Sebze ve meyvelerini kendi yetiştirmek isteyen çok sayıda insan olsa da her zaman bunları dışarıda yetiştirecek bir yer bulmak mümkün olmuyor. Neyse ki apartmanda yaşasanız ve bahçeniz olmasa bile bazı sebze ve meyveleri balkonunuzda yetiştirebilirsiniz.

Saksıda sebze yetiştirmek için balkonunuzu kullanabileceğiniz gibi balkonunuz yoksa bile saksınızı güneş alan bir pencere kenarına koyabilirsiniz. Bu sayede hava koşulları uygun olmadığında yetiştirdiğiniz sebzeyi koruma imkanınız olacaktır.

Bahçede yetiştirebileceğiniz neredeyse tüm sebzeleri balkonunuzda bir saksıda yetiştirebilirsiniz, ancak tabi ki yetiştirirken gerekli koşulları ve bakımı sağlamalı, bitkinin rahat edebileceği saksı boyutunu doğru seçmeli ve büyüdüğü zaman köklerinin sığabileceği bir alan tanımalısınız.

Bu yazıda balkonunuzda ya da pencere kenarında yetiştirebileceğiniz sebzeler için neler yapmanız gerektiğini, bitkiler için gerekli temel koşulları ve balkon bahçeciliğine nasıl giriş yapabileceğinizi okuyabilirsiniz.

1- Domates

Domates, saksıda yetiştirilebilecek en kolay sebzelerden bir tanesidir. Domatesler günde 5-6 saat güneş ışığı alabildiği sürece kolaylıkla domates yetiştirebilirsiniz. Alanınız kısıtlıysa çeri domates gibi daha küçük domates türlerini yetiştirmeyi deneyebilirsiniz.

2- Fasulye

Sırık fasulyesi ya da çalı fasulyesi, balkonunuzda saksı içerisinde yetiştirmek için oldukça uygundur. Bu fasulyeleri yetiştirmek için ihtiyacınız olan tek şey bol güneş ışığı, en az 30 cm derinliğinde bir saksı ve bitkinin tırmanabileceği bahçe kafesi benzeri bir yapı gerekir. Bu şartları sağladıktan sonra fasulyelerin birkaç hafta gibi kısa bir süre içerisinde toplanmaya hazır hale geldiklerini göreceksiniz.

3- Pancar

Pancar, saksıda yetiştirebileceğiniz en kolay sebzelerden biridir. Geniş bir saksıya ihtiyaç duymayan pancarlar oldukça hızlı bir şekilde büyür. Pancar yetiştirmek istiyorsanız en az 20-30 cm derinliğinde bir saksı alın ve saksının drenajının iyi olmasına ve zengin bir toprak kullanmaya dikkat edin.

4- Patlıcan

Patlıcan büyük bir sebze olsa da büyük bir saksı kullandığınız sürece balkonunuzda patlıcan yetiştirebilirsiniz. Patlıcanlar günde 6-8 saat doğrudan güneş ışığına ve düzenli gübrelenmeye ihtiyaç duyarlar. Bitkiniz sebze vermeye başladıkça desteklenmeye ihtiyaç duyacaktır. Bu nedenle patlıcanlar büyüdükçe kafes tarzı bir yapı hazırlayarak bitkinizi desteklemeniz gerekir.

5- Bezelyegiller


Bezelyegiller genel olarak saksıda yetiştirmek için uygun olsa da alanınız kısıtlıysa daha küçük türleri tercih edebilirsiniz. Bu sebzeler nemli toprak ve soğuk hava sever ve yetişmesi için seçtiğiniz türe göre 15-30 cm derinliğinde bir saksı yeterli olacaktır.

6- Havuç

Havucun doğru çeşidini seçtiğiniz takdirde evde yetiştirmeniz kolay olacaktır. Evde havuç yetiştirmek için normal havuçlar yerine daha kısa boydaki havuçları tercih edebilirsiniz. Bu sayede havucun köklerini salması için daha fazla alanı olacaktır. Havuç yetiştirecekseniz havuçların ana köklerinin sığacağı kadar derin bir saksı tercih ettiğinizden emin olun. Küf sorunu yaşamak istemiyorsanız havuçları aşırı sulamayın ve yapraklarını kuru tutun.

7- Turp

Turp, son derece hızlı bir şekilde büyür ve balkonda yetiştirmek için mükemmel bir seçimdir. Turplar, küçük saksılarda bile güzel bir şekilde yetişir. Küçük turplar için en az 15 cm ve daha büyük turplar için en az 25 cm derinliğinde saksılar kullanın. Yüzey alanı geniş bir saksı kullanıyorsanız, birden fazla turp yetiştirebilirsiniz.

Yalnızca her bitkiye büyümeleri için yeterince alan sağlamak için bitkiler arasına en az 5 cm aralık bırakın. Seçtiğiniz turpun çeşidine göre 24 ila 60 gün içinde turpları toplayabilirsiniz.

8- Biber

Saksıda yetiştirebileceğiniz en kolay sebzelerden bir diğeri biberdir. Biber yetiştirmek için geniş ve derin bir saksı seçmelisiniz. Saksının derinliğinin 30 cm olması ideal olacaktır. Biber yetiştirmek istiyorsanız güneş ışığına maruz bırakın ve bitkiniz çiçek açıp sebze verene kadar gübreleyin.

Balkonda sebze yetiştirmek için ipuçları

Genelde ağır gelebileceği, drenaj sorunlarına neden olabileceği, mahsulünüze zarar verebilecek haşereler ya da hastalıklar içerebileceğinden dolayı bitkiniz için rastgele bir toprak kullanmayın. Saksıda yetiştireceğiniz bitkiler için özellikle hazırlanmış olan saksı topraklarını kullanabilirsiniz. Organik saksı toprağı kullanmanız ideal olacağı gibi toprağın içerisindeki organik maddeyi arttırmak ve su tutumu ile drenajı arttırmak için çürümüş organik maddeli gübre ya da solucan gübresi kullanabilirsiniz.

Sebze ve bitkilerin çoğu günde en az sekiz saat güneş ışığı almayı sevdiği için balkonunuzun bolca güneş ışığı aldığından emin olun. Balkonunuz, terasınız ya da pencereniz yeteri kadar güneş ışığı almıyorsa yetiştireceğiniz sebzeyi doğru seçmeniz gerekir. Havuç ve turp gibi kök sebzelerle birlikte marul, pazı ve lahana gibi yaprakları yeşillikler için altı ila sekiz saat güneş ışığı gerekecektir.

Sebzeler çokça susadığı ve büyüme dönemi boyunca bolca suya ihtiyaç duyacakları için yakınlarda su kaynağı olduğundan emin olun. Bu sayede bitkilerinizin susuz kalmaması için uzun mesafeler boyunca su dolu kaplar taşımanız gerekmeyecektir.

Saksıları tutmayı planladığınız yerin yukarısına bakın ve saksıların tente altına ya da karşınızdaki evin tam karşısına yerleştirmediğinizden emin olun. Bu sayede bitkileriniz yağmur sularına ulaşabilir. Yoğun bir yağmur sonrası bitkilerinizi tekrar sulamanıza gerek kalmaz.

Yetiştirmek istediğiniz bitkilerin köklerini destekleyecek kadar büyük ve derin saksılar seçin. Bu sayede sebzelerin saksı değiştirmenize gerek kalmadan büyümek için yeterli alanları olun. Ayrıca saksıların yeterli drenajı sağladığınızdan emin olun.