Sürekli çalışmanın, düzenli ödev yapmanın verimli çalışmak olduğuna dair bir genel kanı olsa da, verimli çalışma rutini daha geniş çerçevede değerlendirilmesi gerekmektedir. Bazı öğrenciler saatlerce ödev yapıp ders çalıştıkları halde istedikleri başarıyı elde edemezler. Bu sebeple ne kadar çalışıldığından çok, nasıl çalışıldığının daha önemli olduğu unutulmamalıdır. Ara tatiller hem verimli çalışma düzenini oturtmak hem de bunu bir rutin haline getirmek için etkili dönemlerdir. Özellikle son senesi olan ve sınava hazırlanan öğrenciler bu dönemi etkili bir şekilde değerlendirebilirlerse sınava kadar olan süreç başarıya gitmelerini kolaylaştıracaktır.
İşte ara tatili verimli geçirmek için 10 öneri;
- Planlı Hareket Edin
Planlı olmak hayatın her noktasında bizi ileriye taşır. Planlı olmaktan kasıt, katı kurallara uymak değildir. Kendini sıkışmış hissetmek, zorlamak, kendin için nefes alacak bir alan bırakmamak ile düzenli olmayı birbirinden ayırmalısın. Önce neye ihtiyacın olduğunu belirleyerek başlayabilirsin. Konu eksiği, pratik eksiği ya da motivasyon eksikliği, bunlardan herhangi biri senin için ilk olarak giderilmesi gereken ihtiyaç olabilir. Planını buna göre yaptığında uygulamakta zorlanmayacaksın. İhtiyacını belirledikten sonra kendine hedefler koyarak işe başlayabilirsin. Bu hedeflerin ulaşılabilecek hedefler olmasına özen göstermelisin. Başkalarının çalışma sürelerini göz önünde bulundurarak değil, kendi sınırlarını ön planda tutarak bir plan yapmalısın. Hedefin öncelikle kendi sınırlarını aşmak olsun. Gerçekçi bir hedef belirledikten sonra ona uyman hem düzeni oturtmana yardımcı olacaktır hem de kendine olan güvenini artıracaktır.
- Çalışırken Ara Verin
Çalışmaya başladıktan sonra bir şeyi bitirmeye odaklanarak devam etmek verimi azaltabilir. Burada tek hedefiniz sadece önünüzdeki işi bitirmek olduğundan süreçten yeteri kadar fayda sağlayamayabilirsin. Biraz ara verip nefes almayı, kendine izin vermeyi unutmamalısın. Durup dinlenmenin yanında geldiğin noktayı kontrol etmek de çok işe yarayacaktır. Burada gerçekçi olmalısın. Rakamlarla –kaç soru çözdüğün, kaç saat çalıştığın, kaç sayfa okuduğun- işin yok. Çalışmanın ne kadar verimli olduğunu kontrol edersen bir sonraki ders planını da ona göre yapabilirsin. Ara verdiğinde seni oyalayacak, odağını bozacak şeylerle ilgilenmemen iyi olacaktır. Eğer konuşmak istiyorsan mutlaka sana iyi gelecek birilerini seç. Sağlıklı bir ruh hali çalışma performansını tahmin ettiğinden daha fazla etkilemektedir.
3.Pratik Yapın
Çok çalışmak mı sık tekrar etmek mi? Çok iyi bildiğin şeyleri bile tekrar etmedikçe unutursun. Bilgiler yavaş yavaş zihninde kaybolmaya başlar. Fakat doğru yapılan pratikler bilgileri kalıcı hale getirecektir. Çalışmalarını yaparken masa başında defalarca tekrar yapmaktan bahsetmiyorum. Bir konu üzerinde çalışmanı bitirdikten sonra akşam yatmadan önce onu bir kez daha oku. Ardından sabah uyandığında bir kez daha ve bunu belli periyotlarda tekrarla bilginin daha kalıcı olduğunu göreceksin.
- Notlarınızı Tekrar Tekrar Okumayın
Pratik yapmak ya da tekrar etmek deyince akla bir konuyu defalarca kez çalışmak geliyor olabilir. Ancak notlarını tekrar tekrar okumak zannettiğin kadar faydalı bir şey değil. Onunla ilgili pratik yapmak ve konu hakkında sorular çözmek sana daha büyük katkı sağlayacaktır. Eğer sen de bir konuyu tekrar tekrar okuyor ve bir müddet sonra kafanın karıştığını, bilgilerin birbirine girdiğini görüyorsan bu alışkanlığını değiştirmelisin. Konu ile ilgili bilgileri ara ara okuyabilirsin ancak sadece okuma ve tekrarla kalıcı bilgiler edinemezsin.
