Ağızda Metalik Tadın En Yaygın Sebepleri?
Ağzınızda sanki bir bozuk para varmış gibi mi hissediyorsunuz? Tat alma duyusundaki bu tür bozukluklar çeşitli sağlık sorunlarının bir yan etkisi olarak ortaya çıkabiliyorlar. Ağızda metalik tat ise sık görülen bir yan etki ve sandığınızdan çok daha yaygın. Bu tadı hissetmenizin pek çok sebebi olabilir ve bu konuda yapabilecekleriniz de mevcut.
Ağzımda Neden Metalik Tat Var?
Metalik tat böbrek ve karaciğer problemleri, teşhis edilmemiş diyabet veya belli kanser türleri gibi ciddi hastalıkların bir işareti olabilir. Ancak bu sebepler yaygın değillerdir ve genelde başka belirtilere de eşlik ederler.
Eğer başka yönlerden sağlıklıysanız, metalik tat genellikle iyi huyludur. Eğer tek şikayet buysa, sebebi de çok şey arasından bir şey olabilir.
Kötü Ağız Sağlığı
Eğer dişlerinizi düzenli olarak fırçalamıyorsanız, bunun sonucunda diş eti iltihabı ve başka enfeksiyonlar gibi diş ve diş eti problemleri yaşayabilirsiniz. Bu enfeksiyonlar diş hekiminizin yazdığı ilaçlar ile tedavi edilebilirler.
Genelde enfeksiyon geçtiğinde ağızdaki metal tadı da ortadan kalkar.
Reçeteli İlaçlar
Bazı ilaçlar metalik tada sebep olabilirler çünkü beden ilaçları kullanır ve sonrasında bunlar tükürüğe de geçerler. Bu ilaçların bazıları şöyle:
- Antibiyotikler
- Gut ilaçları
- Tansiyon ilaçları
- Lityum gibi psikiyatrik amaçlı ilaçlar
- Glokom ilaçları
- Diyabet ilaçları
Antidepresanlar gibi ilaçlar da ağız kuruluğuna sebep olabilirler ve bu durum tat alma cisimlerinin kapanmasına sebep olarak tat duyusunu etkileyebilirler.
Reçetesiz Vitamin ve İlaçlar
Ağız metaller barındıran multivitaminler veya soğuk algınlığı ilaçları da metalik tada sebep olabilirler. Ayrıca prenatal vitaminler, demir ve kalsiyum takviyeleri de buna yol açabilirler.
Bu tat genellikle beden vitamin ve ilaçları işledikten sonra geçer. Ancak geçmezse dozajınızı kontrol edin ve çok fazla almadığınızdan emin olun.
Enfeksiyonlar
Bazı geçici hastalıklar da tat dokusunda değişime sebep olarak metalik bir tat almanıza yol açabilirler:
- Soğuk algınlığı
- Sinüzit
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
Tat genellikle enfeksiyonun bitmesi ile sona erer ve bu nedenle rahat olun ve iyileşmeye bakın.
Kanser Tedavisi
Kemoterapi veya radyasyon terapisi alan hastalar, özellikle de baş ve boyun bölgesindeki kanser için tedavi olanlarda tat ve koku değişimleri ortaya çıkabilir ve bazen buna metalik tat da eşlik edebilir.
Çalışmalara göre çinko ve D vitamini takviyeleri bununla savaşa yardımcı olabiliyorlar ancak henüz net bir sonuç yok.
Gebelik
Tat bozuklukları gebelikte çok yaygındırlar ve bunun sebebi de hormonal değişimlerdir. Turşu veya dondurma isteyen gebe kadınlar çok yaygındırlar ve bunun sebebi de tat duyusundaki değişimlerdir. Fakat genelde ilk trimesterde en şiddetli halde olan bu durum, gebelik ilerledikçe azalır ve bu nedenle metalik tat da azalabilir.
