Dünya üzerinde tanımlanmış pek çok fobi bulunuyor. Bu fobilerden bazıları kültürel ve yalnızca küçük bir popülasyonda görülürken bazıları ise neredeyse evrenseldir. Fobi, kişide güçlü bir kaçma duygusu, kalp atış hızında artış, titreme ya da diğer fiziksel belirtiler ile kendini gösteren yoğun bir korku ve panik hissidir. Fobiler, normalde zarar vermeyecek ya da tehlikeye neden olmayacak bir şeye gösterilen mantıksız bir korku yanıtıdır. Bunlar ya bir çocukluk korkusu ya da bir travma sırasında kurulan bağlantılardan sonra gelişirler.
Agorafobi, genelde panik ya da kaygı bozukluğu ile ilişkilendirilen bir fobidir. Agorafobi başlı başına bir ruh sağlığı sorunu olmamakla birlikte panik bozukluk ya da kaygı bozukluğu ile birlikte görülen bir davranış grubudur. Panik ya da kaygı bozukluğu olan biri, halka açık bir yerde atak yaşadığında açık alan fobisine sahip olabilir. Toplum içinde panik atak yüzünden utanma ya da aciz olma korkusu nedeniyle kişi yalnızca hızla terk edebileceği yerleri ziyaret edebilir ya da toplum içerisinde olduğunda yanında güvendiği birinin olmasını isteyebilir. Agorafobisi olan bazı insanlar ise korkuları nedeniyle evlerinde ve hatta evlerinin belli bir bölümünde psikolojik olarak kapana kısılabilirler.
Agorafobi Belirtileri
Agorafobisi olan çocuklardaki belirtiler, yetişkinlerde görülen belirtilerden farklı olabilir. Agorafobisi olan çocukta saygısızlık, öfke, üzüntü belirtileri görülebileceği gibi okul ya da market gibi yerlere gitmemek için hasta numarası yapma görülebilir. Çocuğun ebeveynleri ya da bakıcısı, çocuğun itaatsizlik ettiğini düşünebilir. Bu nedenle çocuğa evden çıkarken ya da bir yerlere giderken korktuğu bir şey olup olmadığını sormak önemlidir. Çocuk, kendisini güvende hissettiği odasına gönderileceği şekilde hareket edebilir.
Agorafobide belirtiler travma sonrası stres bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk ya da ayrılık kaygısı belirtileri ile benzerlik gösterebilir. Bu nedenle sorunun bunlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için bir uzmana görünmek gerekir. Agorafobi, kişide toplum içine karışmayla ilgili korkulara neden olur. Toplu taşıma araçlarına binmek, bir köprüden geçmek, kalabalık içinde olmak, sırada beklemek ya da çıkış bulamamakla ilgili korkular olabilir. Kişi kendini güvende hissettiği, ancak yine de normalden yüksek düzeyde kaygı ya da panik yaşadığı durumlarla başa çıkabilir. Fobi, sosyal olaylardan korkma gibi belli bir şeyse bunun nedeni agorafobiden farklı bir fobi olabilir.
Agorafobi Tedavisi
Fobilerin tedavisinde korkularla yüzleşmek vardır. Tedaviden en iyi sonuçların alınması için kişinin gerçek hayattaki korkularıyla bir uzman eşliğinde yüzleşmesi gerekir. Uzman, fobisi olan kişiye gevşeme teknikleriyle koçluk yapıp korkusunu yeniden çerçevelemesine yardımcı olarak tedavinin başarı oranı ve seviyesinde faydalı olacaktır.
Agorafobi tedavisi, mevcut başka sorunlara bağlı olarak uzun ya da kısa süreli olabilir. Bilişsel davranışçı terapi ve maruz kalma terapisi sıkça kullanılsa da kısa sürede iyileşmek için ilaç tedavisi de gerekebilir. İlaçlar, panik ya da kaygı atakları geldiğinde ortaya çıkan fiziksel belirtilerin azaltılmasında yardımcı olabilir. Bunlar, korkulan durumla karşılaşınca yaşana belirtilerin yoğun olmaması için savaş ya da kaç tepkisinin önlenmesine de yardımcı olacaktır.
Agorafobi, fobiye sahip olan kişi yardım aramaya istekli olduğunda genellikle tedavi edilebilmektedir. Bazı uzmanlar, kişi dışarı çıkana hazır olana kadar evde terapi yapabilir. Aile danışmanlığı da agorafobisi olan bireye hem destek olmak hem de bu kişinin duygularıyla başa çıkabilmek için yararlı olacaktır.
Kaynak: https://www.psy-ed.com/wpblog/mental-disorders/agoraphobia/
