Pek çok insan hayatının bir bölümünde kendini depresyondaki partnerini desteklerken buluyor. Aile ve arkadaşların desteği ruh hastalıklarının tedavisinde önemli bir rol oynayabilir.

Depresyon ABD’de her sene 16 milyon yetişkini etkileyen bir rahatsızlık. İlişkiler üzerinde bir yük olabilir ve sevilen bireylerin çaresiz, çileden çıkmış ve korku dolu hissetmelerine sebep olabilir.

Belirtiler Hakkında Sorulacak Sorular

Kişinin depresyonunun şiddetini anlayabilmek için, belirtilerin yaşamlarını nasıl etkilediğini keşfetmek yardımcı olabilir.

Belirtiler hakkında soru sormak aynı zamanda partnerinizin hisleri ve deneyimleri ile ilgili olduğunuzu da gösterebilir.

Sorulabilecek faydalı sorular arasında şunlar var:

  • Nasıl hissettiğini anlamama yardımcı olur musun?
  • Şu anda hangi aktiviteleri keyifli buluyorsun?
  • Başkalarıyla zaman geçirmekten keyif alıyor musun?
  • Enerji düzeylerin nasıl?
  • Normalden daha fazla veya az uyuyor musun?
  • Normalden daha fazla veya az yiyor musun?
  • Konsantre olabiliyor musun?
  • Ölüm veya intihar düşüncelerin var mı?

Kaçınılacak Sorular

Yargılayıcı görünen veya depresyondaki kişiyi suçlayacak sorular sormaktan kaçının. Belirtileri için hali hazırda kendilerini suçluyor olabilirler ve daha fazla yargılamadan ziyade desteğe ihtiyaçları var.

Ayrıca depresyon gibi ciddi bir tıbbi rahatsızlığı önemsizleştirmemek de önemli.

Sormaktan kaçınılması gereken sorular şöyle:

  • Neden neşelenemiyorsun?
  • Seni mutlu etmiyor muyum?
  • Ne zaman daha iyi hissedeceksin?
  • Bunların hepsinin senin kafanda olduğunu anlayamıyor musun?
  • Bu konuyu neden bu kadar büyütüyorsun?
  • Başkalarının durumunun senden daha kötü olduğunun farkında değil misin?

Partnerinizi Desteklemenin Yolları

Depresyon Hakkında Bir Şeyler Öğrenin

Depresyon hakkında eğitimli hale gelmek bu rahatsızlığa sahip yakınlarınızı desteklemeyi daha kolay hale getirir. Belirtileri öğrenmek genellikle onları fark etme ihtimalinizi de arttırır.

Belirtiler hafiften ağır düzeye kadar değişebilir ve zamanla da farklılık gösterebilirler. Ancak Amerikan Psikiyatri Derneği, doktor depresyon tanısı koymadan önce belirtilerin en az 2 hafta sürmesi gerektiğini belirtiyor.

Depresyon belirtileri arasında şunlar var:

  • üzüntü, değersizlik ve suçluluk hissi
  • geçmişte keyif alınan aktivitelere ilgiyi kaybetme
  • iştah ve kilo değişimleri
  • uyku alışkanlıklarında değişimler
  • yorgunluk ve enerji kaybı
  • konsantrasyon ve karar verme zorluğu
  • ölüm ve intihar düşüncesi

Onların Hislerini Anlayın ve Doğrulayın

Depresyonu olan kişiyi dinlemek ve empati göstermek önemli. Empati, başkasının hislerini anlayabilme ve paylaşabilme yetisidir. Empatiyi gösterebilmenin yollarından birisi kişinin söylediklerine yanıt vermek.

Örneğin “hiç bir şey daha iyi olmayacakmış gibi hissediyorum” diyen bir kişiye karşılık partneri “gelecekten umutlu değilmişsin gibi görünüyor” diyebilir.

