Peynir dünya çapında en sevilen süt ürünlerinden birisi. Sadece ABD’de yıllık ortalama kişibaşı peynir tüketimi 17 kilogram.

Vegan ve diğer sütsüz beslenme türlerinin popüler hale gelmesinden dolayı artık süt ürünü eklenmemiş peynir ikamesi ürünleri bulmak da mümkün.

Vegan peynirler çeşitli bitkisel ürünlerden üretiliyorlar ve aroma ile tarz bakımından geniş seçenekler var.

Çeşitli Kaynaklardan Yapılıyor

İlk sütsüz peynirler 1980’lerde üretildiler ancak pek de lezzetli sayılmazlardı.

Ancak son bir kaç yıldır vegan peynir sektörü patlama yaptı. Şu anda çeşitli aromalara sahip seçenekler var ve bazıları en iyi peynir uzmanlarını bile şaşırtabilir.

Marketlerden alabileceğiniz gibi evde de yapabiliyorsunuz ancak genelde beklenmedik malzemeler ile hazırlanıyorlar.

Soya

Soya fasulyesi, hayvansal ürünler için en yaygın olan bitkisel ikame ve peyniri de bunlardan bir tanesi.

Farklı markalar tofu veya soya proteinlerinin diğer formlarından oluşan peynir benzeri ürünler üretiyorlar. Çeşitli sebze yağları, sakızlar ve diğer bileşenler buna eklenerek gerçek peynirin dokusu ve tadı taklit ediliyor.

Dikkat çekici şekilde, bazı soya bazlı peynirlerde kazein adlı süt proteini bulunuyor. Kazein işlenmiş olan ürünün gerçek peynir gibi erimesini sağlıyor.

Soya bazlı peynirlerin kazein barındırmaları halinde vegan olmadıklarını belirtmek gerekli. Fakat laktoz alerjisinden kaçınmak istiyorsanız hala iyi birer seçenek olacaklardır.

Kuruyemiş ve Çekirdekler

Evde yapılan vegan peynir seçenekleri arasında en popülerleri genelde kuruyemiş ve çekirdeklerden üretilenler çünkü evde hazırlanmaları göreceli olarak daha kolay.

Eğer yemek yapmak size göre değilse, hazır yapılmış hallerini de satın alabilirsiniz.

Bu tip vegan peynirlerin en büyük dezavantajı, bir miktar işlenmelerinin gerekmesi.

Bu yemiş ve çekirdekler genelde ıslatılıyor, blenderdan geçiriliyor ve sütlü peynirlerde kullanılan bakteriler kullanılarak fermente ediliyorlar. Tuz, besleyici maya ve bitkiler gibi diğer bileşenler ise aroma eklenmesi için kullanılıyorlar.

Yemiş ve çekirdek bazlı peynirler için en popüler bileşenler şöyle:

• Fındık
• Kaju
• Badem
• Pekan cevizi
• Çam fıstığı
• Ayçekirdeği
• Kabak çekirdeği

Hindistan Cevizi

Bir diğer vegan peynir bazı ise hindistan cevizi, kreması ve yağı.

Hindistan cevizinin yüksek yağ içeriği onu kremamsı, peynir benzeri bir ürün için uygun hale getiriyor ancak genelde agar-agar, karragenan, mısır nişastası, tapyoka ve patates nişastası gibi ek malzemeler gerekiyor. Böylece gerçek peynirin yoğunluğu ve dokusu taklit ediliyor.

Hindistan cevizinin güçlü aroması peyniri andırmadığı için, genelde tuz, sarımsak tozu, soğan tozu, maya ve limon suyu gibi başka aroma verici maddeler ekleniyorlar.

Un

Bazı vegan peynirler farklı nişastalı unlardan üretiliyorlar ve bunlar arasında tapyoka, patates, ararot ve genel diğer un türleri var.
Un tek başına değil, soya sütü, badem sütü, kaju, hindistan cevizi ve fasulye gibi diğer ürünlerle birleştirilerek kullanılıyor.

Daha fazla miktarda un kullanılan vegan peynirlerin kıvamı dilimlenebilir olmaktan ziyade sos gibi olacaktır. Sonuçlar tarife ve kullanılan bileşenlere göre değişiklik gösterebilirler.

Kök Sebzeler

Daha az yaygın olsa da, bazı vegan peynirlerde baz olarak kök sebzeler kullanılıyorlar. Patates ve havuç en popüler kaynaklar arasında.

Bu tip vegan peynir yapım yöntemleri sonucunda çok yumuşak peynir sosları elde edilebiliyor.

Bu sebzeler ilk olarak çok yumuşak hale gelene kadar pişiriliyor, ardından su, yağ, tuz ve baharatlar ile karıştırılarak yumuşak ve kremamsı bir peynir elde ediliyor.

Aquafaba

Aquafaba, konserve nohutun suyudur. Genelde onu atsak da, bu suyun vegan mutfağında beklenmedik kullanımları var.

Hamurişlerinde sıklıkla yumurta ikamesi olarak kullanılıyor ancak son popüler kullanımlarından birisi vegan peynir olarak kullanımı.

Aquafaba uygun bir peynir hazırlama ürünü çünkü peynir ısıtıldığı zaman süt ürünü peynirler gibi eriyor.
Ancak son üründe hala bağlayıcı bileşenler gerekli ve bunlar arasında agar agar veya karragenan bulunuyor. Kaju, hindistan cevizi kreması ve yağ gibi diğer malzemeler de genelde kullanılıyorlar.

Özetle: Vegan peynirler istenen sonuca göre farklı malzemelerden üretiliyorlar. Soya, hindistan cevizi ve kuruyemişler en popüler seçenekler arasında.

Pek Çok Farklı Tarzı Var

Vegan peynir de geleneksel sütlü peynir gibi neredeyse her formda satılıyor. Özellikle vegan ve sütsüz beslenmeye geçişte oldukça avantaj sağlıyor.

Vegan peynir türlerinin büyük kısmı büyük marketlerde bulunuyor ancak biraz araştırma gerekebilir.

Bazı popüler tarzlar şöyle:

• Rendelenmiş: Pek çok büyük vegan peynir markası rendelenmiş ürünler sunuyor. Mozzarella ve çedar tarzları en yaygın olanlar. Bu türün en yaygın kullanım alanı pizzalar, patatesler ve güveçlerin üzerine serpmek.
• Krem peynir: Krem peynir için vegan seçenekleri onları ekmek üstüne sürmek için hayli uygun. Geleneksel krem peynir gibi bunların da farklı aromaları var.
• Dilim ve blok peynir: Blok ve dilimli peynirin pek çok türü var. Özellikle sandviçlerin içine koymak için uygunlar.
• Yumuşak peynir: Ricotta gibi çeşitleri var.
• Parmesan tarzı: Rendelenmiş parmesan tarzı vegan peynirler pizza, makarna gibi şeylerin üstüne koymak için uygunlar.
• Naço peynir sosları: Eğer peynir soslarını özlüyorsanız naço peynir alarak veya tarifleri kullanarak hazırlayabilirsiniz.

Özetle: Pek çok popüler sütlü peynirin vegan formu mevcut. Ticari olarak satın alınabilir veya evde hazırlanabilirler.

Sağlıklı mı?

Vegan peynirin sağlıklı olup olmadığı seçtiğiniz tür ve onu nasıl tükettiğinize bağlı.

Normal peynirde olduğu gibi, vegan peynir de masada sağlıklı bir beslenmenin parçası olarak bulunabilir ancak tek beslenme ürünü olarak tercih edilmemeliler.

Tek bir gıdanın fazla tüketimi sağlıksız olabilir, özellikle de diğer gıda gruplarındaki besinlerin yerine geçiyorsa.

Genel olarak vegan beslenme düzeninde lifler ve çeşitli vitaminler ile mineraller daha fazla olurlar. Ayrıca optimum mide-bağırsak ve sindirim sağlığına katkıda bulunurlar.

Vegan peynir ile ilgili endişelerden bir tanesi, içerdikleri işlenmiş bileşen miktarı. Araştırmalar işlenmiş yerine tam ürünleri tercih etmenin daha besleyici ve sağlıklı olduğunu gösteriyorlar.

Bazı işlenmiş vegan peynirlerinin içerisinde bol miktarda rafine yağ, koruyucu, renk katkıları ve sodyum bulunuyor ve bunlar besin değerlerinden yoksun olabiliyorlar. Bu tip ürünleri mümkünse az tüketmek gerekiyor.

Buna karşın ezilmiş yemişler ve çekirdekler, pişmiş sebzeler ve peynir tadını taklit etmek için eklenmiş baharatlar barındıran tam gıdalı vegan peynirler de mevcut.

Bu minimal olarak işlenmiş seçeneklerin besin değerleri lifler, sağlıklı yağlar ve temel mikrobesinler açısından daha zengin olacaktır.

Böylece vegan peynir sağlıklı bir beslenmeye katkıda bulunabilir.

Özetle: Vegan peynir nasıl tüketildiğine göre sağlığa faydalı veya zararlı olabilir. Az işlenmiş seçenekler ultra işlenmiş seçeneklerden daha sağlıklılar.

Hangisini Seçmeli?

Sonuç olarak vegan peynir tercihi kendi lezzet tercihleriniz ve onu kullanacağınız yemeğe göre değşiklik gösterir.

Besin değeri bakımından konuşmak gerekirse, en iyisi kendiniz yapmanız veya tam gıdalı bileşenlere sahip olanları seçmeniz.

İyi planlanmış, sağlıklı bir beslenmenin pek çok farklı sebze, meyve, tam tahıl, sağlıklı yağ ve kaliteli proteinden oluşması gerektiğini unutmayın.

Eğer vegan peynirlere olan yeni aşkınız diğer temel gıda gruplarından birisi yerine geçmesine sebep oluyorsa, beslenmenizi dengeden çıkarıyor olabilir ve beslenme eksiklikleri riski yaratıyor olabilirsiniz.

Her gıdada olduğu gibi ölçülülük ve denge en temel şey.

Özetle: Seçtiğiniz vegan peynir kendi tat ve tercihlerinize göre olmalı. Onu dengeli, sağlıklı bir beslenmenin parçası olarak tükettiğinizden emin olmalısınız.

Sonuç Olarak

Artık eskisinden çok daha fazla vegan peynir seçeneği var ve bu nedenle süt ürünü olmayan vegan beslenmeyi takip etmek daha kolay.

Vegan peynirler kuruyemişler, soya, çekirdekler ve kök sebzeler gibi pek çok farklı bitkisel gıdadan yapılıyorlar ve pek çok tarz ile aromayı barındırıyorlar.

Normal peynirde olduğu gibi, vegan peynir de ölçülü olunması halinde sağlıklı bir beslenmenin parçası olabilir ancak işlenmiş seçeneklerden uzak durmak gerekli.

Fakat tüm vegan peynirler de aynı değiller. Bazı versiyonları hayli işlenmiş oluyorlar ve besin değerleri diğerlerinden daha düşük.

Tam gıdalardan yapılan seçenekleri tercih etmek en iyisi.

Yüksek kaliteli, besleyici seçenekler için içindekiler etiketlerini okumayı unutmayın. Ayrıca kendiniz yapmayı da deneyebilirsiniz.