Herkese merhaba! Bugünkü konumuz; “diyabet hastaları nasıl zayıflar ve diyabet diyeti”. Konuya geçmeden önce, diyabet hastalığından biraz bahsetmek istiyorum…

Diyabet Nedir?

Halk arasında şeker hastalığı adıyla bilinen diyabet; kan şekeri bozukluğudur. Genel olarak iki tip diyabet vardır; Tip-1 diyabet ve Tip- 2 diyabet. Tip-1 diyabet; genellikle aile geçişlidir, daha çok çocukluk çağında ortaya çıkar ve bu şekilde devam eder. Tip- 1 diyabetin kaynağına genetik geçişli desek de; nadiren enfeksiyon ya da stres gibi durumlarda da görülebilir.

Tip-2 diyabet ise; eskiden yetişkin hastalığı olarak bilinirdi ancak günümüzde o da çocukluk çağına kadar indi. Bunun nedeni, tip-2 diyabetin aslında yanlış beslenme, kilo alımı ve kan yağlarının artmasından kaynaklanmasıdır. Günümüzde artık herkes, kilo problemi yaşadığı için Tip- 2 diyabet hastalığına yakalanıyor. Özellikle çocuklarda da çok sık görülmeye başlandı.
İnsülin direncini artık herkes duyuyor. İnsülin direnci dediğimiz şey de; Tip-2 diyabet hastalığından bir önceki duraktır. Tip-1 diyabette insülin kullanımı daha yaygınken, Tip-2 diyabette doktorunuzun önerisine bağlı olarak ilaç ya da insülin kullanmanız gerekmektedir. Bu yazıda ise, ilaç kullanımına değinmeden, beslenme konusundan bahsedeceğiz.

Tip- 1 Diyabet ve Beslenme

Tip-1 diyabet için beslenme listenizi, diyetisyen ve doktorunuzla birlikte ayarlamalısınız. Ben, bu yazıda daha çok Tip-2 dediğimiz şeker hastalığından bahsedeceğim. Çünkü Tip-2 diyabet, daha çok yanlış beslenme ve kilo sorunu ile birlikte gelen bir problemdir.

Tip-2 Diyabette İdeal Kiloya Nasıl İnilir?

Burada vereceğim liste bir örnektir. Eğer kendi boyunuza ve kilonuza özel bir liste istiyorsanız, benim Cepte Diyetisyen uygulamamı uygulama marketinizden indirebilirsiniz. Benim burada bahsedeceğim, genel bir bilgilendirmedir. Gelelim beslenme sistemine…

Özellikle Tip-2 diyabeti olanlar; kesinlikle ideal kilolarına inmeliler. Yukarıda da bahsettiğim gibi, Tip-2 diyabette asıl hastalık şişmanlıktır. Şişmanlığın getirdiği yan etki olarak kan şekeri bozulması görülür. Bu nedenle, ideal kilonuza indiğiniz zaman kan şekeriniz büyük oranda düzelecektir. Peki, ideal kilonuza inerken nelere dikkat etmeniz gerekir?
Bu süreçte, glisemik indeksi düşük besinler tüketmelisiniz. Bunlara; kan şekerini ani yükselten ve yavaş yükselten besinler diyebiliriz. İdeal kilonuza inerken, kan şekerinizi hızlı yükseltmeyen besinler tercih etmelisiniz. Bu gruba örnek olarak; yoğurt, bakliyatlar, salata, sebze yemekleri, et, süt, meyve gibi kan şekerini dengeli yükselten besinleri gösterebiliriz. Glisemik indeksi yüksek besinlere örnek olarak ise; kek, börek, beyaz ekmek, pasta, beyaz undan yapılmış şeyler, çikolata, abur cubur yiyecekler, hazır paketli gıdalar gösterilebilir.

Kan şekerinin dengeli bir şekilde yükselmesi için, ara öğünlerinizde kalsiyum içeren besinler tercih etmelisiniz. Ani yükselmeler ve düşmeler yaşamamak için öğünlerinizde; ayran ya da yoğurt tüketebilirsiniz. Yani, eğer şeker hastalığınız varsa öğle ve akşam yemeklerinde yoğurt ya da ayran tercih etmelisiniz.

