Rafine şekeri bırakmak zor olabilir. Ancak şekerin ne kadar zararlı olduğunu dikkate alırsak, bu eforu sarfetmeye değer. Neyse ki doğada sağlık için iyi olan bir kaç tatlandırıcı var.

Bunların kalorileri düşük, fruktoz düzeyleri düşük ve çok tatlılar.

Gerçekten sağlıklı olan bu 4 tatlandırıcıya göz atalım.

1- Stevia

Stevia düşük kalorili tatlandırıcılar arasında çok popüler.

Stevia rebaudiana adı verilen bitkinin yapraklarından elde ediliyor.

Bitki Güney Amerika’da tatlılığı için ve tıbbi amaçlarla yüzyıllardır üretiliyor.

Stevia yapraklarında bir kaç tatlı bileşen bulunuyor. Bunlar arasında en dikkat çekici olanlar stevioside ve rebaudioside A. İkisi de gram gramına şekerden yüzlerce kat daha tatlı.

Bu nedenle stevia çok tatlı ancak neredeyse hiç kalorisi yok.

Ek olarak, insanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalarda onun sağlığa faydaları olduğu belirtiliyor:

  • Stevia hipertansiyon hastalarında tansiyonu %6-14 düşürebilir. Ancak normal veya çok az yükselmiş tansiyona herhangi bir etkisi yok.
  • Stevianın diyabet sahibi insanlarda kan şekerini düşürebildiği belirtiliyor.

Fareler üzerinde yapılan bir kaç çalışmada stevianın insülin hassasiyetini arttırabildiği, oksidize kötü kolesterolü azaltabildiği ve damarlardaki plak birikimini azaltabildiği görülmüş.

Eğer bir şeyi tatlandırmanız gerekiyorsa, stevia sağlıklı bir seçim olacaktır.

Ancak pek çok insan stevianın tadından nefret ediyor. Bu aroma markaya göre değişebiliyor ve bu nedenle sevebileceğiniz steviayı bulmak için biraz deneme yapmanız gerekebilir.

2- Eritritol

Eritritol bir diğer düşük kalorili tatlandırıcı.

Bu belli meyvelerde doğal yoldan bulunan bir şeker alkolü. Ancak toz formunda bulabileceğiniz eritritolün büyük kısmı muhtemelen sanayi üretimi olacaktır.

Gramında 0.24 kalori bulunuyor ve bu da aynı miktarda şekerde bulunan kalorinin %6’sı kadar, tatlılığı ise şekerin %70’i kadar.

Eritritol kan şekerini ve insülin düzeylerini yükseltmediği gibi kolesterol ve trigliserit gibi kan lipidleri üzerinde de etkili değil.

Bağırsaklardan emiliyor ancak zamanla böbreklerden değişmeden atılıyor.

Çalışmalar eritritolün çok güvenli olduğunu gösteriyorlar. Ancak diğer şeker alkollerinde olduğu gibi tek seferde çok tüketirseniz sindirim problemlerine sebep olabilir.

Eritritol oldukça şekere benziyor ancak ağızda biraz daha farklı bir tat bırakabilir.

Eritritolün sağlığa bir faydası yok gibi görünse de, herhangi bir şekilde zararlı görünmüyor ve pek çok diğer şeker alkolünden daha tolere edilebilir durumda.

3- Ksilitol

Ksilitol, tatlılığı şekere benzeyen bir şeker alkolü.

Gramında 2.4 gram kalori bulunuyor ve bu da şekerin kalori değerinin üçte ikisi kadar.

Ksilitolün diş sağlığına bazı faydaları var gibi görünüyor ve diş çürükleri ile erimesi riskini azaltabiliyor.

Ayrıca farelerde kemik yoğunluğunu arttırıyor ve osteoporozu engellemeye yardımcı oluyor.

Ksilitol kan şekeri düzeylerini veya insülini arttırmıyor. Ancak diğer şeker alkollerinde olduğu gibi yüksek dozlarda sindirim problemlerine sebep olabilir.

Eğer evde köpeğiniz varsa onun ksilitolden uzak durmasını sağlamalısınız çünkü köpekler için hayli zehirli bir madde.

4- Yacon Şurubu

Yacon şurubu bir diğer özel tatlandırıcı.

Andes ve Güney Amerika’da yerel olarak yetişen yacon bitkisinden elde ediliyor.

Bu tatlandırıcı son zamanlarda bir kilo verme takviyesi olarak popüler hale geldi. Bir çalışmada onun fazla kilolu kadınlarda dikkate değer kilo kaybı sağladığı keşfedilmiş.

Fruktooligosakkaritler bakımından çok zengin ve bunlar bağırsaklardaki faydalı bakterileri besleyen çözünebilir lifler olarak fonksiyon gösteriyorlar.

Yacon şurubu kabızlığa karşı yardımcı olabilir ve bol çözünebilir lifli içeriği sayesinde pek çok faydası olabilir.

Fakat tek seferde çok tüketmeyin çünkü sindirim problemlerine sebep olabilir.

Peki Bal Gibi Daha Az Kötü Şekerler?

Sağlık konusunda bilinçli insanların şeker yerine sıklıkla tükettiği bazı popüler şekerli tatlandırıcılar da var.

Bunlar arasında hindistan cevizi şekeri, pekmez, bal ve akçaağaç şurubu bulunuyor. Bunların şekerden çok bir farkı yok.

Daha az miktarda fruktoz içerebilirler ve bazı besin değerlerine sahip olabilirler ancak karaciğeriniz aradaki farkı pek de anlamaz.

Fakat şekerin zararlı etkileri tamamen içeriğine bağlı. Çalışmaların büyük kısmı hali hazırda bol karbonhidrat içeren, batı tarzı çöp gıdaların olduğu beslenme tarzına bağlı insanlar üzerinde gerçekleştiriliyorlar.

Bu insanlar için, özellikle de aşırı kilolu ve insülin direnci olanlar için, yüksek miktarda şeker zararlı.

Ek olarak, şeker bazlı tatlandırıcılardan tamamen kaçınması gereken başka bir grup insan daha var. Bunlar arasında yeme bağımlıları, aşırı yiyenler ve çok düşük karbonhidratlı bir ketojenik diyet takip edenler mevcut.

Sağlıklı insanlar zarar görmeden az miktarda şeker tüketebilirler. Bunlar hala boş kalori olup diş çürüklerine sebep olabilseler de, metabolizma zarar görmez, karaciğer yağlanmaz ve sağlık yok olmaz.

Eğer tariflerinizde gerçek şeker kullanmayı seviyorsanız ancak başka şeyleri sağlıklı tüketiyorsanız, bal gibi doğal tatlandırıcıları kullanmak ölçülü olmak kaydıyla problem yaratmayacaktır.

Sağlık kapsamında bakınca, sağlıklı, tam gıdalar ile dolu bir beslenmede az miktarda doğal şekerin zararı dokunmaz.