Muhtemelen sosyal mesafe uygulamasını ve onun yeni coronavirüsün yayılmasını yavaşlatma konusundaki etkilerini duymuşsunuzdur. Ancak onun tam olarak ne olduğunu, size nasıl uyacağını ve yaşamınızı yakın gelecekte nasıl etkileyeceğini tam olarak bilmiyor olabilirsiniz. Bazı şehirlerde okulları ve restoranları kapatma gibi büyük önlemler alınmış olsa da, pek çok insan hala açık bir şekilde sosyal mesafe talimatları almış değil. Yani insanlar hayatlarına sıradan şekilde devam etmeye çalışıyorlar ve durmanın zamanı geldi.

Virüsün yayılımını durdurma konusunda kendi rolünüzü oynayabilmeniz ve hayat kurtarmanız için, sosyal mesafe uygulamasına dair bazı yaygın soruları epidemiyolojistlere sorduk.

Sosyal Mesafe Nedir ve Neden Önemlidir?

Sosyal mesafe, kendiniz ile başkaları arasına mesafe koymanız anlamına geliyor. ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri tarafından virüsün yayılımını kolayca yavaşlatmak için toplumsal bir hafifletme stratejisi olarak öneriliyor. Yüzeysel olarak bakıldığında oldukça basit: virüsün yayılımını sınırlandırmak için insanlar ile aranızda 1.5 metre kadar mesafe bırakmanızı gerektiriyor çünkü virüs konuşurken, öksürürken veya hapşururken havaya yaydığımız damlacıklar üzerinden yayılıyor. Ancak gerçekte yapmamız gereken şey kafa karıştırıcı olabilir çünkü özellikle bu noktada bazı insanlara biraz aşırı gelebilir.

Virüsler aktif, iç içe topluluklarda çoğalırlar. İnsanların sık sık toplandığı yerlerde gelişirler, yeni sosyal gruplara atlarlar ve bir yerden bir yere yolculuk ederler. Bu bulaşma zincirini kırmak için insanların kendilerini toplumsal bölgelerden uzak tutmaları ve birbirlerinden ayrı durmaları gerekiyor.

Hedef virüsün eğimini düzleştirmek. Yani bulaşmayı yavaşlatarak daha az insanın bir seferde hasta olmasını sağlamak.

Bulaşmayı yavaşlatmak hastanelerin ve sağlık çalışanlarının ona daha iyi tepki vermesini sağlar ve böylece tedavi daha eşit ve verimli şekilde uygulanabilir.

Eğer günlük vaka sayıları çok fazla artarsa, hastaneler bu beklenen yüksek rakamlara bakamazlar. Destekleyici tıbbi bakıma ihtiyaç duyan kritik hastaların bu bakımı alamaması kadar korkutucu pek bir şey yok.

Peki Sosyal Mesafe Nasıl Görünüyor?

Farklı insanlara farklı görünüyor olabilir ancak herkes olabildiğince çok ve sık şekilde onu uygulamalı. Ev dışındaki temel olmayan sosyal iletişimi azaltmalı ve ortadan kaldırmalı. Sosyal mesafenin ne kadarının sizin kontrolünüzde olduğu biraz havada bir konu ancak aşağıdaki şekillerde bunu uygulayabilirsiniz:

  • Toplu alanlardan ve insan buluşmalarından kaçının: Bunu muhtemelen duymuşsunuzdur ancak kalabalık toplu alanlardan ve konser, tiyatro, toplu taşıma, bar, restoran gibi yerlerden uzak durun. Bazı yerlerde buna özellikle önem veriliyor. Ülkemizde de okullar, restoranlar, barlar gibi yerler kapatıldılar ve sadece evlere servis yapılıyor. Fakat hala kişisel tercihe bağlı olarak kapanabilecek yerler de var. Arkadaşlarınızla açık bir alanda buluşsanız bile, aranızda en az bir metre olduğundan emin olun.
  • Mümkünse evden çalışın: Uzmanlar insanların evde kalmalarını ve mümkünse evden çalışmalarını öneriyorlar. Okullar da sanal eğitime geçiyorlar. Elbette özellikle çalışanlar için bunun nasıl uygulanacağı iş yerlerine bağlı.
  • Hastaysanız kendinizi izole edin: Özellikle evde birisi hasta olduğunda, sosyal mesafe uygulaması gerekiyor. Hasta olan insanları evin bir kısmında izole etmeniz gerekiyor ve o kişiyle sadece bir kişi görüşmeli. Bazı uzmanlar evdeki toplaşmaların bile sınırlanması gerektiğini düşünüyorlar.

Hasta Olursam Muhtemelen Bir Sıkıntı Yaratmaz, Hayatıma Devam Edemem mi?

Hayır, konu sadece siz değilsiniz. Şu anda yüksek riskli grupta olmayan insanların coronavirüsü kaptıklarında soğuk algınlığı veya grip gibi geçirdiklerini biliyoruz ve komplikasyon riski düşük oluyor. Ancak arkadaşlarınızla takılmak, parti yapmak veya sosyal mesafe uygulamasına uymamak için risk çok fazla. Burada risk sadece sizin sağlığınız değil, iletişime geçtiğiniz tüm insanların sağlığı.

