Sağlıklı beslenmek herkes için çok önemlidir ama diyabetli bireyler için daha da önemlidir. Çünkü diyabet tedavisinin amacı kan şekeri düzeyini normal sınırlar içerisinde tutmak ve kısa ile uzun dönemde oluşabilecek sağlık sorunlarını önlemek veya geciktirmektir. Kan şekerinin düşüp yükselmesine neden olan asıl kaynak da besinler olduğundan, sağlıklı beslenme diyabet tedavisinin en önemli adımlarından biridir.1

Diyabetli bireyler nasıl beslenmelidir?

Öncelikle diyabetli bireyler de herkes için uygun olabilecek sağlıklı beslenme programında yer alabilecek yiyecekleri yiyebilir. Önemli olan vücudun ihtiyacına göre besin çeşitliliğine dikkat ederek sağlıklı bir beslenme programının uygulanmasıdır.

Eğer sağlıklı bir beslenme alışkanlığınız yoksa beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmek sizin için zorlu olabilir. Bu konuda çok aceleci ve kuralcı olmamalısınız.1

Beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmeye diyabet tedaviniz için en önemli olanlardan başlayabilirsiniz:

  • Kan şekerinin hızlı bir şekilde yükselmesine neden olan şeker ve şeker içeren besinler ile fazla kalorili olan, dolayısıyla kilo almanıza neden olabilecek yağlı yiyeceklerin tüketimini azaltarak beslenme düzeninizi değiştirmeye başlayabilirsiniz.1
  • Çok sık acıkma durumu yaşıyorsanız ana öğünler arasına ara öğünler ekleyebilirsiniz.1
  • Alkol tüketiminizi diyetisyeninize ve doktorunuza danışarak bırakabilirsiniz.1
  • Sağlıklı beslenme planı oluşturabilmek için konunun uzmanı olan diyetisyenlerden destek alabilirsiniz. Diyetisyeninizle görüşmeye gitmeden önce üç veya beş günlük yediğiniz ve içtiğiniz her şeyi bir kağıda not alın. Bu notlar, diyetisyeninizin sizin beslenme alışkanlıklarınızı ve günlük yaşam tarzınızı öğrenmesine olanak sağlayarak size uygun bireysel bir beslenme planı oluşturmasına yardımcı olur.1

Diyabetli bireyler kaç öğün beslenmelidir?

Öğün sayısı, diyabetin tipine, alınan medikal tedaviye, fiziksel aktivite düzeyine ve o an mevcut olan kan şekeri düzeyine bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle öğün sıklığınızı belirlemek için diyetisyeninizden ve doktorunuzdan destek alabilirsiniz.

Diyabet tedavisi için insülin kullanan tip 1 ve tip 2 diyabetli bireylerin sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve akşam yemeği olarak üç ana öğün ile ana öğünler arasında ve gece yatmadan önce olacak şekilde üç ara öğün şeklinde beslenmesi önerilir.

İnsülin kullanan diyabetli bireylerin sıklıkla yaptığı yanlışlardan biri açlık hissi oluşmadığı için ara öğünlerini atlamaları veya ara öğünde yedikleri yiyecek miktarını azaltmalarıdır. Bu durum kan şekerinin düşmesine ve hipoglisemiye neden olabilir.

Tip 2 diyabetli bireylerin genellikle bir gün içinde yemesi gereken yiyecekleri güne yayarak sık sık, az ve 2-3 saatlik aralıklarla yemeleri önerilir. Çünkü yenilen yiyeceklerin porsiyon ölçüsünü azaltarak, küçük öğünler halinde yemek fazla kalori alınmasını önler ve açlığı kontrol altına alarak hem kan şekeri kontrolünü sağlar hem de kilo alımını önler.1

 

 

Diyabette sağlıklı beslenmek için hangi besinler tüketilmelidir?

Diyabetli bireyler ile diyabeti olmayan bireylere önerilen sağlıklı beslenme önerileri birbirinden pek de farklı değildir. Çünkü diyabet, bireyin temel besin öğelerine olan ihtiyaç düzeylerini etkilemez.

Unutmayın; sağlıklı beslenmek için diyabetli olmayan bir kişinin de rafine şeker tüketimini kısıtlaması, yüksek oranda doymuş yağ ve kolesterol içeren et, süt, yoğurt, peynir, yumurta gibi yiyecekleri belirli miktarlarda tüketmesi gerekmektedir. Sağlıklı beslenebilmek için aşağıdaki besin öğelerini içeren besinlerin yeterli miktarlarda ve öğün içinde dengeli bir şekilde alınması gerekir.1

  • Karbonhidrat (tam ve kepekli tahıllar, kuru baklagiller, patates, sebze ve meyveler)1
  • Protein (et, yumurta, peynir, süt, yoğurt )1
  • Yağ (zeytinyağı, avokado, ceviz, badem, fındık vb.)1
  • Vitamin ve Mineral (sebze ve meyveler başta olmak üzere tüm besinler)1

 

Ayrıca diyabette beslenmeye uygun diyabetik tarifler ile sağlıklı beslenme rutininizi bozmadan eğlenceli ve lezzetli hale getirebilirsiniz.

Yüksek Vücut Kitle İndeksi (VKİ) Diyabet Riskini Artırır!

Vücut Kitle İndeksi yani vücut ağırlığındaki fazlalık arttıkça diyabet gelişme riskiniz de artmaktadır. Çünkü vücut kitle indeksiniz 30 ve üzerindeyse, aldığınız her 1 kg ağırlık Tip 2 diyabet riskinizi %4.5 artıracaktır. Yapılan önemli bir çalışmanın sonucuna göre; Vücut Kitle İndeksi 30 olan 30-55 yaş arası kadınlarda diyabet riski %20 civarındayken, Vücut Kitle İndeksi 35 üzerinde olan 30-55 yaş arası kadınlarda bu risk %80’lere kadar çıkmaktadır. Bu nedenle vücut ağırlığınız olması gereken ideal ağırlıkta değilse diyetisyeniniz ve doktorunuz kontrolünde beslenme programınızın ideal vücut ağırlığınıza ulaşacağınız şekilde planlaması gerekir.2

 

https://www.diyabet.com/tr/diyabet-hakkinda/vucut-kitle-indeksi-hesaplama.html

 

Referanslar: