Veganlık, yenilmeyen şeyler ile tanımlanmaktadır: et, balık, yumurta, süt ürünleri ve protein tozu (sütten yapılan) ve jelatin (hayvan kemiklerinden yapılan) gibi hayvansal içerikler bulunduran ürünler.
Ancak aslında veganların yedikleri çok sayıda yiyeceğe odaklanmak gerekir. Aslına bakarsak veganlar ile vegan olmayanların yedikleri arasında çok fazla fark bulunmuyor. Veganlar, etten yapılmış hamburgerler, sosisler ve biftekler yerine bunların bitkiden yapılmış versiyonlarını tüketir. Pizzanın üzerinde sütten yapılmış peynir ya da kahvede inek sütü yerine bunların bitkiden elde edilmiş versiyonlarını kullanırlar. Neredeyse tüm hayvansal ürünlerin vegan alternatifi bulunsa da bu, vegan yemeklerinin vegan olmayan yemeklerle aynı görüneceği ya da tadının aynı olacağı anlamına gelmez. Ancak bu ürünlerde hayvanlara acı çektirme yoktur ya da aynı çevresel etkiye sahip değildirler.
Veganlığa başlamanız için en iyi 10 öneri
Plan yapın
Sabah uyanıp yapacağınız ilk iş ne yiyeceğinize karar vermeden veganlık maceranıza başlamak olmamalıdır. Bu şekilde yaparsanız, devamını getiremeyebilirsiniz. Öncelikle öğününüzde ne yemeniz gerektiğini düşünmeli ve sabah kahvaltınız ya da kahveniz için bitkisel süt, tostunuz ya da sandviçiniz için sütsüz tereyağı ve akşam yemeği için lezzetli bir şeyler alın.
Kimi insanlar haftalık yemek planı yapmayı faydalı bulurlar. Bu sayede alışverişte ne alacaklarını ve ne yiyeceklerini bilirler. Yemek planı hazırlamak için aşağıdaki fikirlerden faydalanabilirsiniz.
- Kahvaltı
Kızarmış ekmek: Vegan tereyağı, fıstık ezmesi, maya ekstraktı, reçel, humus, avokado, dilimlenmiş domates ya da vegan peynir.
Yulaf: İstediğiniz bitkisel sütle tüketebilirsiniz. Tohum, kuruyemiş ve meyve ekleyin.
Kahvaltılık gevrekler: Bitkisel süt ya da yoğurtla tüketebilirsiniz. Tohum, kuruyemiş ve meyve ekleyin.
Tam kahvaltı: Vegan sosis, çırpılmış tofu, patates mücveri, ızgara domates, mantar ve pişmiş fasulye.
Çay, kahve ya da meyve suyu.
- Öğle yemeği
Çorba ve ekmek: Ev yapımı ya da dışardan alınmış.
Sandviç ve dürüm: Ev yapımı (vegan sandviç için peynir ve turşu; salam ve hardal; humus ve havuç) ya da dışardan alınmış.
Makarna salatası ya da makarna yemeği.
Patatesi salatayla, sütsüz peynirle, pişmiş fasulyeyle ya da kırmızı biberle hazırlayabilir ya da vegan ton balıklı salata yapabilirsiniz.
Sushi: Ev yapımı ya da dışardan alınmış.
- Akşam yemeği
Pizza: Vegan peyniri ve salam, güneşte kurutulmuş domates, fesleğen, tane mısır, enginar, zeytin, kapari, ananas, jalapeno.
Spagetti Bolonez: Mercimek ya da soya kıyması veya her ikisini birlikte kullanarak yapın.
Köri: Tayland, Endonezya, Hindistan, Bangladeş tariflerini deneyebilir ya da sevdiğiniz bir tarifi kullanabilirsiniz.
Taze yeşil salatayı ekmeğin içine koyarak yaptığınız hamburger.
Nachos, kuru fasulye püresi ve guacamole ile etsiz Chilli Con Carne.
Taze sebze, sos ve hardallı püre ile vegan sosis.
Vegan biftek ve patates kızartması.