Bunama
Herkesin tat duyusu yaşla birlikte azalır ancak demans sahibi olanlarda bu durum beyindeki değişimlerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Bazen gıdalar eskisinden daha farklı bir tada sahip gibi gelirler ve doktorlar buna tat anomalileri diyorlar.
Tat cisimcikleri beyne sinirler ile bağlıdırlar ve beynin tat alma ile alakalı bölümleri doğru çalışmadığında bu tip anomaliler ortaya çıkarlar.
Alerjiler
Ağızdaki metalik tat özellikle kuruyemişler ve kabuklu su ürünlerinden kaynaklanan gıda alerjilerinin bir yan etkisi olabilir. Bu ölümcül olabilen anaflaksinin erken bir işaretidir. Bu nedenle alerji şüpheniz varsa alerjik tepki durumunda ne yapabileceğinizi doktorunuza danışın.
Kimyasallara Maruz Kalmak
Bazı maddeleri solumak da metalik tada sebep olabilir.
- Böcek ilaçları: Ağzınızdaki metalik tat böcek ilacı zehirlenmesinin bir işareti olabilir.
- Kurşun: Genelde kurşun bazlı boyalardan, boya tozundan ve dökülen boyaların bulaştığı topraklardan gelen kurşun pek çok başka kaynakta da bulunur ve onu suda, el işi ürünlerde ve bazı kozmetik ürünlerde bulmak da mümkündür.
- Cıva: Genelde balık ve diğer deniz ürünleri ile ilişkilendirilen cıva toksik bir metaldir ve inşaat alanları ile eski termometrelerin içinde bulunur.
Bu kimyasallar ciddi sağlık sorunlarına yol açabilirler ve bu nedenle maruz kaldıysanız hemen doktora görünmeniz gerekir. Rahatsızlık tedavi edildiğinde ağızdaki metalik tat da genelde geçer.
Metalik Tat ve COVID-19
Doktorlar uzun zamandır tat ve koku kaybının COVID-19’un muhtemel yan etkilerinden birisi olduğunu biliyorlar ancak bazı insanlar metalik tatlar aldıklarını belirtiyorlar.
Metal tat genelde altta yatan sebep tedavi edildiğinde geçer ancak COVID-19 durumunda bu tat ağızda iyileştikten sonra haftalar veya aylar boyunca devam edebilir.
Ağızda Metalik Tadı Önlemenin Yolları
Aşağıdaki önlemleri alarak metal tadı engelleyebilirsiniz:
- Ağız sağlığına dikkat edin. Düzenli fırçalayın, diş ipi kullanın, dilinizi de temizleyin ve ağzınızı sağlıklı tutun.
- Su için ve susuz kalmayın. Susuzluk da metalik tada sebep olabilir.
- Metal termoslar ve su şişeleri kullanmayın. Cam, plastik veya seramik olanları kullanın.
- Yemeden önce ağzınızı suyla çalkalayın. Yemeklik soda ve ılık su kombinasyonu bu iş için kullanılabilir. Ağzınızın pH dengesinin sağlanmasına yardımcı olur ve asitleri nötralize eder.
- Sigarayı bırakın. Sigara metal tadının artmasına sebep olabilir.
- Buz emin. Buz emmek de metalik tadı azaltabilir.
- Nane şekeri veya sakız çiğneyin. Ancak şekersiz olmasına dikkat edin.
- Metal tadını baskılayabilen gıdalar tüketin.
- Limon gibi turunçgiller.
- Turşu ve sirkeli olanlar gibi ekşi gıdalar.
- Tatlandırıcılar, bal ve benzerleri.
Ne yaparsanız yapın sorunun kökenini gözardı etmeyin.
Eğer ağzınızda devamlı olarak garip bir tat varsa, devamlı belirtileri maskelemeye çalışmayın. Doktorunuzla konuşun ve böylece altta yatan başka rahatsızlık veya hastalık varsa bunun farkına varabilirsiniz.