B12 vitamininin faydalarına dair o kadar uzun bir liste var ki, bu besini yeterince almak gerektiği kesin. Hatta hormonal dengeyi korumak, sinir hücrelerinin sağlığını korumak, DNA sentezi ve enzim üretimi gibi pek çok şey için ona ihtiyacınız var. Peki çok fazla B-12 alırsanız ne olur? B-12’nin aşırı dozu var mı?

B12 aşırı dozu nadir olsa da, araştırmalar bu besini aşırı miktarda alan bazı insan gruplarının yan etki riski altında olduklarını gösteriyorlar. Peki siz aşırı B12 riski altında mısınız? Eğer belli sağlık problemleriniz varsa, bu temel besini takviye etmeden önce dikkatli olmalısınız.

Ne Kadar B12 Vitamini Alınmalı?

Yaşamın farklı aşamaları, yaşam tarzı değişimleri, beslenme ve sağlık problemlerinin hepsi, eksikliğini önlemek için B12 vitamini alım miktarınızı değiştirir. ABD’deki Ulusal Sağlık Enstitüsü, B12 için günlük vitamin dozunu şöyle belirtiyor:

  • Doğumdan 6 aylık olana kadar: 0.4 mikrogram
  • 7-12 ay: 0.5 mikrogram
  • 1-3 yaş: 0.9 mikrogram
  • 4-8 yaş: 1.2 mikrogram
  • 9-13 yaş: 1.8 mikrogram
  • 14-18 yaş: 2.4 mikrogram
  • 18-50 yaş: 2.4 mikrogram
  • 50 yaş üzeri: 25-250 mikrogram
  • Hamile kadınlar: 2.6 mikrogram
  • Emziren kadınlar: 2.8 mikrogram

50 yaşının üzerindeki yetişkinler çok daha fazla B12 eksikliği riski altındalar çünkü daha az mide asidi üretiyorlar ve asit vitaminin doğru şekilde dönüşümü için gerekli. Çalışmalar yaşlı bireylerde günlük 125-250 mikrogram B12 alımının doğru düzeyleri tutturmak için gerekli olduğunu gösteriyorlar. Özel ihtiyaçlarınız için en iyi dozun ayarlanması için doktorunuza danışabilirsiniz.

Eksikliğini önlemek için genellikle takviye formunda daha fazla B12 vitamini alması gereken bir kaç grup daha var. Vegan veya vejeteryan beslenmeyi takip eden insanların her gün 50-100 mikrogram vitamini ağızdan almaları öneriliyor.

Mide bağırsak problemlerine sahip olan insanlar veya B12 eksikliği kaynaklı anemi sahibi olanlar da günlük bir miligram B12 almalılar. Bunu iğne veya oral yoldan yapabilirler. Eğer B12’yi doğru şekilde dönüştürüp emmenize engel olan bir rahatsızlığınız varsa sağlık kurumunuz ile doğru doz için görüşün.

Aşırı Doz B12 Belirtileri ve Komplikasyonları

B12 doğru şekilde gelişip işlev göstermemiz için temel bir vitamin olsa da, çok fazla alırsak ne olur? B12 vitamini için tolere edilebilir üst limit gibi bir sınır yok çünkü düşük toksisiteye sahip bir vitamin olarak biliniyor. Yani genel nüfusta yan etkilere sebep olabilecek günlük bir maksimum doz yok.

Ancak bazı gruplar B12 aşırı dozuna karşı daha riskli halde olabilirler. Bunlar arasında böbrek ve karaciğer hastalıklarına, kan hastalıklarına sahip insanlar ve hamile kadınlar bulunuyor. Çalışmalar aşırı B12 vitamini tüketmenin şu etkilerinin olabileceğini belirtiyorlar:

  • Diyabetik nefropati olan insanlarda kalp damar hastalığı riskini arttırır: JAMA’da yayınlanan bir çalışmada, B vitamini terapisinin diyabet kaynaklı böbrek hasarını yavaşlatıp yavaşlatmayacağı ve damar problemlerini önleyip önlemeyeceği gözlenmiş. Hastalara 2.5 miligram folik asit, 25 miligram B6 vitamini ve 1 miligram B12 vitamini içeren tabletler her gün ve 36 ay boyunca verilmişler, bir kısmına ise plasebo tabletler verilmiş. Araştırmacılar tedavi grubundakilerin böbrek fonksiyonlarında daha fazla azalma ve damar problemlerinde kalp krizi ve felç de dahil olmak üzere artış görmüşler.
  • Doğmamış çocuğa etki edebilir: Pediatric Perinatal Epidemiology’de yayınlanan bir çalışmada, plazmadaki çok yüksek miktarda folat ve B12 düzeylerinin hamile kadınlarda otizm spektrum bozukluğu riski ile bağlantılı olduğu görülmüş. Araştırmacılar bu vitaminlerin hamilelik sırasında alımının önemini gözardı etmiyorlar ancak B12 aşırı dozunun bebek üzerindeki etkilerinden bahsediliyor.

Ayrıca B12 iğneleri ile ilgili bazı negatif yan etkiler de var. En yaygın karşılaşılan şikayetler şu şekildeler:

  • Baş ağrısı
  • Şişme
  • Tahriş
  • Yüzde kızarma
  • Kaşınan cilt
  • Sersemlik
  • Uyuşma
  • İshal
  • Kusma
  • Yüksek tansiyon
  • Soğuk algınlığı belirtileri
  • Anksiyete

B12 Aşırı Dozu Sebepleri

B12 suda çözünebilir bir vitamin ve bunun anlamı, onu çok fazla aldığımız zaman fazla miktarının idrar ile vücuttan atılması. Bu da bu gıdanın aşırı dozunun alınmasını neredeyse imkansız kılıyor. Bunun üstüne bir de ağızdan alınan B12’nin çok az bir kısmının gerçekten emildiğini biliyoruz.

Peki B12 vitamini aşırı dozuna ne sebep olabilir? Araştırmalar günde iki miligram kadar mega dozların B12 eksikliğini düzeltme konusunda güvenli olduğunu gösteriyorlar. Eksikliği olmayanlar ise bu dozları almamalılar.

Ayrıca bazı insanlar mide bağırsak yolları problemleri ve mide asidi eksikliğinden dolayı bu besini doğru şekilde ememiyorlar. Bu insanlar için, daha fazla B12 vitamini almak sorunu çözmüyor. Bir sağlık personeli tarafından eksik emilimin sebepleri ortadan kaldırılmalı.

B12 Aşırı Dozu Nasıl Önlenir ve Üstesinden Gelinir?

ABD’deki Institute of Medicine, gıda ve takviyeler ile B12 almanın sağlıklı bireylerde herhangi bir yan etki ile ilişkisinin olmadığını belirtiyor. Eğer en baştan B12 eksikliğiniz yoksa veya eksikliğin bir sebebine sahip değilseniz, yüksek dozda B12 vitamini yaşam kalitenizi arttırmayacaktır.

Cornell Üniversitesi araştırmacılar, B12 eksikliğinin doğru şekilde tanı alması ve tersine çevrilmesi gerektiğini söylüyorlar. Ancak yetmezliğin altında yatan sebep de gelecekte tekrar etmesini engellemek ve komplikasyonları önlemek için gerekli. Bu da yaşınıza, beslenmenize ve sağlığınıza göre günlük ne kadar B12 vitamini ihtiyacınız olduğuna dair bilgi edinmenizi gerektiriyor.

Sağlıklı bireylerin B12 aşırı dozunu önlemelerinin yolu iyi ve sağlıklı bir beslenme, B12 zengini et, deniz ürünleri, organik süt ürünleri ve yumurta gibi gıdaları yaşamlarına katmak.

50 yaşının üzerindeki yetişkinler, vejeteryanlar ve veganlar ile mide bağırsak problemleri olan insanlar ise eksikliğini önlemek için B12 takviyeleri almalılar. Bunun için doktorunuzla görüşebilirsiniz. Eğer B12 iğnelerinin yan etkilerini görürseniz, oral dozlara geçmeyi de isteyebilirsiniz.