Sürekli karşıdaki kişiyi neşelendirmeye çalışmak yardımcı olmaz çünkü bu onların his ve durumlarını onaylamadığınız anlamına gelir. “Yarın daha iyi olacak, neşelenmeye çalış” gibi cümleler hastalığın doğasının gözardı edilmesine sebep olur.

Sizden Ne İstediklerini Sorun

Daha fazla anlayış ve destek gösterebilmek için kişiye ihtiyaçlarını sorun. Şunlara ihtiyaçları olabilir:

  • ilaçlarını hatırlatmanız
  • doktor veya terapiye giderken arkadaşlık etmeniz
  • evde yemek yapmak
  • sosyalleşme veya spora cesaretlendirme
  • bir sarılma veya elini tutma
  • bazen yalnız bırakılma

Sorabileceğiniz bazı yardımcı sorular şöyle:

  • Yardımcı olmak için ne yapabilirim?
  • Eğer …’yı yaparsan sana yardımcı olur mu?

Tedaviye Cesaretlendirin

Depresyon kişinin motivasyonunu kaybetmesine sebep olabilir ve bu da tedavinin önünde bir engel olabilir. Fakat ABD’deki Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü, depresyon sahibi çoğu insanın iyileşmek için tedaviye ihtiyacı olduğunu belirtiyor.

Depresyonu olan birisini destekleyenler, onların doktor veya ruh sağlığı uzmanına görünmeleri konusunda cesaretlendirici olarak önemli bir rol oynayabilirler.

Partnerinizin tedavi görmesini sağlamak için şunları deneyebilirsiniz:

  • partnerinizin belirtilerini kayda geçerek ve onunla paylaşarak
  • endişe ve düşünceleri paylaşarak
  • yardım etme isteğinizi ifade ederek
  • terapi, ilaçlar ve yaşam tarzı değişimleri gibi tedavi seçeneklerini tartışarak

Tedaviye cecsaretlendirmenin bir diğer yolu ise depresyondaki kişinin adına randevu almak ancak bunu sadece onlar da isterlerse yapın. Ayrıca randevuya giderken onlara eşlik etmeniz de yardımcı olabilir.

İyileşme Sürecinde Destek Olun

Depresyondan kurtulmak mümkün olsa da, bu bazen zor olabilir. İyileşme sürecindeki partnerinizi desteklemek için şunları yapabilirsiniz:

  • randevu ve ilaçlarının takibi için yardımcı olabilirsiniz
  • çoğu gün birlikte fiziksel aktivite yapabilirsiniz
  • birlikte sağlıklı öğünler planlayabilir ve hazırlayabilirsiniz
  • evdeki stres kaynaklarını azaltmayı deneyebilirsiniz
  • hedefleri küçük ve ulaşılabilir yapabilirsiniz
  • onu başkalarıyla sosyalleşmesi için cesaretlendirebilirsiniz
  • birlikte eğlenceli aktiviteler planlayabilirsiniz
  • kişinin iyileşme sürecindeki yolculuğunda aldığı yola dikkat çekebilirsiniz
  • kişiyi tedaviye zorlamaktan kaçınmalısınız

Şunlar gibi şeyler söyleyerek yalnız olmadıklarını bilmelerini sağlayın:

  • Senin için buradayım.
  • Bununla birlikte başa çıkacağız.

Ayrıca ruh hastalıklarına sahip olan aile bireyleri için destek gruplarına katılmak da önemli. Çiftler de çift terapisi veya aile danışmanlığı ile fayda görebilirler.

Kötü Günlerin Olabileceğini Kabullenin

Depresyondaki kişilerin iyi ve kötü günleri olur. Kötü günlerle başa çıkmak için şunlara dikkat edin:

  • kötü günlerin olmasını bekleyin
  • bunun depresyonun normal bir parçası olduğunu anlayın
  • bu zamanlarda sevgi ve desteğinizi geri çekmeyin
  • biraz zaman ayırın ve birlikte veya başkalarıyla birlikte keyifli şeyler yapın
  • her günün böyle olmayacağını unutmayın, iyi günler de olacak

Kendinize Bakın

Depresyonu olan partnere dikkat etmek enerjinizi emebilir, çiledek çıkarabilir ve korkutucu olabilir.

