Arılar çiçeği ve nektarı olan her şeyden bal üretebiliyorlar. Bu durum yaygın bulunan ayçiçeği için de geçerli ve papatya ailesinden olan bu çiçekli bitki, normalde yağ zengini çekirdekleri için yetiştiriliyor ve ünlü, oldukça sağlıklı ayçiçek yağının üretiminde kullanılıyor. Ayçiçek yağı hızlıca kristalize olan bir bal türü ancak bu onu diğer bal türlerinden daha az sağlıklı yapmıyor. Hatta oldukça besleyici ve amino asitler ile mineraller gibi faydalı elementler bakımından zengin. Böylece antibakteriyel, enerji verici ve antioksidan etkiler gösteriyor.
Ayçiçek balı sindirim sağlığı için çok faydalı ve ayrıca yaraların daha hızlı iyileşmesini sağladığı gibi antibakteriyel etkisinin güçlü olmasından dolayı solunum yolu enfeksiyonlarının da hızlıca iyileşmesini sağlıyor. Onu özellikle sağlıklı ve aranan hale getiren şey ise kendine özel kompozisyonu. Çünkü polen içeriği yüksek ve polenlerin hem faydaları hem de maalesef bazı yan etkileri bulunuyor. Ayçiçek yağı öksürükten kabızlığa, boğaz ağrısından gastrite ve sivilcelere kadar pek çok sağlık problemi için doğal bir çözüm.
Ayçiçek Balı Nasıl Görünür?
Ayçiçek balı genel olarak parlak sarı bir denge sahip ancak açık sarıdan altın rengine ve altın-portakal rengine kadar değişiklik gösterebilir. Kristalize olduğunda bile parlak sarı pigmentini korur ancak hafifçe bir alt tonuna geçer. En ilginç özelliklerinden birisi çabuk kristalize olmasıdır. Kristalleşme toplandıktan sonra 20 gün ila 2 ay arasında doğal olarak gerçekleşir. Yukarıda belirtildiği gibi, katılaşması onu daha az sağlıklı hale getirmez çünkü hala en baştaki besin değerlerini korur. Sadece ısıl işlem gibi süreçler faydalı özelliklerini kaybetmesine sebep olur.
Tadı ve Kokusu Nasıldır?
Ayçiçek balı diğer ballar kadar hafif bir tada sahip değildir. Biraz yağlı ve ağır bir tadı vardır ancak bu daha yoğun yapısından kaynaklanabilir ve bal ayrıca yağlı çekirdekleri olan bir çiçekten geldiği için bu durum onun tat ve kokusunu etkileyebilir. Tat yoğunluğu orta düzeydedir ve ayrıca kalıcı, basit bir bal tadı vardır ve şekerli olmasına karşın biraz yağ kokusuna sahiptir. Oldukça özel bir tadı var ancak beklenen çiçeksi-meyvemsi tat olmadığı zaman insanlar tadını beğenmeyebiliyorlar. Yine de etkileyici bir bal olduğunu söylemek gerek. Çavdar ekmeğinin üstünde çok güzel gider ve ayrıca çekirdekli, kuruyemişli tam tahıllı ekmeklere de yakışır.
Ayçiçek Balı Ne Kadar Çabuk Kristalleşir?
Diğer bal türleri ile karşılaştırıldığında, hızlıca kristalleşir. Ancak bu özelliğinin kendine has bir faydası da var. Az miktarda kristalize olmuş balı dilimizin altında beklettiğimiz zaman dilin altındaki salya bezlerinin bunları yavaşça parçalayarak emilimlerine imkan tanıdığı belirtiliyor.
Faydaları Nelerdir?
Ayçiçek balı sağlıklı bir gıdadır ve enzimler, amino asitler ve diğer faydalı içerikler için iyi bir kaynaktır. Çiğ, işlenmemiş bir ayçiçek balının sağlığa faydaları şöyle:
Güçlü Bir Doğal Antibakteriyeldir
Ayçiçek balında hidrojen peroksit bulunur ve bu doğal antibakteriyel madde, glukoz ve arıların salgıladığı glukoz oksidaz enziminin etkileşimi sonucunda ortaya çıkar. Bu doğal bileşen balın asidik pH değeri ile birleştiğinde ve bir de düşük nemli ortam söz konusu olduğunda, karşımıza bakteri karşıtı özellikler çıkar. Balın bu özelliği, balla hazırlanmış pansumanların kullanımını sağlıyor. Buradaki hedef yaranın iyileşme süresini kısaltmak.
Solunum Yolu Enfeksiyonlarına İyi Gelir
Bal genel olarak soğuk algınlığı ve grip gibi solunum yolu hastalıklarının belirtilerinin iyileştirilmesini ve tedavisini sağlar. Yoğun yapısı sayesinde boğaza yapışır ve bir koruyucu katman oluşturarak inflamasyonun azalmasını, mukus hücrelerinin iyileşmesini sağlar. Bakteri karşıtı özellikleri bakteri yükünü de azaltır.