Yine öğünlerinizde; bulgur, esmer ekmek, kepekli pirinç ya da tam buğdaylı makarnadan da 1-2 kaşık tercih etmelisiniz. Çünkü, vücudunuzda şeker ilacın etkisi ile birlikte düşecektir. Eğer, bu tür besinler almazsanız, ani düşmeler yaşayabilirsiniz. Bu da, sağlığınız için tehlikeli olabilir.

Kahvaltıda, yumurta ve peynir gibi protein içeren besinler tüketmenizi öneriyorum. Bunlar da kan şekerini hızlı yükselmesini ve çabuk düşmesini engellemektedir. Bunların yanında dikkat etmeniz gereken en önemli şey ise; mutlaka 3 ana öğün ve 3 ara öğün tercih etmenizdir.

Sabah kahvaltınızı yaptıktan sonra, en fazla 2-2.5 saat içerisinde bir ara öğün tercih etmelisiniz. Öğle yemeğinden sonra, yine 2-2.5 saat sonra bir ara öğün yapmalısınız. Eğer, ara öğünlerde vücudunuza kalsiyumla birlikte çok az bir karbonhidrat koyarsanız; bu, gün boyunca kan şekerinizin dengede kalmasını sağlayacaktır.

Ara öğünlerde neler tercih etmelisiniz?

Ara öğünlerde; taze meyve- ayran ya da 1 dilim beyaz peynir- 1 adet kepekli galeta gibi hem karbonhidrat hem de kalsiyum ve proteinin bir arada olduğu bir ara öğün tercih ederseniz, kan şekeriniz düzenli kalacaktır.
Şeker hastalarının genellikle en büyük problemlerinden biri, gece yemek yemektir. Bu, kan şekerinizin bozulduğunun en büyük göstergelerinden biridir. Bu nedenle ben danışanlarıma; son ara öğünlerini bir kase yoğurt ya da bir elma, bir dilim peynir, bir dilim galeta gibi öğünler yazıyorum. Bunlar; gece uyandığınızda yemek yemenizi ve kan şekerinizin bozulmasını engeller.

Ara öğünlerde çikolata, kek, tatlı, meyve suyu gibi seçenekleri tercih ederseniz; bunlar kan şekerinizin ani yükselmesine ve tekrar açlık hissedip basit şeker tüketmeye yönlendirecektir. Bu nedenle, eğer beslenmenize dikkat ederseniz; kan şekerinizi stabil tutabilir ve diğer organlarınızın bozulmasını da engelleyebilirsiniz.

Şeker Hastaları Meyve Tüketebilir Mi?

Şeker hastalığında bilinen en büyük yanlış; “taze meyve ve kuru meyve şeker içerir. Ben bunları kesinlikle tercih etmemeliyim” düşüncesidir. Burada, büyük bir yanlışlık var! Bizim yasakladığımız şeker; sofra şekeri diye de bilinen basit şekerdir, yani glukozdur. Meyve ise früktoz içerir ve dolayısıyla şekerimize zarar vermemektedir.

Burada dikkat etmeniz gereken nokta; taze meyvelerden sıkılmış bir meyve suyu tercih ettiğiniz zaman, yaklaşık 2-3 meyveden şeker aldığınız için, kan şekeriniz bozulabilir. Ancak; 1 tane elma, 1 tane portakal, 2 tane mandalina gibi meyveleri yanında yoğurt ya da ayran ile birlikte tercih ettiğiniz zaman, kan şekerinizi bozmayacaktır. Yani, meyvelerde adetlere dikkat etmelisiniz.

Çok Yağlı Besinler Tercih Etmeyin

Şeker hastalarına, çok yağlı besinler tüketmelerini önermiyoruz. Çünkü, yağlar kan yağlarını arttırır ve bu da yine şekerin bozulmasına neden olur. Bu nedenle; yağda kızartmalar, yağlı kuruyemişler ya da paketli ürünler, tereyağı, kuyruk yağı gibi besinlerden de çok sık ve fazla tüketmemelisiniz.

Etiket Okuma Alışkanlığı Kazanın

Şeker hastalarının etiket okuma alışkanlığı kazanması gerekiyor. Örneğin; ben kepekli galeta öneriyorum ancak bir çok şeyin içerisinde şeker var. Galetaların çoğunda da var. Ya da, firmaların “esmer ekmek” diye piyasaya sundukları ekmeklerin çoğunun içerisinde şeker katkısı var. Bu nedenle, onların da içeriğini okursanız, şekerden uzak durmuş ve vücudunuzu korumuş olursunuz.