Beş faktörü göz önünde bulundurarak iyilik ve mutluluk seviyenizi yükseltmek sizce mümkün müdür? PERMA modeli, tam olarak bununla ilgilidir. Bugünkü yazımızda bunu tartışacağız; bu sayede PERMA modelini uygulamaya başlayabileceksiniz.

Pozitif ya da negatif olmalarından bağımsız olarak, sonuçta mutluluk elde edilecekse duygularınıza sahip olmanız önemlidir. Aynı zamanda tatmin seviyenizi arttırmanın yolları olduğunun farkında olmanız da önemlidir. Buna örnek olarak Martin Seligman’ın PERMA modelini gösterebiliriz.

Dahası iyi oluş seviyeniz, belli beş faktörün niteliğini ve niceliğini büyük ölçüde değiştirebilir. Bu, inanılmaz gibi görünse de Seligman bu modeli belli amaçlar dahilinde gerçekleşti. PERMA modelinin ne olduğunu ve daha mutlu olmak için bunu nasıl uygulamaya geçirebileceğinizi öğrenmek için okumaya devam edin.

“Gerçek mutluluk, kendilerinizi başkalarıyla kıyaslayarak değil, kendiniz için çıtayı yükseltmekten kaynaklanır.”

Martin E.P. Seligman

PERMA modelini keşfetmek

Kimi insanlar tarafından pozitif psikolojinin babası olarak kabul edilen Martin Seligman, mutluluk teorisi olarak da isimlendirilen bu modeli geliştirdi. Bu model, insanların daha mutlu olmak için özgür bir şekilde neyi seçtiklerinin açıklamasıdır.

Bu model, Seligman’ın mutluluk için üç yaşam tarzı modelinin bir uzantısıdır. Bu modele göre Seligman, mutluluk yolunda olmak için üç yol düşünmüştü. Hatta bunlar, PERMA modelinin faktörlerine oldukça benzemektedir.

  • Öncelikle keyifli yaşam; bugünün, geçmişin ve geleceğin pozitif duygularını arttırmayı hedefler.
  • İyi yaşam, akış deneyimleri elde etmek için potansiyelinizi harekete geçirmekle ilgilidir.
  • Anlamlı bir yaşam, kişisel olanın ötesine geçen hedefler geliştirmektir.

PERMA, bu teorinin temelini oluşturan beş faktörün kısaltmasıdır. Bu faktörleri birazdan ayrıntılı olacak okuyacaksınız. Bunların her biri üzerinde çalışmanın ve bunları geliştirmenin iyimserlik, motivasyon ve tatmin seviyenizi arttırmanıza yardımcı olacağını unutmayın. Ancak bu faktörler aşağıdaki koşulları karşılamalıdır:

  • İyilik haline katkıda bulunmaları gerekir.
  • Kişinin iyilik halini teşvik etmelidir ve diğer değişkenlerden birine ulaşmak için yöntem değildirler.
  • Son olarak ise bu modeldeki diğer değişkenlerden bağımsız olarak ölçülmeli ve tanımlanmalıdırlar.

Seligman’ın söylediği gibi, bu faktörlerin hepsi aynı seviyede çalışmamalı ve onları geliştirmek, asla bir görev gibi hissettirmemelidir. Kendinizi en çok tanımladığınız şeylerle daha çok iç içe olmalısınız. Seligman, bu modelin insanların ne yaptığının sadece bir açıklaması olduğunu söylüyor; bir reçete değil.

P – Pozitif duygular (Positive emotions)

Bu kısım, negatif duyguların üstünü kapatmaktan değil, pozitif duyguları arttırmaktan ibarettir. Bunlar, sadece negatif duyguların üstesinden gelmek için araçtır.

Pozitif duygular, hayattan tatmin olmanıza ve olumsuz şartlara rağmen pozitif kalmanıza izin verir. Bunlara örnek olarak aşk, huzur, bolluk ve zevk gösterilebilir.

E – Bağlanma (Engagement)

Bu, uyuma ulaşmak ve akış durumuna ya da en iyi harekete geçme durumuna girmek için kendi gücünüzle ve kuvvetinizle yapmanız gereken bir anlaşmadır.

Bu akış hali ya da akış hissi, genelde aktivitelere dahil olduğunuzda hissettiğiniz şeydir. Diğer bir deyişle gerçekten onlara odaklar ve zamanın durduğu hissini yaşarsınız. Gördüğünüz üzere bu durum, kendinizi bir akış haline götüren aktiviteleri aramaya adamakla ilgilidir.

R – İlişkiler (Relationships)

Sosyal varlıklar olarak, iyiliğin ve tatminin vazgeçilmez ana kaynakları ilişkilerdir. Bunun nedeni, ilişkilerin bir destek ve koruma kaynağı oluşturmasıdır.

Tatmin edici ilişkiler, doğru bir gelişim için sorumluluktur; bu nedenle ailenizle, arkadaşlarınızla ve iş arkadaşlarınızla olan ilişkilerinize dikkat etmelisiniz. Bu faktör, sosyal ilişkilerin iyileştirilmesi anlamına gelir; yani bu faktöre sosyal becerileriniz ile araçlarınızın gelişimini de dahil etmelisiniz.

M – Anlam (Meaning)

Bu faktör, kendi bireysel hedeflerinizin ötesine geçen yaşamın anlamını bulmakla ilgilidir. Kendinizin ötesine geçmelisiniz. Bu, dünya için yapabileceklerinizle alakalıdır.

Bu sayede tüm hedefleriniz ve başarılarınız çok daha insanüstü bir arka plana sahip olacak ve onlara daha fazla sosyal değer ve ahlak sağlayacaktır.

A – Başarı (Accomplishment)

Başarı, yeterlilik hissinizi arttıran hedefler belirlemek ve bu hedefleri gerçekleştirirken özerklik seviyenizin artmasıyla ilgilidir.

PERMA modelini uygulamaya geçirmek

Pozitif duygular üzerinde çalışmak için herhangi bir durumu hayal etme egzersizi yapın.

Bağlanma için ise sizi genellikle akışa sokan faaliyetlerin bir listesini yapmalısınız. Ardından haftalık, aylık veya yıllık olarak (imkanlarınıza bağlı olarak) bunları yapma sözü verin.

Sonrasında sosyal ilişkileri geliştirmek için yapmanız gereken ilk şey onları değerlendirmek olacaktır. Çünkü ilişkilerin niceliklerini ve niteliklerini keşfetmek, hangilerinin daha fazla dikkat ve çalışma gerektirdiğine ve nerede olduklarına dair size ipuçları verir.

Hayatınızda anlam bulmanın iyi bir yolu, her gün kendinize şu gibi basit soruları sormaktır: Amacım nedir? Neden buradayım? Dünyada olma şeklimi nasıl geliştirebilirim? Ardından bu sorulara cevap vermek, büyük olasılıkla anlamlı aktivitelere dahil olma arzunuzu uyandıracaktır.

PERMA modeli ile ilgili son söz

Başarılarınızın farkında olmak, bunlar ne kadar küçük olursa olsunlar, tatmin olmanın ve motive olmanın harika bir yoludur. Hatta bu, hedefler belirlemeye devam etmenizi ve onlara ulaşmak için çabalamanızı teşvik eder.

Gördüğünüz gibi PERMA modeli, izlemesi kolay bir model ve pek çok faydası bulunuyor. Şimdi hepsini uygulamaya koymak ve kendiniz için fayda sağlamak size kalmış bir şey. Kendiniz üzerinde çalışmayı unutmayın. Bunu seveceksiniz!