Yemek, içmek kesinlikle bir sanattır ve sevdiğimiz bir şeyi keyifle yemenin zevki hiçbir şeyle ölçülemez. Beslenmek, tabiî ki de yaşamsal bir ihtiyaç, ancak sadece doymak için yediğimiz de söylenemez. İşte bir şeyler yerken ya da içerken keyif alabilmemiz için öncelikle o besinin tadını seviyor olmamız, ardından da ağız içimizin, dişlerimizin sağlıklı olması gerekiyor. Çürük ve ağrı yapan dişler, diş kayıpları ve elbette ki ağız içinde oluşan yaralar yemek, içmekten aldığımız keyfi kesinlikle azaltıyor. Hatta beslenmeyi adeta bir işkence haline getiriyor. İşte hem yediklerimizden, içtiklerinden zevk almamızı engelleyen hem de dayanılmaz acı veren ağız yaraları pek çok sebepten kaynaklanabiliyor.

Hemen herkes yılda bir kez de olsa bu ağız yaralarından muzdarip oluyor. Ağız yaraları bazen birkaç saat içinde kendiliğinden iyileşirken kimi zaman günlerce acı verebiliyor. Kimi yörelerde “aft” olarak da adlandırılan bu ağız yaraları, aslında ağzımızın içinde oluşan doku bozukluklarından kaynaklanmaktadır. Eğer ağız temizliğine yeterince önem vermezsek, aşırı sıcak veya soğuk yiyecekler, içecekler tüketirsek ya da pek fazla bilmediğimiz başka ağız sağlığı kuralarına dikkat etmezsek bu yaraların oluşmasına fırsat vermiş oluyoruz. Hatta bir şey yerken fark etmeden aniden yanağımızı ısırdığınızda bile çektiğimiz acı yetmezmiş gibi bir de ağız yarasına sahip oluyoruz.

Fakat yukarıda anlattığım bu ağız yaralarını uçuk ile karıştırmayın. Uçuk, ağzın dışında, dudak kenarlarında çıkarken, ağız yaraları ağzın içinde oluşur. Bir de ağız yaralarının kenarları beyaz ortası daha çok sarımtırak renkte olur. Tüm bunların yanında ağız yaralarının kadınlara kıyasla erkelerde daha fazla oluştuğunu da belirtmekte fayda var. Şimdi bu ağız yaralarının belirtilerini, neden olduğunu ve nasıl iyileştiğini inceleyelim.

Ağız yaralarının belirtileri nelerdir?

Ağız yarası öncelikle ağız içindeki bir noktanın acıması, sızlaması ve özellikle de o noktaya yiyecek, içecek temas ettiğinde hissedilen acı ile kendini belli eder. Bu bağlamda ağız içinde hafif bir çıkıntı oluşur, son derece acılı ve ağrılı minik noktacıklar ortaya çıkar. Bu yaraları tedavi edici bir uygulama yapılmazsa yara genişler ve acı da artar.

Ağız yaraları neden olur?

Ağız içinde yara oluşmasının ilk ve en bilinen sebebi kesinlikle ağız içinin yeterince temiz ve sağlıklı olmamasıdır. Ağız içinin temiz tutulması demek sadece dişlerin fırçalanması değildir. Günde en az 2 kez dişlerin fırçalanmasına ek olarak sabah, akşam ve gün içinde sık sık ağzın yıkanması ve gargara yapılması gerekir.

Uzun süreli ve düzenli olarak antibiyotik kullanmak ağız içinde yaralar oluşmasına sebep olur.
Viral, enfeksiyonel rahatsızlıklar yaşamak ağız içinde yara oluşumunu tetikler.
Uzun süre iyileşmeyen ağız içi yaraları bazı kanser türlerine dair belirti olabilir. Bu bakımdan ağız içinde yara oluştuktan sonra doğal bazı tedavi edici ürünleri deneyin, iyileşme olmazsa vakit kaybetmeden bir sağlık kurumuna başvurun.
Sağlıksız beslenmek, yani doğal değil de katkı maddesi içeren besinler tüketmek, aşırı yağlı, şekerli, asitli yemek, içmek ağız içinde yara oluşumuna yol açar.

Hormonsal dengesizlikler ağız içi yaralarının sebepleri arasındadır.

Stres, depresyon, aşırı sinirli geçen bazı dönemlerde de ağız içinde yaralar oluştuğu biliniyor.

Ağız yaraları nasıl tedavi edilir?

Ağız içinde oluşan yaralar dolayısıyla bir sağlık kurumuna başvuran kişilere antiseptik, anti-viral bazı kremler, spreyler, gargaralar reçete edilmektedir. Son dönemlerde bu ilaçların mümkün olan en doğal, en bitkisel içeriklerle üretildiğine dair de iddialar bulunmaktadır. Ağız içi yaralarının niteliğine göre bazı vakalarda antibiyotik de reçete edilebilmektedir. Bunların ağız yaralarını tedavi ettiği gerçeği yadsınamaz, ancak % 100 doğal olmadıkları için bazı yan etkilere sebep olabileceği gerçeği de yine aynı şekilde yadsınamaz. Hal böyleyken pek çok sağlık sorununda olduğu gibi ağız yaraları konusunda da bitkisel, tamamen doğal şifa kaynakları, tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Şimdi bu doğadan gelen şifaları bir inceleyelim.