5.Kendinizi Test Edin
Bir konuyu yazarak, okuyarak, dinleyerek çalıştıktan sonra her şey yolundaymış gibi görünebilir. Ancak bu noktada çalışmanın sorumluluğunu almalı ve kendini test etmelisin. Kolaydan zora doğru belirleyeceğin bir skala ile kendini test et ve yine gerçekçi olman önemli. Tüm konuyu yeniden çalışmakla zaman kaybetme. Eksiklerini tespit et ve sadece bu noktalara odaklan.
- Hatalarınızı Fırsata Çevirin
Kendini test ettikten sonra ortaya çıkan eksikler senin için bir fırsattır. Moralini bozmana ya da motivasyonunu kaybetmene izin vermeden bu hataları nasıl lehine çevirebileceğine odaklan. Çünkü fark ettiğin her hata başarıya giden yolundaki taşları temizlemen anlamına geliyor. Eğer gerçekçi olmazsan taşlar birikir ve yolun sonunda sana daha büyük sıkıntılar çıkarır. Eğer hemen canını sıkarsan yolunu küçücük taşlar yüzünden tam yürüyememiş olursun. Bu yüzden o taşı yolundan çekmeyi ihmal etme.
7.Tek Bir Konu Üzerinde Sürekli Çalışmayın
Öğrenciler genellikle başarısız oldukları şeyi sürekli tekrar ederek başarılı olacakları yanılgısına kapılırlar. Bir derse ya da konuya dair düşüncen negatif olabilir ya da kendini bu noktada başarısız hissediyor olabilirsin. Öncelikle bunun normal olduğunu kabul etmelisin. Her şeyde aynı oranda başarılı olamayabilirsin. Peki, sürekli aynı konuyu tekrarlayarak sadece o konuyu çalışarak bunun üstesinden gelebilir misin? Cevap; hayır! Bu sende büyük bir baskı yaratabilir ve özellikle sınava hazırlanıyorsan seni strese sokabilir. Takıldığın konuyu bir kenara bırakarak daha iyi olduğun konularda pratikler yapıp kendini daha iyi hissettikten sonra senin için problemli görünen konuya geri dönebilirsin. Bu kez bakış açını değiştirmeni, kendine baskı yapmadan başka bir gözle konuyu incelemeni öneririm. Hala problem yaşıyorsan bu konu ile ilgili çalışmaya biraz ara verebilirsin. Üstündeki “Bunu halletmeliyim” baskısı azaldığında çözümün daha kolay olduğunu göreceksin.
- Resimlerden Faydalanın
Çalışırken resimler kullanmak konuyu daha iyi anlamanı kolaylaştıracaktır. Bu direkt konuyla alakalı resimler olabileceği gibi senin ilgini çeken herhangi bir görsel ya da karikatür de olabilir. Böylece çalışmanı hem eğlenceli hem de kalıcı hale getirebilirsin. Renkli kalemler, kağıtlar ve dikkat çeken şekiller kullanmak da işine yarayacaktır.
- Kodlamalar Kullanın
Bazı şeylerin hafızanda daha iyi yerleşmesini istiyorsan kodlamalardan yararlanabilirsin. Sana konuyu çağrıştıracak olaylar, şarkılar, rakamlar seçerek kendin için bir hafıza sistemi” oluşturabilirsin. Saçma görünen ama işine yarayan şeyleri de kullanmaktan çekinme. Önemli olan bilgiyi bir şekilde zihninde somutlaştırman.
- Konularda Derinleşin
Bir konuda derinleşmeden onu anlamak zor olabilir. Yüzeysel kalan bilgiler de genellikle çabuk unutulur. Ezberlemekten ziyade öğrenmenin önemli olduğunun farkında olarak konularda derinleşirsen başarını artırman da kaçınılmaz olacaktır. Çalıştığın konu her ne olursa olsun onu görerek, tanıyarak çalışmayı dene. Ne olduğunu bilmediğin bir şeyi öğrenmeye çalışman kısa süreli ezberden öteye geçmez. Örneğin; yazar- kitap eşleştirmesi mi çalışıyorsun? O kitapları mutlaka gör. Kitabın kapağı, kalınlığı, içeriği hafızanda yer edecektir. Hatta yazarla ilgili ilgini çekecek hikâyeler okuman seni konuda daha da derinleştirecektir. Böylece bilgilerin kalıcı hale gelecektir.
Dipnot: Verimli çalışmak demek aynı zamanda ruhsal olarak kendini beslemek demektir. Kendine karşı daima nazik ol. “Başarısızım, tembelim, yavaşım” gibi sıfatlarla kendini etiketleme. Sadece olana ve çözüme odaklan. Çünkü konu her ne olursa olsun mutlaka bir çözümü vardır.
Keyifli, enerji dolu ve verimli bir ara tatil geçirmenizi dilerim.
Dr. Yasemin GEÇERLER
