Vitaminler, sağlıklı bir fizik ve ruh için beslenme programımızda mutlaka bulunması gereken en önemli maddelerdendir. Beslenmemizde ve sağlığımızda hayati değer taşıyan B grubu vitaminlerini de günlük beslenmemizde düzenli olarak almamız gerekiyor. İşte bu B vitaminleri grubundan olan B1 vitamini, vücudumuza pek çok faydası bir yana, özellikle sinir sistemi sağlığı ve vücudun kardiyovasküler işleyişinin geliştirilmesi için çok önemlidir. Bu önemi dolayısıyla günlük beslenmesinde yeterince B1 vitamini alamayan kişilerin B1 takviyesi ile bu açığı kapatmaları gerekmektedir.

Dışarıdan takviye olarak alınan B1 vitamini, B kompleks suda çözünebilen  vitamin ailesinin bir üyesidir. Bu vitamin; çeşitli bedensel işlevleri gerçekleştirmek için enerji üretmede kullanılan glikoz ve  karbonhidrat dönüşümüne, yağ ve protein parçalanmasına yardımcı olmaktadır.
B1 vitaminin fiziksel sağlığa olan faydalarına ek olarak, tüm sindirim sistemi duvarları boyunca kas dokusunu korumak ve sinir sistemi, cilt, saç, göz, ağız ve karaciğer sağlığını desteklemek gibi de fonksiyonları vardır. Tüm bunlara ek olarak bir de vücudu strese dayanıklı hale getirir ve bu sebeple de “anti-stres vitamin” şeklinde adlandırılır.

Bu kadar çok faydası bulunan bir vitaminin fazla alınması da her hangi bir sağlık sorununa yol açmaz. Çünkü B1 vitamini suda çözünme özelliğinden dolayı bünye tarafından depolanma özelliği yoktur, vücut gerekli miktarda B1 vitamini kullanır, gerisi boşaltım sistemi tarafından dışarı atılır. İşte bundan kaynaklı olarak herkes beslenmesinde güven içinde düzenli bir şekilde B1 vitamini içeren besinler tüketebilir.

Günlük B1 vitamini ihtiyacı ne kadar?

0 – 6 ay: 0.2 miligram
7 ay – 1 yıl: 0.3 miligram
1-3 yaş: 0.5 miligram
4-8 yaş: 0.6 miligram
9-13 yaş: 0.9 miligram
14-18 yaş (erkek): 1.2 miligram
14-18 yaş (kız): 1 miligram
19 yaş ve üzeri (erkek): 1.2 miligram
19 yaş ve üzeri (kadın): 1.1 miligram
Hamile ve emziren kadınlar: 1.4 mg

B1 vitamini eksikliği hangi sorunlara sebep olur?

B1 vitamini vücut sağlığı için çok önemli bir vitamin olduğundan, eksikliği durumunda pek çok sağlık sorunu ortaya çıkabiliyor. Bunlar;
Kuru beriberi: Genellikle sinir ve kaslarda anomaliler, ayak parmaklarında diken diken olma hissi, geceleri ayaklarda, özellikle de ayakların altında yanma hissi, bacaklarda sık sık kramp oluşması ve kas atrofisi kuru beriberi hastalığının semptomlarıdır.
Islak beriberi: İleri derecede B1 vitamini eksiliğinde ortaya çıkan; felç ve hatta ölüm, anormal derecede hızlı kalp atışı, bacaklarda  sıvı tutma, ödem, pulmoner ödem ve önlenemeyen yüksek tansiyon sorununa yol açıyor.
Beyin hasarı: B1 vitamini yönünden yoksun beslenen ve özellikle de alkol kullananlarda zihinsel yetide ciddi hasarlar ortaya çıkıyor. Bunlar öncelikle görme yetisindeki kayıpla kendini gösteriyor, pusluluk, istemsiz göz hareketleri, zorla yürüme ve diğer zayıflatıcı belirtilerle ortaya çıkıyor.
B1 vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?

B1 vitamini yönünden eksik beslenme durumunda;

Vücutta uyuşukluk,
His kaybı,
Aşırı sinirlilik,
Hafıza kaybı,
Sürekli uyku hali,
İştah kaybı,
Kilo kaybı,
Hazımsızlık veya kabızlık gibi sindirim sistemi sorunları,
Baldır kaslarında güçsüzlük olarak sıralanabilir.

Yukarıdaki belirtiler önemsenmezse ve tedavi edilmezse B1 vitamini eksikliği; sinir, kalp ve beyin anormallikleri ile kendini ciddi olarak gösterir.

