Zararlı davranışlara veya uyuşturucu maddelere bağımlı olanların sevenleri, onların neden bu maddelere veya davranışlara hayır diyemediklerini her zaman merak ederler. Halbuki sadece istemekle durmak pek de mümkün sayılmaz ve bu nedenle “şunu bırak” demek çoğu zaman işe yaramaz.
Bunun en temel sebebi dopamin. Araştırmalar bağımlılığın güçlü anılarla ilgili olduğunu gösteriyorlar ve bu anılar ortadan kalkana kadar iyileşme süreci yavaş bir şekilde devam ediyor.
Hem bağımlılık yapıcı uyuşturucular hem de tatmin edici yoğun deneyimler bir beyin kimyasalı olan dopaminin salgılanmasına sebep olurlar ve bu da beyinde ödüllendirme devresinin aktifleşmesine sebep olur. Bu devre, yoğun deneyimi önemli olarak kayıt eder ve memnun edici olduğu için uzun vadeli bir hatıra oluşturur. Dopamin beyni hücresel bazda değiştirir ve ona “tekrar yap” emri verir, bu da uyuşturucu veya davranış uzun süre önce sona ermiş olsa bile onun tekrar etmesi riskini doğurur. Dopamin ayrıca yoğun deneyimlerin neden uyuşturucular kadar bağımlılık yapıcı olduğunu da açıklar.
Yapılan araştırmalar dopaminin sadece neyin iyi hissettirdiğini belirten bir mesaj olmadığını, aynı zamanda beyne hayatta kalmak için neyin önemli olduğunu söylediğini gösteriyorlar. Deneyim güçlendikçe hayatta kalmak için beyne gönderilen mesaj da daha güçlü oluyor. Buna ek olarak, sakin bir yaşam sürdürenlerin etkileyici olaylar ile karşılaşmaları sonucunda beyin daha fazla aktif olmaktadır.
Bu araştırmalar dopaminin bireylerin yıkıcı ve yok edici olan şeylere bile neden bağımlılık duyduklarını derinlemesine inceliyorlar. Ayrıca bağımlılıklara karşı neden meditasyon, yoga, spor ve akupunktur gibi yöntemlerin başarılı olduklarını da açıklıyor çünkü bu yöntemler bireylerin fizyolojilerine ve biyokimyalarına hitap ediyorlar. Ancak bağımlılık ile savaş sadece bir irade konusu değil, aynı zamanda bireyin bedenini, zihnini ve yaşamını dönüştürmesi, beyin için yeni memnun edici deneyimler yaratması sürecidir. Bu süreç sabır, iyileşme ve hafızaların silinmesi için zaman geçirme üzerine kuruludur.
Koronavirüs ( Covid-19), sizde travma oluşturduysa ve sürekli olarak bu konu ile ilgili yoğun ve süreğen kaygı hissediyorsanız ve neler yapacağınızı, nasıl baş edeceğinizi bilmiyorsanız bunu birlikte çalışabiliriz. Online terapi almak isterseniz bana bu numaralardan ulaşabilirsiniz.
Uzman Klinik Psikolog Diana Güler
Telefon: 0216 266 24 48 & 0533 086 30 22
Mail: info@dianaguler.com
İnstagram: dianagulerr
