Seylan çayı ülkemizde kaçak çay adıyla da biliniyor ve zengin tadı ve güzel kokulu aroması ile çay tutkunları arasında da hayli popüler.

Tat ve antioksidan içeriği bakımından bazı farklar olsa da, diğer çaylar ile aynı bitki ailesinden geliyor ve benzer besin değerleri sunuyor.

Seylan çayının bazı türlerinin kan şekeri kontrolünde iyileşmeden yağ yakımında artışa ve kolesterol düzeylerinde düşüşe kadar pek çok sağlığa faydası mevcut.

Seylan Çayı nedir?

Seylan çayı Sri Lanka’nın yüksek kesimlerinde üretilen çaya deniliyor ve Seylan ismi Sri Lanka’nın eski adı.

Diğer çay türleri gibi, Camellia sinensis adlı çay bitkisinin kurutulup işlenmiş yapraklarından üretiliyor.

Ancak myricetin, quercetin ve kaempferol gibi bazı antioksidanlar bakımından daha yüksek değerlere sahip olabilir.

Ayrıca tadı da birazcık farklı deniliyor. Çayın hafif narencine notaları ve tam tadı, yetiştiği bölgenin özel çevresel koşullarından kaynaklanıyor.

Oolong, yeşil, siyah ve beyaz seylan çayı gibi çeşitleri yaygın şekilde bulunabiliyor ve bunlar işlenme ve üretim yöntemlerine göre değişim gösteriyorlar.

Etkileyici Besleyici Profil

Seylan çayı mükemmel bir antioksidan kaynağı ve bu bileşenler oksidatif hücre hasarına engel olmaya yardımcı oluyorlar.

Araştırmalar antioksidanların sağlıkta merkezi bir rol oynadıklarını ve kanser, diyabet, kalp hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklara karşı koruma sağlayabileceklerini gösteriyorlar.

Seylan çayı özellikle myricetin, quercetin ve kaempferol adlı antioksidanlar bakımından çok zengin.

Yeşil seylan çayında EGCG adlı bir bileşen de bulunuyor ve bu bileşenin hem insan hem de test tüpü çalışmalarında sağlığı iyileştiren güçlü özellikleri olduğu belirtiliyor.

Tüm seylan çayı çeşitlerinde az miktarda kafein ve manganez, kobalt, kromium ve magnezyum gibi bir kaç mineral var.

Kilo Vermeye Yardımcı Olabilir

Bazı çalışmalar beslenmeye çayı eklemenin yağ yaktırabildiğini ve kilo vermeye yardımcı olabildiğini gösteriyorlar.

Bir değerlendirmede, siyah çayın yağın sindirim ve emilimine engel olarak kalori alımını kıstığını ve bunun da kilo vermeye yardımcı olduğu belirtiliyor.

Çaydaki bazı bileşenler yağ hücrelerinin parçalanmasını sağlayan belli enzimlerin aktifleşmelerine yardımcı olabilir ve bu da yağ birikimini engeller.

240 kişi ile yapılan bir çalışmada, denekler 12 hafta boyunca yeşil çay ekstresi tüketmişler ve beden ağırlığında, bel çevresinde ve yağ kütlesinde ciddi bir azalma ortaya çıkmış.

Bir diğer çalışmada ise 6472 kişi değerlendirmeye alınmış ve sıcak çay tüketiminin daha düşük bel çevresi ve daha düşük beden kitle endeksi değerleri ile ilişkili olduğu görülmüş.

Kan Şekerini Dengelemeye Yardımcı Olabilir

Yüksek kan şekerinin sağlık üzerinde bazı kötü etkileri olabilir ve bunlar arasında kilo kaybı, yorgunluk ve yaraların iyileşme süresinde uzama bulunuyor.

Araştırmalar seylan çayının bazı türlerini günlük rutine eklemenin kan şekeri düzeylerini dengede tuttuğunu ve yan etkilere engel olduğunu gösteriyorlar.

Örneğin 24 kişi ile yapılan küçük bir çalışmada, siyah çay içmenin prediyabet olan ve olmayan insanlarda kan şekeri düzeylerini dikkate değer düzeyde düşürdüğü görülmüş.