Evinizdeki vegan yiyeceklere bakın
Günlük olarak tüketilen çok sayıda vegan yiyecek olduğu için buzdolabınızı açın ve bakın. Makarna, pirinç, fıstık ezmesi, ekmek (çok sayıda vegan ekmek var), konserve domates, nohut, barbunya, reçel ve marmelat, hindistancevizi sütü, köri ezmesi, kuru fasulye, cips, kraker, bisküvi, otlar ve baharatlar, soslar, çay, kahve ve meyve suyu… Halihazırda yediğiniz yiyeceklerin yarısı vegan olabilir!
Kendinize yüklenmeyin
Tüm yeme alışkanlıklarınızı yeniden düzenlemenize gerek yok. Sosisli sandviç seviyorsanız, vegan sosis tüketebilirsiniz. Dondurma istiyorsanız yine pek çok vegan seçenek bulabilirsiniz. Daha önce beslenme düzeninizde bulan hemen hemen her şeyin vegan versiyonlarını bulabilirsiniz. Bu yüzden istediğiniz gibi ayarlama yapın.
En sevdiğiniz yemeklerin vegan versiyonlarını yapın
Tekrar söylüyorum, tamamen yeni bir beslenme düzenine geçmenize gerek yok. En sevdiğiniz yemek lazanya ise beşamel sos için soya kıyması ve bitkisel süt ile vegan lazanya hazırlayabilirsiniz. Sabahları kızartma yapmayı seviyorsanız, vegan sosis ve sucuk kullanabilirsiniz. Köri yemekleri, güveçler, çorbalar, tencere yemekleri, hamur işleri ya da ne yapıyorsanız bunların vegan versiyonlarını yapabilirsiniz.
Hazır olduğunuzda beslenme düzeninizi geliştirin
Pek çok insan vegan olduklarında kendilerini tarifler ve malzemelerle dolu yepyeni bir dünyada bulurlar ve yemek sevgilerinin tekrar canlandığını fark ederler. Temel bilgileri öğrendikten sonra internette bulabileceğiniz binlerce tarifi deneyebilir ve bunların yemek pişirme tutkunuzu ateşleyip ateşlemediğini görebilirsiniz.
Elinizin altında atıştırmalıklar bulundurun
Hazırlıksız yakalanmayın! Çoğu yerde vegan atıştırmalıklar olsa da bulamayacağınız yerler de olabileceği için çantanızda ya da arabanızda bir paket kuruyemiş, çikolata ya da meyve bulundurduğunuzdan emin olun.
Sabredin
Tüm vegan ürünler size göre olmayacaktır, ancak ilk denediğiniz peyniri ya da ilk yaptığınız sütü beğenmediğinizde diğer tüm peynirleri ve bitkisel sütleri gözden çıkarmayın. Denenecek çok sayıda ürün var; krem peynir, eritme peynirler, kuruyemiş bazlı, hindistancevizi bazlı, soya bazlı peynirler, tüm aromalar ve pek çok farklı marka bulunuyor. Süt olarak ise yulaf, kenevir, badem, hindistancevizi, pirinç ve soya deneyebilirsiniz. Hepsini deneyin ve sizin için en uygun olanını bulun.
HappyCow
Dışardan yemeyi seviyorsanız, HappyCow uygulamasını indirebilir ya da internet sitesini kullanabilirsiniz. Bu uygulama sayesinde tüm dünyada vegan yiyecek satan en yakın mekanları bulabilirsiniz.
Kendinize grup bulun
Kendinizi yeni bir vegan olarak yalnız hissedebilirsiniz, ancak sizin gibi milyonlarca insan var. Bölgenizde yaşayan veganların grubunu bulabilir ve sizinle benzer zihniyete sahip arkadaşlar edinebilir ya da ilginizi çeken vegan grupları internette arayabilirsiniz. Vegan koşucular, fırıncılar, örgücüler, halterciler, modacılar ve aktivistler; her tür insan bulabilirsiniz.
Kendinize karşı nazik olun
Herkes hata yapabilir. İster kazara vegan olmayan bir şey yemiş olun ister bu şeyi cazibesine kapıldığınız için yiyin, hiç sorun değil. Bu, artık vegan olmadığınız anlamına gelmez; sadece insan olduğunuz anlamına gelir! Bunu bir deneyim olarak görün ve ilerleyin.