Karbonat

En küçük bir sorunda doktora koşmayan, daha kırsal kesimde yaşayan kişilerin ağız yaraları için pek çok doğal seneğinden birisi ve aslında en sık kullanılanı da karbonattır. Ağız içinde yara oluştuğunda öncelikle ellerinizi çok iyi bir şekilde yıkayın, ardından işaret parmağınıza alacağınız bir miktar karbonatı yaranın üzerine ve etrafına sürün. Karbonat hem yarayı temizleyecek hem de yaranın sebep olduğu acıyı, ağrıyı hafifletecektir. Gün içinde 3- 5 kez bu uygulamayı yaparsanız bir gün içinde ağız yaranız iyileşebilir.

Tuzlu su

Ağız içinde oluşan yaralar için halk arasında yaygın olarak kullanılan bir doğal tedavi yöntemi ise tuzlu su ile gargara yapmaktır. Bunun için 1 tatlı kaşığı tuzu bir çay bardağı içme suyu ile karıştırıp gargara yapmak gerekiyor. Önceleri yaraların bulunduğu bölgede kaşınma, yanma hissedilse de 2 -3 uygulamadan sonra yaralar iyileşecektir.

Ayva

Ayvanın antiseptik özelliği bulunmaktadır. Ağız içinde bulunan yaraların iyileşmesi için ayva yemek, dilimlenmiş ayva ile yaranın üzerini hafifçe ovmak ve ayva kompostosu yapıp içmek önerilir.

Bitkisel poşet çay

Ağız içindeki yaraları doğal yolla iyileştirmek için yeşil çay, papatya çayı, lavanta çayı, nane çayı ve aslında başka pek çok bitkisel poşet çayları sıcak suyun içinde bekletip demlemek gerekiyor. Ardından bu bitki çayının poşetini yaranın üzerinde tutmak yeterlidir. Birkaç uygulamanın ardından kısa sürede yara iyileşecektir.

Sirke

Doğal yöntemlerle yapılmış, kaliteli bir sirke pek çok derde derman olabilmekte, içte, dışta pek çok yarayı doğal olarak iyileştirebilmektedir. Ağız içinde oluşan yaralar için de sirke ile gargara yapmak önerilir.

Kuru üzüm ve bal karışımı

Ağız yaraları için 1 tatlı kaşığı kadar kuru üzümü iyice ezin, içine bir tatlı kaşığı da bal ekleyin, karıştırın. Elde ettiğiniz karışımı ağız yaralarının üzerine sürün ve biraz bekleyin.

Kekik

Ağız içi yaralarının iyileşmesi için en basit yöntemlerden birisi kekik çiğnemektir. Evet, ağzınızın içine 1 tatlı kaşığı kekik alıp yutmadan çiğnerseniz yaralar kısa sürede iyileşecek ve tüm ağız içi temizlenecek, arınacaktır. Bir de kekik çiğnemek, yeniden ağız içi yarası oluşumunu önleyici etki göstermektedir.

Dut

Özellikle Anadolu’da ağız içi yaraları için sıklıkla kullanılan doğal ürünlerden birisi de dut şurubudur. Dut şurubunun içine küçük bir parça pamuk ya da pamuklu çubuk batırın ve yaranın üzerine uygulayın. Kısa sürede iyileşme sağlanacaktır.

Nar ekşisi

Dut şurubu gibi nar ekşisi de ağız yaralarının iyileşmesinde önemli rol oynar. Yine dut şurubunda olduğu gibi nar ekşisini de bir pamuk yardımıyla yaranın üzerine sürmek tedavi edici etki yaratacaktır.

Karanfil

Ağız yaralarını iyileştirmek için tıpkı kekik çiğnemek gibi karanfil çiğnemek de olumlu etki yaratır. Karanfilin hem acıyı azaltıcı hem de bakterileri öldürücü etkisi vardır. Bunun için karanfili çiğnemek yeterlidir.

Maydanoz

Maydanoz, içerdiği vitaminler ve mineraller dolayısıyla pek çok sağlık sorununa çözüm olmaktadır. Ağızda oluşan yaraları iyileştirmek için de maydanoz yapraklarının çiğnenmesi önerilir. Özellikle maydanozun içinde bolca bulunan demir ağız yaralarının kısa sürede iyileşmesini sağlar.

Limon

Limon; bakterileri öldürme konusunda çok etkili bir besin maddesidir. Tıpkı sirke gibi limon suyunun da içilmesi, limon suyuyla gargara yapılması ya da dilimlenmiş limon yenmesi ağız yaralarının iyileşmesine yardım eder.