Cinsel yan etkiler, antidepresanlar hakkındaki en yaygın şikayetler arasında yer alıyorlar. ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığına göre, klinik depresyon ABD’de her 5 yetişkinden 1 tanesini etkiliyor. Depresyonun her iki cinsiyette de meydana gelmesi gibi, cinsel yan etkileri de hem erkekleri hem de kadınları etkiliyor. Bu ilaçların cinsel hayatı nasıl etkilediğini bilmek, yan etkileri yönetmenize yardımcı olabilir.
Hangi İlaçlar Cinsel Yan Etkilere Sebep Olurlar?
Cinsel yan etkiler antidepresanların ortak bir özelliği ancak bazı ilaç türleri daha fazla cinsel probleme sebep olabiliyorlar.
Aşağıdaki antidepresanlar bu konuda ünlüler:
• citalopram
• duloxetine
• escitalopram
• paroxetine
• fluoxetine
• sertraline
Buproprion ve mirtazipine içeren ilaçların cinsel yan etki riskleri biraz daha düşük.
Antidepresanlar Neden Cinsel Yan Etkilere Sebep Oluyorlar?
Reçeteli antidepresanların büyük kısmı selektif serotonin geri emilim inhibitörü ailesine dahil. Bedendeki serotonin düzeylerini yükselterek kişinin daha az kaygılı ve daha sakin olması sağlanıyor.
Ancak bu sakinlik ve dinginlik libidoyu düşürebiliyor. Bedenimizin cinselliğe tepki vermesini ve mesajı beyne iletmesini sağlayan hormonların çalışmasını engelliyor. Kısacası, antidepresanlar cinsel isteğimizi baltalıyorlar.
Kadınlarda Yan Etkiler
Antidepresanlar ile vücuttaki serotonin dengesi sağlanıyor. Bu ilaçları alan kadınlarda geç ıslanma veya orgazm olamama sorunları ortaya çıkabilir. Genel olarak kadınların cinsel isteksizlik yaşama ihtimalleri daha yüksek. Bazı vakalarda cinsel ilişki sırasında rahatsızlık hissedildiği de görülüyor. Eğer antidepresan kullanıyorsanız ve hamile kalmak istiyorsanız doktorunuzla konuşmanız gerekli. Bazı antidepresanların doğum kusurlarına sebep oldukları kanıtlanmış durumda.
Erkeklerde Yan Etkiler
Erkekler de ilaçlardan kaynaklı serotonin dengelenmesinden etkileniyorlar. Erkeklerdeki yan etkiler arasında azalan libido ve ereksiyonda zorlanma bulunuyor. Bazı erkeklerde ereksiyonu sürdürmek de problem olabiliyor. Antidepresan alan erkeklerde de orgazmda gecikme veya engellenme ortaya çıkabiliyor. Celexa gibi bazı ilaçlar sperm adetlerinin neredeyse sıfıra düşmesine sebep olabiliyor.
Her İki Cinsiyette de Yan Etkiler
Hem erkeklerde hem de kadınlarda antidepresan kaynaklı şu yan etkileri görmek mümkün:
• kilo alımı
• bulantılar
• sersemlik
• rehavet hissi
Her kişi bu yan etkilere farklı tepki verir. Ancak çoğu kişi için bu duygusal ve fiziksel yan etkiler cinselliği daha az arzulanır hale getirir.
Özellikle kilo alımı, kişisel farkındalık hissi ile cinsel ilişkide azalmaya sebep olabilir. Antidepresanların mı yoksa başka unsurların mı cinsel isteği azalttığı konusunda doğru tespitler yapmak önemli.
Bazen kiloyu yönetmek ve spor rutinini ayarlamak daha fazla enerji ve cinsel istek sağlayabiliyor.
Antidepresanların Cinsel Yan Etkilerini Yönetmek
Dozu Ayarlayın
Antidepresanlar neredeyse her dozda cinsel isteği etkiliyorlar ancak daha fazla dozun daha fazla yan etki riski doğurması mümkün. Eğer cinsel yan etkiler yaşıyorsanız, doktorunuzla daha düşük doz için görüşün. Doktorla konuşmadan asla kendi kendinize doz ayarı yapmayın.
Bu yöntemi takip etmeye karar verirseniz, daha az doza geçmeden önce bir kaç hafta takip edilmeniz gerekebilir. Antidepresanları doktorunuza danışmadan tamamen bırakmayı denemeyin.
Zamanlamayı Düşünün
Seks söz konusu olduğunda zamanlama herşeydir. Özellikle ilaçlar libidonuzu azaltıyorsa.
Her gün bir tane antidepresan alıyorsanız, ilacınızı cinsel ilişki beklediğiniz saatten sonrasında almanız işe yarayabilir. Bu metodun en kötü yanı seksin daha az spontan hale gelmesi.
Farklı Bir İlaç Denenebilir
Doz ve zamanlama sorunu çözmüyorsa, pes etmeyin. Farklı marka bir antidepresana geçmek isteyebilirsiniz. Doktorunuz daha az cinsel etki yaratan bir marka önerebilir. Ayrıca mevcut gidişatı desteklemek için başka bir ilaç da eklenebilir.
Erkekler için iktidarsızlık ilaçları işe yarayabilir. Bazı kadınlar ise bupropion adlı antidepresanları ekleyerek fayda görebilirler.
Zaman Çizelgesi Oluşturun
Cinsel yan etkilerin azalıp azalmayacaklarını görmek için biraz bekleyebilirsiniz. Genel kural olarak, bu yan etkilerin geçmeleri haftalar ve hatta aylar sürebilir. Sabır cinsel yan etkiler konusunda en önemli yardımcınız. Bedeninizin antidepresanlara alışması zaman alabilir.
Doz değişimi ya da ilaç değişiminde de aynı kural geçerli. Doktorunuzla bir zaman çizelgesi oluşturabilirsiniz. Yan etkilerin zamanla iyileşip iyileşmediklerini gözleyebilirsiniz.
Partnerinizle Konuşun
Bazı bireyler için antidepresanların cinsel yan etkileri yıkıcı olabilir. Bazen bu kişiler cinsel hayat için ilaçlarını bırakabiliyorlar.
Ancak herkesin antidepresan ilaçlara farklı tepkiler verdiklerini unutmamak gerekli. Antidepresanı bırakmak depresyon belirtilerinin geri döneceği anlamına gelebilir. Eyleme geçmeden önce cinsel partneriniz ile konuşmanız önemli. Hem sizin zihinsel sağlığınız hem de ikinizin de cinsel ihtiyaçlarını içeren bir çözüm üzerinde çalışın.
Antidepresanların cinsel yan etkileri çok yaygın ve bu nedenle bu konuları doktorunuzla konuşmaktan çekinmeyin.
