Stres gerilim tipi baş ağrılarının en iyi bilinen sebepleri arasında yer alıyor ve doğru stres azaltımı teknikleri ile kaçınmak mümkün. Stresi azaltmanın en iyi yollarından bir tanesi ise spor yapmak ancak bazen fiziksel zorlanma da baş ağrısının artmasına sebep olabiliyor.

Efor kaynaklı baş ağrısının sebeplerini daha iyi anlamak ve onu yönetebilmek için yapılması gerekenlere değineceğiz.

Neden Başımız Ağrır?

Baş ağrısının pek çok muhtemel sebebi var ve ayrıca ağrının türü ile şiddeti de değişkenlik gösterir. En yaygın sebepleri arasında boyun ağrısı, ortostatik intolerans, inflamatuvar gıdalar, bağırsak mikrobiyomunda değişimler bulunuyor. Kötü uyku ve spor da sebepleri arasında yer alabilir. 

Spor, endorfinleri arttırarak fiziksel ve mental sağlığı iyileştirme amacıyla yapılsa da, bazı insanlar yorgunluk baş ağrıları gibi hoş olmayan etkiler görebilirler.

Efor Baş Ağrılarının Sebepleri

Kan Akışı

Efor baş ağrılarının genel olarak beyinde bulunan kan damarlarının doğru işlev göstermemeleri sonucunda ortaya çıktığı teorisi mevcut.

Spor yaptığınızda beyninizdeki damarlar artan kan akışına bağlı olarak genişler ve şişerler. Bu da kafatası içerisindeki basıncı arttırır ve venöz tıkanmaya sebep olur, sonucunda baş ağrısı ortaya çıkar. Ayrıca kan akışını etkileyebilen bir kaç faktör mevcut ve onlara aşağıda değineceğiz.

Susuzluk

Spor sonrası baş ağrısının en yaygın sebeplerinden birisi susuzluktur. Yorucu egzersizlerde kan akışı artar ve kan takviyesi bedendeki organ ve kaslar için önemlidir. Susuz kaldığımızda hücrelerimizde daha az hacim vardır ve kan akışı daha zordur. Kan akışı özellikle yer çekimine karşı olduğundan baş kısmına ulaşması daha zor olur.

Susuzluk spor sırasında, özellikle de sıcak havalarda yapılıyorsa ve terleme artıyorsa yaygındır. Bu nedenle spordan önce yeterince sıvı almalı ve spor sırasında da kayıp sıvılar yerine konmalılar.

Çok Fazla Güneş Işığı

Güneşte çok fazla zaman geçirmek spor yapmasanız bile efor baş ağrısına sebep olabilir. Çünkü güneşten gelen ısı dehidrasyona sebep olur ama uzmanlar parlak ışıkların migren sahibi insanlarda baş ağrılarını tetikleyebildiklerini de gösteriyorlar. Bu nedenle dışarıda koştuktan sonra ağrılarınız oluyorsa, güneş bunun sebebi olabilir.

Düşük Kan Şekeri

Kan şekeri beynin temel enerji kaynaklarından bir tanesi ve beden spordan önce yeterince beslenemezse, bu durum düşük kan şekerine ve diyabeti olan insanlarda hipoglisemiye sebep olabilir. Bu rahatsızlığın ilk belirtilerinden birisi baş ağrısıdır.

Diyabeti olmayan insanlarda da hipoglisemi ortaya çıkabilse de çok nadirdir.

Spor Sonrası Baş Ağrılarıyla Nasıl Baş Etmeli?

Efor baş ağrısı ortaya çıktığında, doğru şekilde soğuyun ve elektrolit çözelti ile yeterince sıvı alın.

Reçetesiz anti-inflamatuvar ilaçlar sadece kısa vadeli kullanım için hedeflenmiş olsalar da, ağrıyı geçici olarak kesmek konusunda faydalı olabilirler. Ayrıca nonsteroid anti-inflamatuvar ilaçları kullanırken dikkatli olun çünkü bunlar böbreklere yük bindirebilir ve mide rahatsızlıklarına sebep olabilirler.

Aşağıdaki gibi hafif egzersizler de baş ağrısına iyi gelebilirler:

  • Boynunuzun arkasında bir köpük rulo ile sırtüstü yatmak.
  • Başı yandan yana, sonra yukarı aşağı hareket ettirmek ve kafa tasının dibine masaj yapmak.

20 dakika boyunca baş, boyun ve omuzları esnetmek veya baş-boynun arka kısmına buz koymak da yardımcı olabilir.

Spor Sonrası Baş Ağrısı Nasıl Önlenir?

Spor sonrası baş ağrılarını tamamen önlemek için spordan bir gün önce, hemen önce ve spor sırasında elektrolitli sıvılar almak önemli.

Elektrolitler plazmanın ozmolitesini iyileştirirler ve böylece böbreklerimiz o kadar çok suyu dışarı atmazlar. Bu elektrolitler damar içi hacmin korunmasına yardımcı olabilirler. Yani kanın beyne doğru şekilde ulaşmasına yardımcı olurlar.

Ayrıca baş ve boynu esnetmek ve boynun arka kısmına ısı pedi uygulamak spordan önce bölgenin gevşeyip ısınmasına yardımcı olabilir.

Nefese dikkat etmek ve parasempatik sinir sistemini aktifleştirmek de önemli. Araştırmalar pranayama-tipi nefes egzersizlerinin, örneğin Win Hof yönetiminin parasempatik düzenlemeyi iyileştirdiğini ve böylece inflamatuvar kaynağı sitokinleri azaltabildiğini, anti-inflamatuvar sitokin IL-10’un artışına sebep olabildiğini gösteriyorlar.

Sonuç Olarak

Şiddetine bağlı olarak egzersiz kaynaklı baş ağrıları doktor tarafından değerlendirilmesi gereken şeyler olabilirler. Özellikle belirtiler yeniyse ve çift görme, nefes darlığı, bulantı ve kusma gibi eşlik eden şeyler varsa doktor kontrolü önemlidir.

Hafif olduklarında ve dehidrasyon, güneş, düşük kan şekeri tarafından tetiklendiklerinde belirtileri yönetmek mümkün olabilir. Su temeldir. Su, elektrolitler ve hatta belli çaylar baş ağrısından kaçınmanıza yardımcı olabilirler.