etmek için güvenli olduğunu varsayar.  Ancak, bu tür ilaçların alınması, özellikle uzun bir zaman zarfı boyunca tüketilmesi durumunda, ciddi riskler taşımaktadır.  Maalesef çoğu insan bu risklerin farkında değildir.  PPI’lar hızla ülkede en çok kullanılan ilaç sınıflarından biri haline geldiğinden bu, büyük bir sorundur.  Örneğin, 2015 yılında Nexium için aylık olarak yaklaşık 15 milyon reçete yazılmıştır.

Çalışmanın yazarları, PPI’ların muhtelif yan etkilerinin mortalite oranını etkileyebileceğine inanmaktadır.  Araştırmacılar durumun böyle olup olmadığını belirlemek için Birleşik Devletler Gazi İşleri Bakanlığı tarafından sağlanan bir veri tabanı içinde milyonlarca gazinin tıbbi kayıtlarını sınıflandırmıştır.  2006 yılı Ekim ve 2008 Eylül ayları arasındaki zaman diliminde PPI reçete edilen 275.000’den ve H2 blokeri reçete edilen 73 binden fazla kişi tespit etmişlerdir. Araştırmacılar, beş yıllık bir zaman diliminde bu kişilerden kaç tanesinin öldüğünü ve kesin ölüm tarihlerini tespit etmiştir. 

Sonuçlar

Araştırmacılar PPI grubunda, H2 blokeri grubundakilere kıyasla % 25 daha fazla ölüm şansı olduğunu tespit etmiştir. Araştırma ekibi, PPI’ları bir yıldır tüketen her 500 kişi için, aksi halde gerçekleşmeyecek olan tek bir ek ölümün gerçekleştiğini tespit etmiştir.  Milyonlarca insan düzenli olarak PPI kullandığından bu önemlidir.  Bu muazzam ölçek, PPI kullanımının her yıl binlerce ölüme neden olabileceği anlamına gelmektedir.

Araştırmacılar, gastrointestinal hastalıklara sahip olmamalarına rağmen önerilen tedaviler doğrultusunda H2 blokerleri veya PPI reçete edilenlerin ölüm riskini de tespit etmiştir. Araştırma ekibi bu gibi durumlarda PPI kullananların, H2 bloker kullananlara kıyasla ölüm şansının neredeyse dörtte bir oranında arttığını tespit etmiştir.  Bu risk, insanların bu ilaçları kullandığı zaman kadar istikrarlı bir şekilde artmıştır.  30 günlük kullanımdan sonra ölüm riski, H2 blokeri ve PPI gruplarında benzerlik göstermiştir.  Bununla birlikte, bir ila iki yıl boyunca PPI alanlar, H2 blokerleri kullananlara kıyasla ölüm oranında yaklaşık % 50’lik bir artış göstermiştir.