Cep telefonları ve kanser arasındaki ilişki bir süredir biliniyor ancak son dönemlerde phubbing olarak İngilizce’ye geçmiş olan tabir, ülkemizde de ciddi bir problem haline geldi. Phubbing olarak adlandırılan alışkanlık, cep telefonunu devamlı kurcalamak anlamına geliyor ancak işin ince noktası, sosyal bir ortamda, arkadaşlarımızla birlikteyken bile telefonu elimizden bırakmamak.
Bunu bazen hepimiz yapıyoruz, bazen de bizi dinlemek yerine telefonunu kurcalayan arkadaşlarımız nedeniyle sinirlerimizi bozuyoruz. Çünkü bu alışkanlığın pek çok zararı olduğunu da araştırmalar ortaya koyuyor ve hem ilişkileri bozması hem de hayat tatmininizi azaltması diğer yan etkileri arasında yer alıyor.
Phubbing Nedir?
Phubbing dostlarımızla birlikteyken, önemli görüşmelerin ortasında bile telefonu kurcalayıp durmak olarak tanımlanıyor ve uzmanlar bu uygulamanın bazı diğer bağımlılıklar ile ortak şekilde geliştiğini belirtiyor:
• Cep telefonu
• Mesajlaşma
• Sosyal medya
• İnternet bağımlılığı
2018 yılında 400 genç birey üzerinde yapılan araştırmalar, telefonunu devamlı kurcalayan bireylerin internet, akıllı telefon bağımlılığına sahip olduklarını, ayrıca bir şeyleri kaçırma korkusu yaşadıklarını ve kişisel kontrolden uzak kaldıklarını gösteriyorlar.
Bu durum her ne kadar modern hayatın bir parçası haline gelmiş olsa da, bizce çok da normal karşılamak ve üzerine tekrar düşünmek gerekiyor.
Phubbing’in 4 Temel Tehlikesi
İlişkilere Hasar Verir
İlişkiler üzerinde yapılan çalışmalarda, aile bireyleri, arkadaşlar ve iş arkadaşları arasındaki ilişkilerin bu eylemde hayli etkilendiği görülüyor. Mesajlaşma, sosyal medya gibi sosyalleşmeyi hedefleyen eylemler, bu nedenle bireysel ilişkilere hasar verir hale geliyorlar.
İki insan bir arada olduğunda bir tanesinin etkileşim yerine telefonuna odaklanması, sinire ve bağlantının koptuğu hissine sebep oluyor. Bu durum bazı bireylerin çileden çıkmasına bile sebep olarak ilişkilere daimi olarak hasar veriyor.
Romantik İlişkilere de Zarar Verir
Bir romantik ilişki içerisindeki iki bireyin birinin veya ikisinin de bu işi gerçekleştirmesi, ilişki üzerinde negatif etkilere sahip ve hem hayat tatminini bozuyor hem de depresyon işaretlerinden birisi.
Zihin Sağlığına Zarar Verir
2018 yılında yayınlanan bir klinik çalışmada, phubbingin sosyal etkileşim üzerindeki etkileri gözlenmiş. Katılımcılara 3 dakikalık bir animasyon izletilmiş ve bu animasyonda iki kişilik bir iletişimin taklidi yapılmış. Etkileşim sırasında animasyondaki diğer kişi gruba bağlı olarak devamlı olarak telefonunu kurcalamış, az miktarda kurcalamış ve hiç kurcalamamış. Bunun sonucunda phubbingin temel insan ihtiyaçlarına zarar verdiği ortaya çıkmış:
• Ait olma hissi
• Özsaygı
• Anlamlı bir varoluş
• Kontrol
Fiziksel, Zihinsel ve Sosyal Sağlık
Bu durum sadece yetişkinleri değil, gençleri de etkiliyor. Devamlı telefon ile meşgul olmanın sosyal sağlık, ilişki sağlığı, ve genel sağlık üzerinde etkili olduğu görülüyor.
Siz de Yapıyor Musunuz?
Devamlı telefonunuza göz atıp atmadığınızı merak ediyorsanız, kendinizde aşağıdaki belirtileri aramalısınız.
• Birisi sizinle konuşurken telefonunuza bakmak
• Sosyal ortamlarda telefonu elinizden bırakmamak
• Telefonunuzu gözünüzün önünden hiç ayırmamak
• Devamlı telefonu kontrol etmek
• Yatakta telefon ve diğer teknolojileri kullanmak
Akıllı Telefon Bağımlılığının Diğer Tehlikeleri
Akıllı telefon gibi teknolojilere bağımlı olmanın en büyük tehlikelerinden birisi yalnızlık. Telefonlar iletişim için kullanılsalar da bazen gerçekten iletişime geçmek için iletişim araçlarından vazgeçmek gerektiği de bir gerçek. Yalnızlık ise modern hayatta insanın karşılaştığı en büyük tehlikelerden bir tanesi. Hatta araştırmacılar, yalnızlığın obeziteden daha büyük bir ölüm riski taşıdığını belirtiyorlar.
Zihinsel ve duygusal sağlık problemlerinin yanında cep telefonları fiziksel rahatsızlıkları da beraberlerinde getiriyorlar. Her ne kadar son senelerde oldukça düşük elektromanyetik dalga salınımları mümkün olsa da, bunun da beyin üzerinde etkili olabildiği belirtiliyor.
Nasıl Kurtulmalı?
Telefonsuz Saatler Planlayın
Kendinize her gün telefondan uzak kalacağınız bir zaman aralığı belirleyin. 1 saat bile olsa, ulaşamayacağınız bir yere kaldırın ve unutun. Ayrıca geceleri telefonu kapatın ve gündüzleri belli saatlerde sesini kısın, sevdiğiniz bir insanla göz göze kaliteli sohbetle bezenmiş güzel bir vakit geçirin.
Telefonsuz Alanlar Yaratın
Evinizin belli odalarında telefon kullanılmasını yasaklayın. Yatak odanızda mesela, gece salonda bırakın telefonunuzu. Bunun yanında bazı etkinlikler esnasında telefon kullanımını da engeleyebilirsiniz.
Başkalarına Karşı Yapmayın
Dostlarınız çevrenizdeyken veya ailenizle birlikteyken telefonu kurcalayıp durmayı bırakın. Fark ettiğiniz anda, telefonunuzu çantanıza veya ulaşamayacağınız bi yere bırakın, unutun. Özellikle iş saatleri dışında işle ilgili konuşmaları yapmayın.
Zihninizi Odaklayın
Egzersiz, ibadet, meditasyon gibi stres alıcı aktiviteleri uygulayarak zihninizi başka şeylere odaklayın.
