Öz yağlar kadar etkili ürünler bulmak oldukça zor ancak bu durum onların yan etkilere de açık olmalarına sebep oluyor. Her ne kadar harici yani cilt üstü uygulamalarda muhteşem etkilerinden bahsedilen bir ürün olarak son yıllarda hep pazarlansa da bir klinik aromaterapist olarak eklemem gereken en önemli şey, öz yağların toksik etkisidir. Bütün öz yağlar gibi çay ağacı yağı maalesef istenmeyebilecek pek çok yan etkiye de sahip ve bunlar hakkında fikir sahibi olmak gerekli.

Çay Ağacı Yağı Nedir?

Avustralya’ya has bir bitki olan çay ağacından üretilmektedir, ancak Türkçeye Hint defnesi olarak çevirdiğim bu öz yağın Latince adı, Maleleuca alternofolia’dır. Avustralya aborjinlerinin sıtmadan enfeksiyona pek çok rahatsızlıkta kullandığı çay ağacı yağı, bir öz yağdır ve solgun sarıdan tutun da renksiz haline kadar pek çok renkte karşımıza çıkabilmektedir.

Oral olarak alındığında yani ağız yoluyla kullanıldığında, toksik hale gelebilen yağ, kozmetik ve cilt bakım ürünlerinde düşük miktarlarda kullanılmaktadır. Ayrıca pek çok rahatsızlığa da iyi geldiği belirtilmektedir ve bunların bir kısmı kanıtlanmıştır. Özellikle mikrop karşıtı özellikleri ve dermatolojik problemlere karşı nitelikleri onu etkili bir ürün kılmaktadır.

Çay Ağacı Yağı Güvenli Midir?

Bilmeniz gereken şudur ki, tüm öz yağlar damıtma yoluyla elde edilir, 10 ml öz yağ için kilolarca bitkinin aktif içeriği öz yağa ayrıştırılır. Bitkiler yani aromaterapi ve fitoterapi ilaç bilimi farmakolojinin çıkış noktasıdır, yani kullanılan öz yağlar ilaç etkileşimindedir. Nasıl ki bir ilacı reçetesine kullanımına bağlı kullanmaz ise zararlı olacaksa, tüm öz yağlar da aynı şekilde zararlıdır. Çay ağacı içilmez, ağızdan alınacak olursa zehirli olmaktadır. Zira içeriğindeki kimyasallar rafine oldukları için tüketilmeleri tehlikelidir. Dolayısıyla onu doğrudan tüketmemek gerekir.

Cilde uygulandığı zaman genelde güvenli olan yağ, bazı bireylerde cilt rahatsızlıklarına ve kızarmalara sebep olabilmekte, hatta cilt kuruluğu ve kaşıntılar da yaratmaktadır.

Alerjiler

Çay ağacı yağına alerjiniz olabilir ve alerji halinde cilt inflamasyonlarından tutun da ciddi cilt reaksiyonlarına kadar farklı tepkiler ortaya çıkabilir. Alerjisi olmayanlarda böyle bir problem olmasa da, genel olarak kullanımına dikkat etmek gerekir.

Cilt rahatsızlıkları bilhassa yağın kuru ve çatlak cilde doğrudan uygulanması halinde ortaya çıkabilmektedir. Belirtiler arasında batma, kaşınma, yanma gibi belirtiler yer almaktadır ve bu yüzden kullanmadan önce ufak bir bölgede ön uygulama yapmanız tavsiye edilmektedir.

Karanfil, guava ve okaliptüse alerjisi olanlar da çay ağacı yağından etkilenebilirler. Özellikle yağın yıllanmış olması alerji yaratma kapasitesini arttırmaktadır.

Diğer alerjik reaksiyonlar arasında tıkanma, kramplar, ishal, şişkinlik, kusma, bulantı, sersemlik ve hatta anaflaksi bulunmaktadır.

Bir çalışmanın sonuçlarına göre, çay ağacı yağının sebep olduğu alerjiler genellikle onun doğrudan saf olarak cilde sürülmesinden kaynaklanmaktadır ve bu yağı içeren kozmetik ürünlerini kullanırken de dikkatli olmak gerekir.