B1 vitamini açısından zengin besinler

Tüm vücut sağlığı açısından sayısız faydası olan B1 vitamini  vücut tarafından depolanamayan bir vitamin olduğu için, her gün düzenli olarak doğal yollarla B1 vitamini içeren besinlerin tüketilmesi gerekiyor. B1 vitamini hem çok gerekli hem de neredeyse hemen herkesin tüketebildiği besinlerde bolca bulunması açısından önemlidir. Aslında günlük rutin beslenmemizde zaten aldığımız; tam tahıllı gevrekler, çavdar, buğday tohumu, fasulye, kuşkonmaz, patates, mantar, marul, ıspanak, ton balığı, balık, kuruyemişler, bezelye, ayçiçeği tohumu, domates, brüksel lahanası ve patlıcan bol miktarda B1 vitamini içeriyor. Bu besinlerin 100 gramında bulunan B1 vitamini miktarına bir bakalım.

100 gram Alabalık 0.43 miligram
100 gram Somon 19 miligram,
100 gram Tuna 16 miligram,
100 gram Shad 10 miligram,
100 gram Uskumru 9 miligram,
100 gram Fındık 0.71 miligram,
100 gram Antep fıstığı 13 miligram,
100 gram Brezilya fındığı 12 miligram,
100 gram Kaju 7 miligram,
100 gram Ayçiçeği 1.48 miligram,
100 gram Kabak çekirdeği 5 miligram,
100 gram Buğday ekmeği 0.47 miligram,
100 gram Baget ekmeği 26 miligram,
100 gram Çavdar ekmeği 9 miligram,
100 gram Bezelye 0.28 miligram,
100 gram dondurulmuş mısır 19 miligram,
100 gram Kabak 0.17 miligram,
100 gram pişmiş kuşkonmaz 0.16 miligram,
100 gram kuru kavrulmuş soya fasulyesi 0.43 miligram,
100 gram fasulye 0.24 miligram,
100 gram pembe fasulye 29 miligram,
100 gram siyah fasulye 28 miligram B1 vitamini içermektedir.

B1 vitaminin faydalarına detaylı bir bakış

B1 vitamini vücudumuzun başlıca enerji kaynaklarından birisidir.
Vücutta şeker oksidasyonuna yardımcı piruvat dehidrojenaz sistemi olarak adlandırılan karmaşık bir enzim sisteminin önemli bir parçasıdır.

Vücutta sinirlerin çevresinde miyelin kılıflarının sağlıklı  gelişimi için düzenli olarak yeterli miktarda B1 vitamini alınması gerekiyor. B1 vitamini eksikliği sinir ölümü ve hasara neden olabiliyor, bu kaplamaların dejenerasyonu beyin sağlığını tehdit ediyor. Bu bakımdan B1 vitamininin düzenli olarak alınması önem taşıyor.

Sinir ve kaslar arasındaki iletileri ve kalbin sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlamak için kullanılan nörotransmitter asetilkolin üretimi için yeterince B1 vitamini alınması gerekiyor. Bu bakımdan B1 vitamini eksikliği düzensiz ve sağlıksız kalp fonksiyonlarına yol açabilir. Bu bağlamda yapılan bütün bilimsel araştırmalar B1 Vitaminin kalp sağlığı açısından oldukça faydalı olduğu ortaya koymuştur.

  • B1 Vitamininin kataraktı ve diğer pek çok göz kusurunu önlediği bilinmektedir. Aslında genel olarak göz ve görme sağlığı açısından önemli bir vitamindir.
  • Cilt sağlığını koruyarak cildin yaşlanmasını ve kırışmasını önler.
  • Vücuda alınan gıda parçacıklarının tam olarak sindirilebilmesi için gerekli olan hidroklorik asit salgılanmasına yardım eder.
  • B1 vitamini zihinsel sağlığı, beyin fonksiyonlarını destekleyen bir vitamindir. Bu sebeple de düzenli olarak B1 vitamini alımının Alzheimer hastalığını önlediği bilinmektedir. Hatta uzmanlar hali hazırda Alzheimer hastası olan kişiler her gün B1 vitamini takviyesi aldıklarında hastalığın ilerleyişinin yavaşladığını da iddia etmekteler.
  • Hafızayı güçlendirir.
  • Dikkat ve konsantrasyon işlevini arttırır.
  • Sinir sistemini korur, stres ve depresyonu önleyicidir.
  • Kırmızı kan hücreleri sağlığını koruyucudur.
  • Enerjiyi artırır.
  • Enfeksiyonları önler.
  • Hipertiroidi önler.

Özellikle alkol kullanan kişilerin vücuttaki hasarı en aza indirmek için düzenli olarak B1 vitamini almaları önerilir.
Ancak tüm bu faydalarının yanında doğal besinler yoluyla değil de, dışarıdan takviye olarak B1 vitamini almak isteyenlerin doktora danışmaları önerilir.