Araştırmalar depresyon sahibi bir eşe sahip olmanın kişinin depresyon belirtileri gösterme ihtimalini arttırdığını gösteriyorlar. Risk özellikle depresyonu olan kadını destekleyen bir erkeğin bulunması halinde yüksek.

Bu ruh hastalığına sahip olan birisine destek olanlar kendi ruh sağlıklarına da dikkat etmeliler. Bunu şöyle yapabilirsiniz:

  • pozitif kalmaya çalışarak
  • iyileşme sürecine dair gerçekçi beklentilere sahip olarak
  • onların da dinlenme ve saygı duyulma haklarının olduğunu bilerek
  • aktivite ve hobilere vakit ayırarak
  • partner dışındaki kişilerle de sosyalleşerek
  • arkadaş ve akrabalardan yardım alarak
  • düzenli sporla
  • sağlıklı bir beslenmeye sahip olarak
  • bol bol uyku ve dinlenme ile
  • depresyonu olan aileler için varolan destek gruplarına katılarak

Nasıl ve Ne Zaman Profesyonel Destek Almalı?

Profesyonel tedavi, iyileşme sürecinin önemli bir parçasıdır. İlk adım ise genellikle ilaçlar, psikoterapi veya her ikisini de önerebilecek bir doktora görünmektir.

Özellikle ağır depresif vakalarda veya hayati tehlike oluşturan durumlarda 112’yi aramak veya en yakın acile gitmek gerekiyor.

İntiharın Uyarı İşaretleri

Depresyonu olan insanlar intihar riskine sahip olabilirler. Amerikan İntiharı Önleme Vakfı’na göre, intihar sebebiyle ölenlerin yarısından fazlası majör depresyona sahip.

Depresyonda bir partneri olanlar daima intiharın uyarı işaretlerinin farkında olmalılar ve böylece gerekirse hemen aksiyona geçebilirler. Uyarı işaretlerinden bazıları şöyle:

  • ölüm ve intihardan bahsetmek
  • intihar planı olması
  • ilaç toplama veya silah satın alma gibi intihar araçları hazırlamak
  • vasiyet veya intihar mektubu hazırlamak
  • sahip olunan şeyleri başkalarına vermek
  • aile ve arkadaşlara hoşçakal demek
  • riskli veya sorumsuz davranışlarda bulunmak
  • ruh hali ve kişilikte aşırı değişimler
  • sosyalleşmekten kaçınmak

Eğer birisinin intihar riski altında olduğunu fark ederseniz hemen yardım almalısınız.

Eğer sevdiğiniz birisi intiharı düşünüyor ancak acil bir risk altında değilse, o kişinin doktoruna ulaşmalı ve ayrıca diğer aile üyelerinden veya destek gruplarından destek alınmalı.

İntiharı Önlemek

Eğer birisinin kendine zarar verme, intihar etme veya başkasına zarar verme anı içerisinde olduğunu fark ederseniz şunları yapın:

  • 112’yi arayın
  • Uzman desteği gelene kadar o kişiyle kalın
  • Çevreden silahları, ilaçları ve zararlı olabilecek nesneleri hemen kaldırın
  • Kişiyi yargılamadan dinleyin

Sonuç Olarak

Depresyonda olan partneri hem duygusal hem de pratik olarak desteklemek iyileşme sürecini geçmelerine yardımcı olabilir.

Bir başkasının bakımını üstlenmek ödüllendirici olabileceği kadar zorlayıcı da olabilir. Bakım yapanlar bu nedenle kendi ruh sağlıklarına da dikkat etmeliler.