- ay: Sebep ve sonuç
Bebeğinizin bir şeyleri yere düşürmekten zevk aldığını fark ettiniz mi? Bu ‘oyun’un verdiği heyecan (sizi çileden çıkarsa da bu, onun için bir oyun), aslında bir parça yemeğin fırlatılınca ya da yere düşürülünce ne olduğunu görmek istemelerinden kaynaklanıyor. 6-12 arasında bebekler, yaptıkları eylemlerin bir sonucu olduğunu anlamaya başlar ve bu sonuçları incelemeye çalışırlar. Peki neden bu oyunu siz kurmayasınız? “Bir kahve kutusunun plastik kapağına delik açın ve bebeğinize o delikten geçebilecek oyuncaklar verin.” diyor Merediz ve ekliyor, “Oyuncakları kapaktan içeri sokmasına ve kapağı açıp onları tekrar boşaltmasına yardım edin.” Bebeğinizi bu basit oyunla ne kadar fazla oyalayabileceğinizi gördüğünüzde şaşıracaksınız.
- ay: Müzik enstrümanları yapın
Bebekler farklı seslerle oynamayı sever. Sadece bir günlüğüne içinizdeki düzen delisini susturun ve mutfaktaki tencere, tava ve plastik kapları çıkartın. Bebeğinizin eline tahta bir kaşık ya da plastik spatula verin ve ona, kaplara nasıl vurulacağını gösterin. Hem çok eğlenecek (sebep ve sonuç meraklarını hatırlayın), hem de bilimsel gözlem yapmış olacaklar (daha hızlı vurmak daha yüksek sese neden olur, gibi). Hatta ritim bile tutturabilirler. O oynarken müzik açmayı deneyin; bazı bebekler müziğin ritmine göre vuracak ya da sallanacaklardır.
Bunun yanında, farklı boyutlardaki plastik kaplara pişmemiş fasulye taneleri koyabilir ve bebeğinizin kapları sallayarak farklı sesler çıkarmasını sağlayabilirsiniz. Sadece içindekileri ağzına sokmaması için kapların iyice kapalı olduğundan emin olun yeter. İpucu: Koli bandı işinizi görecektir.
- ay: Bebeklerle oynayın
Oyuncak hayvanları ya da plastik yiyecekleri de tercih edebilirsiniz tabii. Aslında oyuncağın ne olduğunun çok önemi yok; önemli olan hayal gücü. Oyuncaklar, peluş hayvanlar ve plastik yemekler, hayali oyunlar oynamak için uzun zamandır kullanılan objeler. Razzbelly Erken Çocukluk Danışmanlık Hizmetleri’nin sahibi Jessica McMaken, “9 aylıktan itibaren, çocuklar oyuncak bebeklerini sallar, onlara yemek yedirir ve telefonla konuşuyor numarası yaparlar.” diyor.
Oyuncak bebeklerle oynarken kendinizi biraz gülünç hissedebilirsiniz. Ancak “Eski moda evcilik oyunları, aslında çocukların zekâ gelişimleri için son derece önemli” diyor McMaken ve ekliyor, “Çocuklar evcilik oynarken problem çözmeyi öğreniyor, çok önemli sosyal becerileri kullanıyor, özgüvenlerini geliştiriyor, dil becerilerini pekiştiriyor, hatta okuma-yazma ve matematik becerilerini bile kullanmış oluyorlar.” diyor.
10. ay: Sayı sayın
Bebeğinizin ilk sayılarını sıralaması için biraz daha beklemeniz gerekecek, ancak ona rakamları tanıtmak için çok da erken sayılmaz. Bu yüzden çocuğunuzla birlikte her şeyi sayın; arabaları, topları, bebekleri, elmaları, merdivenleri… Neyi saydığınız önemli değil. Önemli olan, çocuğunuzun birebir eşleme denen, çok önemli bir matematiksel kavramı öğreniyor olmasıdır.
Yetişkinler İçin Matematik (Math for Grownups) kitabının yazarı Laura Laing, “Birebir eşleme kavramı, bir sayıyı bir objeyle eşleme temeline dayanır.” diye açıklıyor. “Çocuklar, birinci arabanın birle, beşinci arabanın beşle ilişkili olduğunu bilerek doğmuyor. Yetişkinler olarak bize gülünç gelebilir, çünkü biz bu bağlantıyı otomatik olarak yapıyoruz. Ancak küçük bir çocuk için bu oldukça zor.”
11. ay: Çamaşır yıkayın
Çamaşır yıkamanın bir külfet olduğunu düşünüyorsunuz ama bebeğiniz sizinle aynı fikirde değil. Bir sebepten dolayı bebekler, çamaşır sepetlerinin içindeki her şeye bitmek bilmez bir ilgi duyarlar. Bu ilgiyi bir avantaja çevirebilirsiniz. Erken dönem çocukluk eğitmeni Brandi Fisher, çocuğunuzun temiz çamaşırlarla dolu bir sepetin kenarından tutup, içindekileri keşfetmesine izin vermeniz gerektiğini söylüyor. Bir şeyi çekip kaldırma hareketi, bebeğin bacaklarının güçlenmesine ve kaba motor becerilerinin gelişmesine yardımcı oluyor. Ayrıca kıyafetlere dokunup onları hissetmesi de, dokunma duyularını harekete geçiriyor.
Daha eğlenceli olsun istiyor musunuz? O zaman bir çift çoraptan top yapın ve bebeğinizle yakalamaca oynayın. Ya da onu çamaşır sepetinin içine koyup odada gezdirin. Boş bir sepet ve temiz kıyafet yığınları ile saklambaç bile oynayabilirsiniz.
12. ay: Beraber yap-boz yapın
B.EcoChic’in kurucusu Moreno diyor ki, “Ahşaptan basit yap-bozlar, 1 yaşından itibaren bütün çocuklar için oldukça yararlıdır. İnce motor becerilerinin, el-göz koordinasyonunun ve üç boyutlu algılamanın gelişmesine yardımcı olur.”
İşe, sadece bir kaç iri parçadan oluşan ve ahşaptan tutma yerleri olan yap-bozlarla başlayın. Tombul bebek ellerinin kavraması için, normal yap-bozlardan çok daha elverişlidirler.
