Ananas ekstresi veya genelde satıştaki adıyla bromelain, ananasta bulunan enzimlerin bir karışımı olarak karşımıza çıkıyor. İnsanlar ananas ekstresini sinüs problemlerini çözmek, inflamasyonları azaltmak ve hazmı iyileştirmek gibi pek çok sağlığa faydalı yanı nedeniyle kullanıyorlar.

Ananas ekstresinin bu amaçlarla kullanımının ne kadar verimli olduğunu konu alan çeşitli bilimsel kanıtlar var.

Bu makalede onun faydalarına, potansiyel risklerine bir göz atacağız.

Ananas Ekstresi Nedir?

Bromelain olarak da adlandırılan ananas ekstresi, Ananas bitkisinin dallarından veya meyvesinden elde edilen enzimlerin bir karışımı.

Şifacılar bu enzimleri yüzyıllardır pek çok şekilde kullanıyorlar. Şimdilerde ise onu bir takviye ürün olarak veya cilt kremi olarak bulmak mümkün.

Bromelain bedende aktif etkileri olan enzimlerin bir karışımı. Ananas ekstresi proteinaz ve proteaz gibi bedende proteinlerin parçalanmasını sağlayan enzimlere sahip.

Ananas Ekstresinin Faydaları

Ananas ekstresi pek çok sağlık problemi için doğal bir çözüm olarak kullanılıyor. Fakat bu kullanımı destekleyecek bilimsel araştırmalar çok kısıtlı.

Sinüziti Hafifletme

Ananas ekstresi sinüzit belirtileri ve nefes-burun yolu problemleri ile alakalı sorunların tedavisinde bir destek terapisi olarak yardımcı olabilir.

2016 yılında yapılan bir değerlendirmeye göre ananas ekstresi çocuklarda sinüzit belirtilerinin süresini azaltıyor, nefesi iyileştiriyor ve burun inflamasyonunu azaltıyor.

2006 yılında yapılan sistematik bir değerlendirme raporunda ananas ekstresinin standart ilaçlar ile birlikte kullanımı durumunda sinüslerdeki inflamasyonun hafifleyebildiği belirtilmiş. Bu çalışma yüksek kaliteli kanıtlar sunuyor çünkü 10 randomize kontrol deneyi değerlendiriliyor.

Osteoartrit Tedavisi

Ananas ekstresi takviyeleri insanlar tarafından sıklıkla osteoartrit belirtilerinin iyileştirilmesinde kullanılıyor.

2004 yılında klinik çalışmalara dair yapılan bir değerlendirmede, bromelainin anti-inflamatuvar özellikleri nedeniyle osteoartrit tedavisinde kullanışlı olduğu belirtiliyor. Araştırmacılar verimliliği ve uygun dozların bulunması için daha fazla araştırma gerektiğini belirtiyorlar.

Ancak bu eski bir çalışma ve bugüne kadar olan araştırmalarda ananas ekstresinin mi yoksa ilaçların mı yoksa her ikisinin birlikte bulunmasının mı osteoartrit tedavisinde verimlilik sağladığı tam olarak net değil.

Anti-inflamatuvar Etkiler

Sinüzitteki nazal inflamasyonu azaltmanın yanında ananas ekstresinin bedenin geri kalanındaki inflamasyonları da azaltabilmesi mümkün.

2016 yılında çalışmalara dair yapılan bir değerlendirmede, hücre ve hayvan modelleri ile yapılan deneylerde ananas ekstresinin kanser inflamasyonu ve tümör gelişimi ile alakalı bazı bileşenleri azaltabildiği görülmüş.

Ayrıca sağlıklı bir bağışıklık sistemini inflamasyon karşıtı bileşenler salgılaması için uyarmaya yardımcı olabilir.

Değerlendirmede bromelainin romatoid artrit ve osteomiyelofibroz ile alakalı inflamasyonlarda etkin olan büyüme faktörü betanın üretimini azaltabildiği görülmüş.

Ancak bilimadamları bu çalışmaların büyük kısmını fareler üzerinde veya hücreler üzerinde yapmışlar ve bu nedenle insanlarda da aynı etkilerin olup olmadığı bilinmiyor.