Tadı Kötüdür

Çay ağacı yağının içerisindeki bileşenler zaman zaman gargaralar içerisinde de kullanılmaktadırlar ve çürüklere karşı oldukça etkili olmaktadırlar. Ancak bu yağı içeren gargaraların kötü bir tada sahip oldukları da bilinmektedir.

Saç Derisi Problemleri

Çay ağacı yağı kepek gibi saç derisi problemlerine karşı kullanılmaktadır ancak bu konuda daha fazla araştırma gerekmektedir çünkü bazılarında bu bölgelerde alerjiye sebep olmaktadır.

Depresif Davranışlar

Bu yönü her ne kadar insanlarda gözlenmiş olmasa da, çay ağacı yağının haricen bol miktarda uygulandığı kedi ve köpeklerde toksisite işeretleri ve depresyon belirtileri görülmüştür. Özellikle doğrudan tüketildiği zaman ciddi bir sersemlik ve yorgunluk yaşatabilmektedir.

Hormonal Yan Etkiler

Çay ağacı yağının ergenlik dönemindeki erkeklerde göğüs büyümesine sebep olduğu tespit edilmiştir. Bu yağ, potansiyel bir endokrin engelleyici olarak davranmaktadır ve bu da göğüs büyümesine sebep olabilmektedir.

İshal

Çay ağacı yağının bir diğer yan etkisi ise ishaldir. Doğrudan tüketilmesi bazı vakalarda ishale sebep olmaktadır ve bunun temel sebebi yaşanan alerjilerdir.

Burun Polipleri

Çay ağacı yağı genellikle burunda ortaya çıkabilen polipler için önerilmektedir ancak aynı zamanda burun akmasına, yanmasına hatta batmasına sebep olabilmektedir. Ayrıca polip küçülmeden önce şişme de gösterebilir.

Kulak Hasarı

Çay ağacı yağının kulak enfeksiyonlarını tedavi etmekte kullanılması yaygın bir durum ancak şişkinlik gibi durumlara sebep olabildiği için taşıyıcı bir yağla seyreltilmesi önerilmektedir. Bu şekilde kulak kanalına enfeksiyon tedavisi için damlatılabilir.

Ancak bazı çalışmalarda onun iç kulağa hasar verebileceği de belirtilmektedir.

Ağız İnflamasyonları

Çay ağacı yağının ağızdaki plakları temizlemekte pek etkili olmadığı ve inflamasyonlara sebep olabildiği belirtilmektedir.

Kas Kasılmaları

Hayvan toksisoloji uzmanları, kedi ve köpeklere haricen uygulanan bol miktarda çay ağacı yağının kas kasılmalarına sebep olduğunu göstermiştir. Bu da aşırı dozlarda sürülmesinin insanlarda da benzer etkiler doğurabileceğine dair düşünceler ortaya çıkartmıştır.

Cilt Problemleri

Çay ağacı yağını haricen kullansanız bile, cilt sorunlarına karşı dikkatli olmanız gerekli çünkü yanma ve kızarma gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bilhassa cildi hassas bir yapıya sahip olanlar ondan uzak durmalılar çünkü çay ağacı yağı sert yapıya sahip bir yağdır ve egzema sahipleri çok dikkatli olmalılar.

Şüpheleri olanlar hali hazırda seyreltilmiş olarak satılan versiyonlarını deneyebilir yahut lavanta, biberiye yahut manuka yağı gibi cilde daha hassas davranan yağları tercih etmeliler.

Çay ağacı yağı cildin dış katmanlarını aşabilmektedir ve bu nedenle ciltten emilen toksisite ihtimalini arttırmaktadır.

Hamilelik ve Emzirme Döneminde Çay Ağacı Yağı

Çay ağacı yağı doğum sırasında kasılmaları azaltarak anne ve bebeği risk altına sokmaktadır. Ayrıca emzirme dönemine dair yeteri kadar araştırma olmadığı için ondan uzak durmak faydalı olabilir.