Ayçiçek balı boğazı rahatlatır ve bakteri gelişimini önler ancak kristalize olmuşsa çayın içinde tüketmek daha iyi olur çünkü kristaller boğazı tahriş edebilirler. Ancak bal katmadan önce çayı oda sıcaklığına getirmek gerekli çünkü sıcaklık içindeki faydalı bileşenleri yok eder. Ayrıca ayçiçek balı ve limon suyu da iyi bir doğal balgam söktürücüdür.
Mideyi Rahatlatır
Ayçiçek balının sabah aç karna alındığında mide kalkmasını durdurabildiği belirtiliyor. Bal genel olarak gastrit için doğal bir tedavi olarak kullanılır ve mide dokusunu yatıştırarak rahatsızlığın iyileşmesine yardımcı olur.
Enerji Verir ve Besleyicidir
Ayçiçek balı doğal şekerlerden oluştuğu için enerji verir ancak aynı zamanda minerallere, enzimlere ve amino asitlere sahip olduğundan besleyicidir. Kendimiz üretemediğimiz ve dışarıdan almamız gereken temel amino asitlere de sahiptir. Bunlar küçük miktarlarda bulunsalar da balın besin değerini arttırırlar ve onu beslenmemiz için iyi bir ürün haline getirirler.
Antioksidan Özelliklere Sahiptir
Antioksidanlar tüm bal türlerinde bulunurlar. Bunların temel rolü, hücreleri serbest radikal denilen reaktif oksijen moleküllerinden korumaktır. Serbest radikaller hücrelere zarar verebilir, inflamatuvar tepkileri tetikleyebilir ve kalp damar hastalıklarından kansere kadar pek çok kronik hastalığın gelişimini hızlandırabilirler.
Cilt Bakımı İçin İyidir
Ayçiçeği balını cilt bakımı için kristalleşmeden önce kullanmanız daha iyi olur. Temiz bir yüze doğal bir maske olarak uygulanarak 20 dakika bırakılabilir ve sonra ılık suyla temizlenebilir. Cildi besler ve temizler, yumuşatır, parlatır ve gözenekleri açar. Ayrıca bakteri karşıtı özellikleri sayesinde ciltteki bakterileri azaltır ve sivilceleri önler. Kristalize olmaya başladığında peeling olarak kullanılabilir. Ancak hassas cilde zarar vermemek için hafifçe ovalayın ve cildinizi ılık suyla yıkayın.
Bağışıklığı Güçlendirir
Ayçiçek balı neden bağışıklık için önemli? Çünkü polen içeriği yüksek. Markasına ve diğer faktörlere bağlı olarak, %30 daha fazla polen barındırabilir. Polenlerin bağışıklık sistemi işlevlerini doğal yoldan iyileştirdikleri söyleniyor ve bu da balın çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmasını sağlar.
Diğer Kullanımları
Bu türün kabızlığa iyi geldiği söyleniyor ancak dışkıyı yumuşatması muhtemel olan maddeleri az miktarda barındırıyor ve bu nedenle kabızlığa olan etkisi görmezden gelinebilir.
Alerjiler
Ayçiçek balı alerjiye sebep olabilir mi? Polen miktarı biraz yüksek olduğundan ayçiçek polenlerine veya arıların salgıladıkları maddelere alerjisi olanlarda alerjik tepkiye sebep olabilir. Normalde polen faydalı bir bileşendir ve bağışıklık sistemini uyararak daha güçlü tepki vermesini sağlar.
Ancak bazı insanların bağışıklık sistemi aşırı tepki verme eğilimindedir ve polen gibi zararsız bileşenleri de zararlı patojenler gibi aldılar ve bunun sonucunda kaşıntı gibi hafif veya anaflaktik şok gibi daha ciddi alerjik tepkiler ortaya çıkabilirler. Eğer ayçiçek balı veya diğer balları tükettikten sonra alerji belirtisi görürseniz hemen doktora görünün. Eğer bir bal türüne karşı alerjiniz olup olmadığını bilmiyorsanız ancak bazı ballara ve arı ürünlerine karşı alerjiniz varsa, önce cilt alerji testi yapın.
Sonuç Olarak
Hızlı kristalleşmesi ve kendine has özel yağlı bir tadının olması sebebiyle pek tüketici dostu görünmese de, lezzetli ve besleyicidir. Sindirim problemlerine, solunum yolu hastalıklarına iyi gelebilir, cilt bakımına yardımcı olabilir, bağışıklık sistemini destekleyebilir, enerji verebilir ve rahatlatabilir. Bu nedenle ona karşı alerjiniz yoksa, çiğ, işlenmemiş, ısıtılmamış ve filtrelenmemiş ayçiçek balını faydaları için tüketebilirsiniz.