Benzer şekilde 17 çalışmanın değerlendirmesinden oluşan bir raporda, yeşil çay içmenin hem ken şekerini hem de kan şekerini düzenleyen insülin hormonu düzeylerini düşürmekte verimli olduğu görülmüş.

Bunlara ek olarak, diğer çalışmalarda düzenli çay tüketiminin daha düşük tip-2 diyabet riski ile bağlantılı olduğu gözlemlenmiş.

Kalp Sağlığını Destekleyebilir

Kalp hastalıkları büyük bir problem ve dünya çapındaki ölümlerin %31.5’undan sorumlu.

Seylan çayının bazı türlerinin kalp hastalıklarının risk faktörlerini azaltmaya yardımcı olabilir ve kalp sağlığını iyileştirebilir.

Hatta bir kaç çalışmada yeşil çayın ve içindeki bileşenlerin toplam ve kötü kolesterol düzeyleri ile kanda bulunan bir yağ türü olan trigliseritleri düşürmeye yardımcı olabildiği görülmüş.

Benzer şekilde, bir çalışmada siyah çayın yüksek toplam kolesterol ve kötü kolesterol düzeyine sahip olan insanlarda bunları düşürmeye yardımcı olabildiği görülmüş.

Yine de bu konuda daha fazla araştırma gerekli çünkü başka çalışmalarda siyah çayın kolesterol üzerinde bu düzeyde etkileri gözlenmemiş.

Potansiyel Yan Etkileri

Seylan çayı ölçülü tüketildiği zaman beslenmenize sağlıklı ve güvenli bir ekleme olur.

Ancak porsiyonunda türüne göre 14-61 mg kafein bulunuyor.

Kafein sadece bağımlılık yapıcı değil, aynı zamanda anksiyete, uykusuzluk, yüksek kan basıncı ve sindirim sorunları gibi yan etkiler ile de bağlantılı.

Hamile kadınlar için kafein alımını günde 200 mg altında tutmak gerekiyor çünkü bu madde plasentayı aşabiliyor ve düşük riskinde artış ile düşük doğum ağırlığı risklerini beraberinde getiriyor.

Kafein ayrıca bazı ilaçlar ile etkileşime girebilir ve bunlar arasında kalp ve astım ilaçları, bazı uyarıcılar ve belli antibiyotikler bulunuyor.

Seylan çayının kafein değerleri yine de kahve gibi içeceklerden düşük ve bu nedenle kafeini azaltmak isteyenler için iyi bir alternatif haline geliyor.

Yine de yan etkilerin riskini azaltmak için günde bir kaç bardaktan fazlasını içmemek daha iyi. Eğer endişeleriniz varsa doktorunuza danışabilirsiniz.

Nasıl Hazırlamalı?

Evde bir bardak seylan çayı hazırlamak bu içeceğin sağlığa faydalarının keyfini çıkartmak için hayli kolay.

Filtreli bir demliğe ve aynı zamanda fincana yarısına kadar sıcak su doldurarak çayın soğumasını yavaşlatarak başlayın.

Sonrasında demliğe yaprakları ve sıcak suyu dökün.

Genelde 237 ml suya 1 çay kaşığı kadar çay koymanız öneriliyor.

Demliği 90-96 derece arasındaki su ile doldurun ve kapağını kapatın.

Son olarak yaprakların 3 dakika kadar demlenmelerine müsaade edin ve sonra kupaya doldurun.

Çay yapraklarını daha uzun süre demlemek hem aromayı hem de kafein içeriğini arttırır ve bu nedenle kişisel tercihlerinize göre ayarlayabilirsiniz.

Sonuç Olarak

Seylan çayı Sri Lanka’nın yüksek bölgelerinde üretiliyor ve oolong, yeşil, beyaz ve siyah çay türlerini bulmak mümkün.

Antioksidanlar bakımından zengin olmanın yanında, seylan çayının daha iyi kalp sağlığı ve kan şekeri kontrolü ile kilo verme gibi sağlığa faydaları da var.

Evde hazırlaması da kolay ve çok özel, kendine has bir tadı olduğundan diğer çaylardan ayrılıyor.