Hastalığın problem yaratacağı insanları korumaya ve onlara bulaşmasını önlemeye dair bir sorumluluğumuz bulunuyor. Kendinize bulaştırmazsanız, yaşlı insanların ve diğer problemli insanların da kapmasına engel olursunuz. Koruma sadece kendinize dair değil, toplumsal bir düzeyde olmalıdır.

Bir Yer Kapalı Değilse Bu Güvenli mi Demektir?

Hayır. İşyerlerinin her şeye normal şekilde devam etmeleri konusunda pek çok faktör var. Bu toplum sağlığı bakımından salgın sırasında buralara gitmenin sıkıntı olmadığı anlamına gelmiyor. Gerçekte, bir yere gidip de oradan hasta veya hasta olmayarak dönene kadar oranın güvenli olup olmadığını bilemezsiniz.

Maalesef işletmeler ve organizasyonlar için salgının finansal sonuçları var. Bu nedenle şov devam etmeli ve bundan uzak durmak onların kendi tercihi.

Neyse ki pek çok yerde toplum sağlığı ve güvenliği öncelikli hale gelmeye başladı ancak bu bile karmaşık. Pek çok insan işsiz ve ayrıca toplumsal hayat kapatıldığı zaman pek çok insan finansal olarak kötü durumda kalıyor. Benzer şekilde, okulların kapanması da çocuk bakımın konusunda sorunlar doğuruyor. Kolay cevaplar yok. Neyse ki bu sonuçlara çare olabilecek bazı politikalar olacaktır.

Bir Yere Gitmem Gerekiyorsa Ne Yapmalı?

Pek çok insan için şu noktada tamamen eve kapanmak mümkün değil. Eğer böyle bir seçeneğiniz olsa bile, yine de karşılanması gereken ihtiyaçlarınız var. Muhtemelen markete gideceksiniz, ilaç alacaksınız veya diğer gerekli işleri yapacaksınız. Eve teslimat servislerinin kullanımı önerilse de bu herkes için her zaman mantıklı değil.

Evden çıkmanız gerektiğinde, diğer insanlarla aranızda en az bir metre mesafe bırakmaya çalışın. İşlerinizi daha az kalabalık olan yerlerde halledin. Benzer şekilde, toplu taşıma kullanırken kalabalık olmayan otobüsleri bekleyin. Son olarak, toplu taşıma yerine mümkünse yürümeyi veya bisiklet sürmeyi tercih edin.

Bunun ötesinde, yapabileceğiniz ve yapamayacağınız şeyleri iyi değerlendirin. Eğer işyerinizde sosyal mesafeye dikkat edilemiyorsa, özellikle evde ve diğer toplu alanlarda bunu iyi uygulayın. Elbette dışarıdaysanız ellerinizi yıkamak, yüzünüze dokunmamak ve el dezenfektanları kullanmak gibi şeylere uyun ve ayrıca görünür belirtileri olan insanlardan ne olursa olsun uzak durun.

Arkadaşlarımla Evde Takılamaz Mıyım?

Muhtemelen internette bu konuda farklı şeyler okumuşsunuzdur. Uzmanlar bu konuda aşırı önlem öneriyorlar. Yani arkadaşlarınızla takılmak için uygun bir zaman olmayabilir.

Herkesin büyük sosyal desteğe ihtiyaç duyduğu bugünlerde bu durum biraz zorlu olabilir. Hepimizin yaşamlarımıza keyif eklemek için yapabileceği şeyler var ancak bu salgın döneminde virüsün kişiden kişiye, toplumdan topluma yayılmasını göze alamayız.

Bunun yerine sosyalleşme konusunda yaratıcı olun. Video sohbet veya grup chat gibi imkanlardan faydalanın. Sosyal mesafe sosyal izolasyon anlamına gelmiyor.

Yürüyüşe Çıkabilir miyim?

Bu soruyu cevaplaması zor ancak dikkatli olduğunuz sürece mümkün olan şeyler arasında. Nadir insanın geçtiği bir rotada yürümek kapalı bir yerde bulunmaktan daha iyi. Kaygıları hafifletmek için biraz hareket etme ihtiyacı bu zorlu zamanlarda sağlığımızı korumak için önemli.

Temel işleri yapmak, dışarı ne zaman çıkıp nereye gideceğini belirlemek bir strateji gerektiriyor. Dışarıda daha az insanın olduğu zamanları belirlemek gerekli. Yani sabah 6’da kalkıp kimse dışarıda değilken bunu yapmalısınız. Eğer geceleri boş oluyorsa geceleri de tercih edebilirsiniz.

Yaşamlarımızın Normale Dönmesi Ne Kadar Sürecek?

Bunu söylemesi zor ancak bir kaç haftadan bir kaç aya kadar sürebilir. Ancak bir ülkede olan bitenler başka bir ülke için geçerli olmayabilir. Her ülkenin farklı deneyimleri ve farklı politikaları mevcut.

Bireysel Tercihim Gerçekten Bu Kadar Etkili Oluyor mu?

Evet gerçekten etkili.

Bu salgında insanlar oynadıkları rolü dikkate almalılar ve önlenen her bir vakanın yeni bir vakayı önlediğine, bunun da salgını yavaşlattığına dikkat etmek gerekli. Bu nedenle hayat kurtarmak mı istediğinizi yoksa onları riske mi atmak istediğinizi iyi düşünün. Çünkü sosyal mesafe uygulamasına geçmezsek hayatları tehlikeye atıyor olacağız.