Kanser Karşıtı Etkiler

Ananas ekstresinin kanser karşıtı etkileri hem kanser hücreleri üzerindeki etkilerinden hem de inflamasyonu azaltmasından ve bağışıklık sistemini güçlendirmesinden kaynaklı ve bu veriler Cancer Letters’da 2010’da yayınlanmışlar.

Ancak kanser üzerindeki etkilerini destekleyecek yeterli kanıt henüz mevcut değil.

Sindirimi İyileştirme

Bazıları ananas ekstresini mide rahatsızlıklarında ve sindirim problemleri belirtilerinde kullanıyorlar. İnflamasyonu azaltan özelliklerinden dolayı bazı insanlar onu inflamatuvar bağırsak bozukluklarının tedavisini destekleyici olarak kullanıyorlar.

Fakat sindirime yardımcı olduğunu gösteren yeterli kanıtlar henüz mevcut değiller.

Hayvan deneylerinde bromelainin bağırsakları etkileyen bazı bakterilerin etkilerini azaltabildiği görülmüş. Escherichia coli ve Vibrio cholera gibi bakteriler ishalin yaygın sebepleri arasında bulunuyorlar.

Kilo Verme

Bazı besin takviyesi üreticileri ananas ekstresinin kilo vermeye yardımcı olduğunu iddia ediyorlar. İçinde bulunan enzimlerin vücudun yağları sindirim hızını arttırdığını söylüyorlar.

Ancak onun kilo vermeye yardımcı olduğunu gösteren çok az araştırma var.

Bromelain Kaynakları

Bromelain ananasın sapında ve sarı meyvesinde doğal olarak bulunuyor. Üreticiler onu kapsül, krem, toz veya tablet formunda satabiliyorlar. Üreticiler aynı zamanda onu linoleik asit gibi kilo vermeye yardımcı olan başka takviyeler ile birlikte sunabiliyorlar.

Dozaj

Beden genelde ciddi miktarda ananas ekstresini absorbe edebiliyor. İnsanlar herhangi bir yan etki görmeden 12 gramına kadarını tüketebiliyorlar.

Ancak ne doktorlar ne de araştırmacılar sağlığa faydalarını görmek için ne kadar miktarının tüketilmesi gerektiğini bilmiyorlar. Dozaj ekstrenin meyvenin hangi kısmından çıktığına, hazırlanma şekline ve üreticinin tavsiyelerine göre değişim gösterebilir.

Riskleri, Yan Etkileri ve Etkileşimleri

Ananas ekstresi doğal bir bileşen olsa da, aşağıdakiler gibi bazı yan etkileri olabilir:

  • mide kalkması
  • kalp ritminde artış
  • adet problemleri

Eğer bu yan etkileri yaşarsanız, kullanmayı hemen bırakmalı ve diğer muhtemel tedaviler hakkında doktorunuzla görüşmelisiniz.

Ananasa karşı hassasiyeti veya alerjisi olanlar da bromelain almaktan kaçınmalılar. Hafiften şiddetli düzeye kadar alerjik reaksiyonlara sebep olabilir ve bazen anaflaksiye de sebep olabilir.

Eğer bromelain aldıktan sonra aşağıdaki şeylerden birisini yaşarsanız hemen acile gidin:

  • nefes darlığı
  • bulantı
  • ciltte kızarma ve şişme
  • kusma
  • zayıf ve hızlı nabız

Sonuç Olarak

Bromelain ananas meyvesinden veya saplarından elde edilen enzimlerin bir karışımı ve ananas ekstresi olarak da biliniyor. Araştırmalar onun sağlığa faydaları olabildiğini, inflamasyonları azaltabildiğini, yaraların iyileşmesine yardımcı olabildiğini gösteriyorlar.

Ancak verimliliğini destekleyecek büyük çaplı insan deneyleri mevcut değil. Ayrıca bazı yan etkileri de muhtemel. Mevcut tedavinizi desteklemek için alabilirsiniz ancak tek başına bir tedavi imkanı sunmayacaktır.